Güncelleme Tarihi:
İsrail’in işgali altındaki Doğu Kudüs’teki Mescid-i Aksa çevresi, İsrail polisinin cuma akşamı teravih namazından sonra Filistinlilere müdahalesi sonrası savaş alanına döndü. Filistin Kızılayı’ndan yapılan açıklamaya göre, Doğu Kudüs’ün Eski Şehir bölgesinde bulunan Harem-üş Şerif’te yaşanan olaylarda 205 Filistinli yaralandı. İsrail polisi dün de Kadir Gecesi’ni Mescid-i Aksa’da geçirmek isteyen ve teravih namazının ardından protesto için Eski Şehir’deki Şam kapısında toplanan çok sayıda Filistinliye ses bombasıyla müdahalede bulundu. Cuma gecesinden beri devam eden olaylara dünyadan tepki yağdı.
TÜRKİYE: ŞİDDETLE KINIYORUZ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Twitter hesabından “İsrail’in ilk kıblemiz Mescid-i Aksa’ya yönelik maalesef her Ramazan ayında gerçekleştirdiği menfur saldırıları şiddetle kınıyoruz. Türkiye olarak her hal ve koşulda Filistinli kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz” paylaşımında bulundu. Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, “İsrail hükümetini, provokatif ve saldırgan tutumuna bir an evvel son vermeye çağırıyor ve aklıselime davet ediyoruz” dedi.
ABD: OLDUKÇA ENDİŞELİYİZ
İsrail polisinin saldırılarını doğrudan kınamaktan kaçınan ABD Dışişleri Bakanlığı, “ABD, Kudüs’te tarafların karşı karşıya geldiği ve çok sayıda kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan olaylardan dolayı oldukça endişelidir. Özellikle ramazanın son günlerine girilirken bu şekilde kan dökülmesi rahatsız edicidir” açıklamasında bulundu.
AB şiddet ve kışkırtmanın kabul edilemez olduğunu ve faillerinin hesap vermesi gerektiğini vurgulayarak yetkililere Kudüs’te gerilimi düşürme çağrısı yaptı. Şeyh Cerrah’ta ve Doğu Kudüs’ün diğer bölgelerindeki Filistinli ailelerin yerlerinden edilmesinin endişe kaynağı olduğunu belirten AB, bu tür eylemlerin uluslararası insani hukuka göre yasa dışı olduğunun altını çizdi.
İRAN’DAN ACİL ÇAĞRI
İran Dışişleri Sözcüsü Said Hatibzade, yaptığı yazılı açıklamada, “İran, Kudüs işgalcisi rejimin polisinin, ramazanın son cumasında Müslümanların ilk kıblesi Mescid-i Aksa’ya saldırısını, namaz kılanları şehit etmesini ve yaralamasını şiddetle kınıyor” dedi.
İsrail ile normalleşme adımları atan bölgenin büyük güçlerinden S. Arabistan, İsrail’in Doğu Kudüs’te, Filistinli ailelerin evlerinden çıkarılması planınını reddettiğini duyurdu. Ürdün, İsrail polisinin Mescid-i Aksa’da ibadet edenlere yönelik saldırısını “barbarca” diye niteleyerek kınadı. Mısır Dışişleri de saldırıları kınadı. Katar Dışişleri Bakanlığı, saldırıların, dünyadaki milyonlarca Müslümanı provoke ettiğini ve bir insan hakları ihlali olduğunu ifade etti.
HAMAS: ATEŞLE OYNAMA
Filistin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) ile UNESCO’ya, Aksa’da yaşananlar konusunda ‘üzerine düşen sorumluluğu yerine getirme’ çağrısı yapıldı. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Filistin’in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur’a gelişmelerle ilgili olarak BMGK’ya acil toplantı çağrısı yapması talimatını verdi. Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye ise İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya “Ateşle oynama” diyerek seslendi.
GERİLİM OSMANLI’YA KADAR GERİ GİDİYOR
* Gerilim Kudüs Sulh Mahkemesi’nin Yahudi yerleşimcilerin talebi üzerine 2019’da Şeyh Cerrah Mahallesi’nde oturan 12 Filistinli ailenin evlerini yerleşimciler lehine boşaltmaları kararıyla yükselmeye başlamıştı.
* Hafta içi İsrail polisinin, Şeyh Cerrah mahallesinde, Filistinli bir aileye ait evin kapısını zorla kırarak baskın düzenlemesi ve iki kişiyi gözaltına alması büyük tepki topladı.
* Kriz aslında Osmanlı’ya kadar geri gidiyor. 1876’da iki İsrailli vakıf, bölgenin Osmanlı’ya bağlı olduğu dönemde Şeyh Cerrah Mahallesi’nin bir kısmını Arap toprak ağalarından satın almış. 1948’de Arap-İsrail savaşı sonrasında Doğu Kudüs ile birlikte Ürdün’e geçen bölgede İsrail işgali nedeniyle evsiz kalan Filistinliler yerleştirilmiş.
