Kuzey Kore'de durum vahim:‘Komşularımız açlıktan öldü’

Uzmanlar ve dünyanın en izole ülkesinde yaşayanlarla yapılan özel röportajlar, Kuzey Kore'de gıda sıkıntısının 1990'lardan bu yana görülmemiş boyutlarda olduğuna işaret ediyor.

Pyongyang yönetimi, 2020'de sınırlarını kapatarak hayati önem taşıyan malzemelerin ülkeye girişini kesti. Görüştüğümüz kişiler, hükümetin aynı zamanda insanların hayatları üzerinde de kontrolünü artırdığını söylüyor.

Kuzey Kore'den BBC'ye yapılan açıklamada ise "Önceliğimiz her zaman vatandaşlarımızın çıkarıdır" denildi.

İDAM KORKUSU

BBC, Kuzey Kore'den haber kaynağı sağlayan bir ağ işleten Daily NK örgütünün yardımıyla, Kuzey Kore'deki üç sıradan vatandaşla gizlice röportaj yaptı. Bize, sınır kapatıldığından beri ya açlıktan öleceklerinden ya da kuralları çiğnedikleri için idam edileceklerinden korktuklarını söylediler.

"KAHREDİCİ BİR TRAJEDİ"

Kuzey Kore'de yaşayan insanlardan nadiren haber alınabiliyor.

Kuzey Kore’den kaçanlara destek veren bir sivil toplum kuruluşu olan 'Liberty in North Korea'dan (LiNK) Sokeel Park, röportajların ülkede “kahredici bir trajedinin” yaşanmakta olduğunu gösterdiğini söyledi.

Başkent Pyongyang'da yaşayan bir kadın, evde açlıktan ölen üç kişilik bir aile tanıdığını söyledi. Ji Yeon, "Onlara su vermek için kapılarını çaldık ama kimse cevap vermedi" dedi.

Yetkililer içeri girdiğinde onları ölü bulmuşlar. Ji Yeon'un adı da görüştüğümüz diğer kişilerin adları gibi, güvenliği için değiştirildi.

"AÇLIKTAN ÖLMEKTEN ENDİŞE EDİYORUM"

Çin sınırı yakınında yaşayan ve Chan Ho adını verdiğimiz bir inşaat işçisi, bize yiyecek kaynaklarının çok az olduğunu ve köyündeki beş kişinin açlıktan öldüğünü söyledi. "İlk başta Covid'den ölmekten korktum ama sonra açlıktan ölmekten endişe etmeye başladım" dedi.

Kuzey Kore'nin nüfusu yaklaşık 26 milyon. Pyongyang yönetimi hiçbir zaman halkına yetecek kadar gıda üretemedi. Ocak 2020'de sınırını kapattığında yetkililer, Çin'den tahıl ithalatı ile birlikte, gıda yetiştirmek için gereken gübre ve makine ithalatını da durdurdu.

Bu arada, sınırlar çitlerle güçlendirildi, bildirildiğine göre gardiyanlara da sınırı geçmeye çalışan herkesi vurma emri verildi. Bu, insanların gayri resmi pazarlarda satmak için gıda kaçakçılığı yapmasını neredeyse imkansız hale getirdi. Kuzey Korelilerin çoğu buralardan alışveriş yapıyordu.

Myong Suk adını verdiğimiz, ülkenin kuzeyinden bir pazarcı, yerel pazarındaki ürünlerin neredeyse dörtte üçünün Çin'den geldiğini, ancak pazarın “artık boş" olduğunu söyledi.

Sınırdan kaçırılan malları satarak geçimini sağlayan diğerleri gibi o da, gelirinin çoğunu kaybetti. Ailesinin daha önce hiç olmadığı kadar az yiyeceğinin olduğunu, son zamanlarda da insanların çok aç oldukları için kapısını çalarak yemek istediklerini anlattı.

ÖLMEK İÇİN DAĞLARA ÇIKAN İNSANLAR

Pyongyang'da yaşayan Ji Yeon bize, artık geçimlerini sağlayamadıkları için evlerinde intihar eden veya ölmek için dağlara çıkan insanlar duyduğunu söyledi.

Ji Yeon, çocuklarını beslemekte zorlandığını söyledi. Bir keresinde iki gün boyunca yemek yemedi ve bu, uykusunda öleceğini düşünmesine yol açtı.

1990'ların sonlarında Kuzey Kore, yaklaşık 3 milyon kişinin ölümüne neden olan yıkıcı bir kıtlık yaşadı. Bu röportajların da desteklediği son kıtlık söylentileri, ülkenin başka bir felaketin eşiğinde olabileceğine dair endişelere yol açıyor.

KUZEY KORE TARİHİNİN EN ZOR ZAMANLARI

Kuzey Kore ekonomisi uzmanı Peter Ward, "Normal, orta sınıf insanların mahallelerinde açlıktan ölüyor olması çok endişe verici" dedi ve ekledi:

“Henüz tam ölçekli bir toplumsal çöküşten ve kitlesel açlıktan bahsetmiyoruz ama durum iyi görünmüyor.”

Kuzey Kore'deki insan hakları ihlâllerini belgeleyen NKDB'nin yöneticisi Hanna Song da aynı fikirde:

"Son 10-15 yıldır nadiren açlıktan ölme vakalarını duymuştuk. Bu bizi Kuzey Kore tarihinin en zor zamanlarına götürüyor."

KİM JONG-UN BİLE KABUL EDİYOR

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un bile durumun ciddi olduğunu ima etti, tarımsal üretimi artırmak için çeşitli girişimlerde bulundu. Bir noktada açıkça "gıda krizine" atıf yaptı. Buna rağmen Kim Jong-un, nükleer silah programını finanse etmeye öncelik verdi ve 2022'de rekor sayıda (63) balistik füze denedi.

Bir tahmine göre, bu testlerin toplam maliyeti 500 milyon dolardan fazla. Bu ise, Kuzey Kore'nin yıllık tahıl açığını telafi etmek için gereken paradan bile çok.