‘Kürtlere bağımsızlık önerenler ne içmiş’

ULUSAL Basın Kulübü’de yapılan panelin katılımcılarından ABD’nin eski Ankara ve Bağdat Büyükelçisi James Jeffrey, Irak’ta gelinen noktaya ilişkin tespitlerini esprili ifadelerle paylaştı. Jeffrey’nin dikkat çeken yorumlarından bazıları şunlardı:

Türkiye sıklıkla Washington’ın dikkatini çekmek için Amerika’nın listesindeki kötü aktörlerle iş yapar. Ama sonuçta başa dönülür. Zira Türkiye ve ABD’nin bölgedeki ülkelerle dengeler açısından ortak çıkarları var.

Kürtlerin bağımsızlığı konusunda Türkiye’nin ABD, BM, AB, İran ile ortak hareket etmek dışında bir seçeneği yoktu. Hatta Guatemala da Kürtlerin bağımsızlığına karşı sesini çıkarmış olsaydı onunla da beraber hizalanırdı.

Washington’da pek çok kişi öyle düşünmese de Cumhurbaşkanı Erdoğan bir demokrat, dolayısıyla da seçim kazanması gerekiyor. Kürtlerin bağımsızlığına destek vererek 2019 seçimini kazanması mümkün değil.

KÜRTLER TÜRKİYE’DE ENTEGRE
MHP’nin şu an Türkiye’de etkisi geçici olabilir. Ama önemli olan şu; eğer Ortadoğu’da herhangi bir yerde eğitim, evlilikler yoluyla bütün ülkeye entegre bir Kürt nüfusu varsa orası Türkiye’dir. Dahası Türkiye bu yıl yüzde 5 büyüme sağlayacak ve PKK ile mücadelesi iyi gidiyor. Hâl böyleyken Türkiye neden IKBY’nin bağımsız olmasını istesin? Washington’da Kürtlere bağımsızlık tavsiyesinde bulunanların ne içtiğini bilmiyorum.

50 YILDIR HARİTAYA BAKIYORUM
Türkiye ve ABD olmadan bölgede kendi başınıza bir işe kalkışamazsınız. Referandumdan sonra sonuç ne oldu? Kürt Bölgesel Yönetimi iki ay önce olduğundan daha iyi bir nokta da mı? Bence hayır.

Erbil şunu göremedi; hava sahası olmadan bu işi yapamazsınız. Türkiye üzerinden mi uçaksınız, Esad’ın Suriye’si üzerinden mi, İbadi’nin Irak’ı üzerinden mi, yoksa Hamaney’in İran’ı üzerinden mi? Bu yanıtı o kadar bariz bir soru ki. Hayatımın 50 yılını harita üzerinden bu bölgedeki uluslararası diplomatik sorunlara kafa patlatarak geçirdim pek çok zor soru vardır. Fakat bu yanıtı kolay bir soruydu. Bağımsız bir Kürdistan uluslararası sistemle bağdaşmaz.

Öte yandan Iraklı Kürtlerin anayasadaki haliyle özerk bölgesini koruması hem ABD’nin hem de Türkiye’nin çıkarınadır. Kendi bölgesinde petrol üretebilmesi iki ülkenin de çıkarınadır. Buna halel getirecek bir gelişmeye ABD’nin karşı çıkması gerektiğini düşünüyorum ki zaten karşı çıkacaktır.

‘BAĞDAT İLE İLİŞKİLERİMİZ İYİ’
PANELE canlı video bağlantısı ile katılan Irak Türkmen Cephesi (ITC) Başkanı Erşad Salihi, Türkmenler olarak Irak anayasasının Kürtlere verdiği haklara karşı olmadıklarını belirterek bağımsızlık kararının ise DEAŞ saldırılarıyla zaten zor bir süreçten geçen Irak’taki dengeleri iyice sarstığını anlattı. DEAŞ etkisinin Türkmenlerin yaşadığı bölgeleri çatışma sahasına dönüştürdüğüne dikkat çeken Salihi, “Telafer’in uzantısı olan bazı Türkmen köylerini kapsayan Sincar’ın doğusuna ve Kerkük’ün bazı bölgelerine PKK dahi girebildi. Bu daha önce hiç karşılaşmadığımız bir olguydu” dedi. ITC Başkanı, “Bizler Türküz, yaşadığımız ülkenin hükümetleri bize gereken yardımı vermezse akrabalarımızdan yardım istememiz en doğal şeydir. Erbil bize dostça davranmıyor. Bağdat’la ilişkilerimiz daha iyi. Güçlü bir Bağdat Türkmenler için güçlü bir destekçi anlamına geliyor” diye konuştu.