Güncelleme Tarihi:
BM Güvenlik Konseyi dönem başkanı Japonya'nın BM Daimi Temsilcisi Kenzo Oshima, Güvenlik Konseyi'nin 30 dakika süren olağanüstü toplantısından sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, “BM Güvenlik Konseyi üyeleri, Kuzey Kore yetkilileri tarafından nükleer deneme yapıldığı yolundaki açıklamaları şiddetle kınamaktadır” dedi.
Oshima, Güvenlik Konsey üyelerinin, Kuzey Kore'yi daha fazla nükleer deneme yapmamaya, altılı görüşmelere dönmeye ve tüm nükleer programlarına son vermeye çağırdığını vurguladı.
Japon Büyükelçi Oshima, Güvenlik Konseyinin arzusunun, uluslararası barış ve güvenliğe tehdit oluşturan Kuzey Kore'nin nükleer silah denemesine karşı uygun bir yanıt vermek olduğunu belirterek, bu yanıtın “güçlü, süratli ve çok açık” olacağını söyledi.
Japon Büyükelçi, bu amaçla bugün öğleden sonra uzmanların bir karar tasarısı üzerinde çalışmalara başlayacağını bildirdi.
JOHN BOLTON
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi John Bolton ise yaptığı açıklamada, ABD'nin Kuzey Kore'nin nükleer deneme yapmasından sonra BM'nin Kuzey Kore ile ilgili bu yaz kabul ettiği 1695 sayılı BM kararından daha güçlü ve BM Şartının Yedinci Bölümü çerçevesinde yaptırımlar içeren yeni bir karar tasarısından yana olduğunu söyledi.
Bolton, Konsey toplantısının yalnızca 30 dakika sürmesinden ve BM Güvenlik Konseyi üyelerinin tümünün Kuzey Kore'yi kınamasından son derece etkilendiğini belirterek, Konsey'de Kuzey Kore'yi kimsenin savunmadığını ve korumadığını vurguladı.
Bolton, şimdi hızlı bir şekilde güçlü bir Konsey kararının alınmasını istediklerini söyledi.
BM GENEL SEKRETERİ ANNAN'IN AÇIKLAMASI
Bu arada BM Genel Sekreteri Kofi Annan, bir açıklama yaparak Kuzey Kore'nin nükleer deneme yaptığı yolundaki haberler karşısında ”derin endişe” duyduğunu bildirdi.
Annan, bu denemenin, uluslararası silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasını önleme kurallarını ve şu an yürürlükte olan nükleer deneme yapılmasını yasaklayan uluslararası moratoryumu ihlal ettiğini açıkladı.
Genel Sekreter, nükleer deneme yapılmasının Kore Yarımadası ve çevresindeki bölgesel gerilimi arttırdığını ve uluslararası güvenliği tehlikeye attığını belirtti.
Genel Sekreter açıklamasında, altılı görüşmelere dönülmesi gereğinin altını çizerek, tüm tarafları bu sorun karşısında “yapıcı” adımlar atmaya çağırdı.
Kuzey Kore ilk kez nükleer silah denemesi yaptı
Kuzey Kore, bugün yer altında başarılı bir nükleer denemede bulunduğunu açıklarken, uluslararası toplumun sert tepkileriyle karşılaştı.
Kuzey Kore resmi haber ajansı KCNA, tamamen kendi teknolojileriyle başarılı bir yer altı nükleer denemesi yaptıklarını, herhangi bir radyasyon sızıntısı meydana gelmediğini duyurdu.
"Tarihi bir olay" şeklinde nitelendirilen nükleer denemenin bölgede barış ve istikrarı muhafaza edeceği belirtilen haberde, bu denemenin "büyük, başarılı, güçlü bir sosyalist ulusun inşasında, ileriye doğru büyük bir sıçrama" olduğu ifadesine yer verildi. KCNA, nükleer denemenin yeri, şiddeti ve türü gibi konularda ayrıntı vermedi.
Güney Kore haber ajansı Yonhap da, nükleer denemenin yerel saatle 10.36'da (TSİ 04.36), kuzeydoğudaki Hamgyong vilayetinde bulunan Kilju bölgesinde yapıldığını duyurdu.