* İsrail, 1967’de Doğu Kudüs’ü işgal edince bölgeyi söz konusu vakıflara geri vermiş. Bölgenin akibetine ilişkin kararı pazartesi günü temyiz mahkemesinin vermesi beklenirken, Filistinlilerin evlerinden yurtlarından edilmesi tepki çekiyor.
PİNK FLOYD’UN SOLİSTİ ROGER WATERS: APARTHEİD İSRAİL!
ÜNLÜ İngiliz rock grubu Pink Floyd’un solisti Roger Waters, Doğu Kudüs’ün Şeyh Cerrah Mahallesi’nde yaşayan Filistinlilerin Yahudi yerleşimciler tarafından zorla evlerinden çıkarılmasını sert bir dille eleştirdi. Waters Twitter’dan,“İsrail bir apartheid (ırkçı) devlettir” ifadelerine yer verdiği bir video paylaştı. ‘Apartheid’ terimi, 1948’ten sonra Güney Afrika’da beyaz ırkın üstünlüğünü savunan rejim için kullanılıyordu. Waters, “İsrail’i her koşulda destekliyorum” diye açıklamada bulunan ABD Başkanı Joe Biden’a da seslenerek, “İnsanların evlerinden soykırım yapılır gibi çıkarılmasına destek oluyorsunuz. Sen nasıl hissederdin Joe Biden? Evinde oturuyorsun, orası senin evin, ailenle yüzyıllardır yaşadığınız yer ve bazı pislikler onu alıp gidiyor” sözleriyle eleştirdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: “Hiçbir kutsala saygısı olmayan İsrail’in ilk kıblemiz Mescid-i Aksa’ya yönelik saldırılarını şiddetle kınıyorum” ifadesini kullandı.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop: “Mescid-i Aksa’da ibadet eden insanlara, Müslümanların mübarek, mukaddes vakitlerinde böyle bir saldırının yapılması bir vahşettir. İslam dünyasının buna gereken dozajda bir tepki göstermesi gerekir.”
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun: “İbadet eden masum insanlara saldırmak apaçık terördür. Türkiye olarak dün olduğu gibi bugün de Filistin’in haklı davasının yanında olmaya devam edeceğiz.”
insanlık dışı bir olay
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: “İsrail polisinin Mescid-i Aksa cemaatine yaptığı saldırıları şiddetle kınıyorum. Filistinli kardeşlerimizle dualarımız aynı, yüreklerimiz birdir.”
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: “İsrail terör devletidir, şiddeti politik enstrüman olarak kullanmaktadır. Ramazan ayı boyunca Filistinli kardeşlerimizin inanç ve ibadet özgürlüğüne musallat olan, Harem-i Şerif’in statüsünü hedef alan İsrail hükümetini lanetliyorum.”
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener: “Mübarek ramazan ayında Mescid-i Aksa’da ibadet eden Filistinli kardeşlerimize, İsrail polisinin gerçekleştirdiği saldırıları şiddetle kınıyorum. Bu insanlık dışı olay karşısında Filistinli kardeşlerimizin yanındayız.”
hesabı sorulacaktır
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu: “İslam dünyasının parçalanmışlığını fırsat bilerek, tüm dünyanın gözü önünde kutsallarımızı dahi hedef alan ve fütursuzca bu zulümleri işleyenler iyi bilsinler ki, eninde sonunda tüm yaptıklarının hesabı mutlaka sorulacaktır.”
BBP Genel Başkanı Mustafa Destici: “Hem Mescid-i Aksa’ya hem Müslümanlara yaptıkları saldırıları şiddetle lanetliyorum. Bütün Filistin halkına ve İslam dünyasına geçmiş olsun.”
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş: “Yegane çözüm, tüm Müslümanların bir araya gelerek en güçlü şekilde Kudüs’e sahip çıkması, zulme ve işgale engel olmasıdır. Zira Mescid-i Aksa’ya saldıran zalimler, ümmetin dağınıklığından cesaret almaktadır.”
EMİNE ERDOĞAN: FİLİSTİNLİLERİN YANINDAYIZ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan da İsrail polisinin, işgal altındaki Doğu Kudüs’ün Eski Şehir bölgesindeki Mescid-i Aksa’da cemaate saldırmasını kınadı. Emine Erdoğan, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “İsrail’in ilk kıblemiz Mescid-i Aksa’ya yaptığı saldırıyı şiddetle kınıyorum. Müslümanların mabedine yapılan saygısızlık asla kabul edilemez. Filistinli kardeşlerimizin her zaman yanınızdayız. Yaralılara acil şifalar diliyorum” dedi.