Güney Kore istihbarat uzmanlarına göre, nükleer deneme ülkenin kuzeydoğusunda 360 metre yükseklikteki bir tepenin içine yanlamasına açılan delikte meydana geldi. İstihbarat servislerinin hazırladığı rapora göre, tepe kuzeydoğuda Musudan füze rampası yakınlarında bulunuyor.
Kuzey Kore'nin nükleer denemesi sırasında meydana gelen patlamanın şiddeti konusunda da 550 tondan 15 kilotona varan çeşitli açıklamalar yapılıyor.
Güney Koreli yetkililer, nükleer denemenin yol açtığı sarsıntının büyüklüğünün 550 ton TNT'ye eş olduğunu açıkladı.
Norveç Sismoloji Enstitüsü uzmanlarına göre, yer altında yapıldığı bildirilen deneme, Richter ölçeğine göre 4,2 şiddetinde sarsıntıya yol açtı. Bu da, 1 ila 10 kilotonluk patlamanın şiddetine eşit. (1 kiloton, bin ton TNT'nin patlamasıyla açığa çıkan enerji miktarı.)
Ruslar ise patlamanın şiddetini 5 ila 15 kiloton olarak ölçtü. Rusya Savunma Bakanı Sergey İvanov, denemenin gücünün 5 ila 15 kiloton olduğunu bakanlar kurulu toplantısında söyledi.
ABD'nin 6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya attığı bomba 15 bin ton, Nagasaki'ye attığı bomba ise 21 bin ton TNT patlayıcısına eşdeğerdi.
Güney Kore Sismik Gözlem Merkezi, nükleer denemenin neden olduğu sarsıntının büyüklüğünü 3,6 olarak açıklarken, Japonya Meteoroloji Kurumu nükleer deneme yapıldığını iddia ettiği kuzeydeki bir bölgede bu sabah saatlerinde 4,9 büyüklüğünde sarsıntı tespit edildiğini bildirdi. Japonlar, sarsıntıya nükleer silah denemesinin neden olup olmadığını belirlemeye çalıştıklarını belirtti.
ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi ise 4,2 büyüklüğünde bir sarsıntı olduğunu, ancak buna bir atom bombasının mı, yoksa bir depremin mi yol açtığı sarsıntı olup olmadığını henüz bilmediğini açıkladı.
Nükleer deneme yapıldığı haberlerinin ardından Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da herhangi bir olağan dışı ya da alarm durumu gözlenmedi.
Devlet televizyonu, nükleer denemeyi duyurduğu resmi açıklamayı normal haber bülteninde verdi ve herhangi bir görüntü yayınlamadı.
Güney Kore haber ajansı Yonhap, Kuzey Kore'nin nükleer silah denemesi yapmasının ardından Güney Kore Devlet Başkanı Roh Moo-hyun'un güvenlik danışmanlarıyla toplantı yaptığını duyurdu.
Yonhap, ayrıca Kuzey Kore'nin ikinci bir nükleer denemeye kalkışabileceğini bildirdi. Habere göre, Güney Kore istihbarat örgütünün (NIS) yetkilisi Kim Seung-gyu, ilk nükleer denemenin yapıldığı yer olarak tahmin ettikleri, ülkenin kuzeydoğusundaki Kilju bölgesinde bulunan Punggyeri'de bir süredir olağan dışı faaliyetler tespit ettiklerini belirtti.
Nükleer silah denemesi açıklamasının doğrulanması halinde, Kuzey Kore nükleer silah sahibi 9. ülke olacak.
Nükleer denemeye ilk tepki, teknik olarak bu ülkeyle savaş halinde bulunan Güney Kore'den geldi. Devlet Başkanı Roh Moo-hyun, Kuzey Kore'nin nükleer denemesinin bölge güvenliği için ciddi bir tehdit olduğunu, Güney Kore'nin buna uluslararası toplumla işbirliği içinde sert ve sükunetle tepki vereceğini açıkladı.
Devlet Başkanlığı sözcüsü Yoon Tae-young da, ülkesinin nükleer denemeyi hoş göremeyeceğini ifade ederek, "Kuzey Kore, nükleer denemeden havaya yayılan radyoaktif zerreler nedeniyle bütün sorumluluğu üstlenmeli" dedi. Sözcü, Kuzey Kore'nin derhal nükleer programını bir yana bırakması ve Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşmasına uyması gerektiğini vurguladı.
Kuzey Kore ile ilişkilerden sorumlu Birleşme Bakanlığından bir yetkili de, "Yarın Kuzey'e gitmek üzere 4 bin ton çimento yüklü bir geminin Donghay limanından ayrılmasının beklendiğini, ancak mevcut durum nedeniyle nakliyatın ertelenmesine karar verdiklerini" belirtti. Yetkili, bu ertelemenin Güney Kore'nin her sene Kuzey Kore'ye yaptığı insani yardımı değil, yalnızca sel felaketi nedeniyle gönderilen yardımı kapsadığını söyledi.
NATO, KUZEY KORE'Yİ KINADI
NATO Konseyi, Kuzey Kore'nin nükleer silah denemesini şiddetle kınadığını açıkladı.
İttifak üyesi ülkelerin daimi temsilcilerinden oluşan NATO Konseyi, bugün gerçekleştirdiği olağanüstü toplantının ardından yaptığı yazılı açıklamada, Kuzey Kore'nin nükleer silah denemesinin Pasifik bölgesi ve tüm dünya için bir tehdit oluşturduğunu bildirdi.
“İttifak, Kuzey Kore'yi nükleer silah teknolojisini geliştirmeye derhal son vermeye çağırıyor” denilen açıklamada, bu ülke “önkoşulsuz olarak” nükleer silah ve programlarını kontrol edilebilir biçimde imha etmesi için müzakerelere oturmaya çağrıldı.
Kuzey Kore'nin, uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi konusunda uluslararası toplumun isteklerine katıldığını belirten NATO, gelişmeleri “dikkat ve endişeyle” izlediğini kaydetti.
ULUSLARARASI TOPLUM KINIYOR
Rusya, ilk defa nükleer silah denemesi yapan Kuzey Kore'nin bir an önce Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşmasına (NPT) dönmesini istedi. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mihail Kamınin, Kuzey Kore'nin Moskova Büyükelçisinin danışmalar için Dışişleri Bakanlığına çağrıldığını belirterek, Kuzey Kore'nin nükleer programının çözümünü isteyen ülkeleri soğukkanlı davranmaya davet etti.
Beyaz Saray, Kuzey Kore'nin ilk nükleer silah denemesini kınayarak, BM Güvenlik Konseyini acil önlemler alması için toplantıya çağırdı ve ABD'nin bölgedeki müttefiklerini korumaya ve savunmaya kararlı olduğunu bildirdi.
Beyaz Saray sözcüsü Tony Snow, Başkan George Bush'un, nükleer denemeye ilişkin ilk haberlerin gelmesiyle birlikte Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley tarafından bilgilendirildiğini belirtti.
Pentagon sözcüsü Bryan Whitman da, nükleer denemenin yapıldığının kesinleşmesi durumunda ABD'nin tutumunun sertleşeceğini belirtti ve bölgedeki dinamiklerin değiştiği yorumunu yaptı.
Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Kuzey Kore'nin nükleer denemesiyle "tehlikeli bir nükleer döneme" girileceği uyarısında bulunarak, Kuzey Kore'ye karşı sert önlemler alınmasını istedi.
Çin yönetimi, Kuzey Kore'yi, Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılmasıyla ilgili taahhütlerini hayata geçirmeye çağırırken, Pyongyang yönetiminin gerginliği tırmandıracak bütün eylemleri durdurması ve altılı görüşmelere dönmesini istendi.
İngiltere Başbakanı Tony Blair, Kuzey Kore'nin nükleer denemesinin sorumsuzluk olduğunu bildirdi.
Almanya, Fransa, İspanya, Yunanistan, Belçika, Hindistan, Pakistan, Endonezya Kuzey Kore'yi kınayan ülkeler arasında yer aldı.
Hiroşima ve Nagazaki'ye 1945'te atılan atom bombalarına rağmen hayatta kalabilenler de, Kuzey Kore'nin yaptığını ilan ettiği nükleer denemeyi kınadı.
İkinci Dünya Savaşı'nda ABD'nin Japonya'ya attığı atom bombalarının kurbanlarını bir araya getiren Hidankyo derneğinin başkanı, "Kuzey Kore'nin böyle bir şey yapmayacağını düşünüyorduk ve yapmasını da istemiyorduk. Üzüldük" dedi. Nagazaki belediye başkanı İço İto da Kuzey'in denemesini kınadı ve bunu "şiddet eylemi" olarak tanımladı.