Kudüs, Golan ve sıradaki...

Barack Obama döneminde gözden düşen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump’ın iktidara gelmesinin ardından en parlak günlerini yaşıyor. 2017 yılında Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul eden Başkan Trump, önceki gün de İsrail’i 52 yıldır işgal altında tuttuğu Suriye toprağı olan Golan’da egemen ilan etti. Trump, İsrail’de 9 Nisan’da yapılacak genel seçimler öncesinde Netanyahu’ya hayatının en büyük hediyelerinden birini verirken İsrail’de bazı çevreler, Filistin’in işgal altındaki Batı Şeria bölümünün de ilhak edilmesini gündeme getirmeye başladı.

İsrail’in işgali altında olan ve Filistin’in El Fetih grubu tarafından kontrol edilen Batı Şeria’da yasadışı inşa edilen yerleşimlerle Yahudi nüfusu 448 bine çıkmış durumda.

SEÇMENE YATIRIM

ABD’de Yahudilere yakın olan Evanjelistlerin de desteğiyle başkan olan Trump, 2020 seçimlerine hazırlanırken bir yandan da seçmen tabanını canlı tutmaya çalışıyor. Aşırı sağcı İsraillilerin Kudüs’ün başkent ilan edilmesi, Golan’da egemenlik gibi birçok talebi Trump yönetiminde karşılık buldu. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın iki hafta önce yayınladığı İnsan Hakları raporunda İsrail’in işgali altındaki Golan ve Batı Şeria için ‘işgal altında’ ifadesinin kullanılmadığı dikkat çekmişti. Raporda Golan için ‘işgal altında’ tanımının kullanılmaması İsrail’de olumlu karşılanmıştı. İsrail Parlamentosu’nun (Knesset) Başkanı Yuli Edelstein, Golan için ‘İsrail kontrolünde’ ifadesinin kullanılmasını memnuniyetle karşıladığını söyleyerek, bunun İsrail’in Batı Şeria’daki egemenliğini de tanımak için önemli bir adım olduğunu öne sürmüştü.

Başbakan Netanyahu’nun Likud partisinden olan Edelstein, “9 Nisan seçimlerinin Likud için başarılı geçmesi halinde, (Judea ve Samaria/ Batı Şeria) ilhakı konusunda en azından çok ciddi tartışma çıkacağına inanıyorum” demişti. Knesset’in tartışmalı isimlerinden vekil Bezalel Smotrich de Washington Yönetimi’nin Golan’ı tanıma kararı sonrasında Trump’a Batı Şeria için de benzer adım atması çağrısında bulundu. Daha önce de Yeni Sağ partisinden Naftali Bennett ve Ayelet Shaked de Batı Şeria’nın yüzde 61’ni oluşturan ‘C bölgesinin’ ilhak edilmesi için plan hazırlamıştı.

Gazze’de önceki günkü yoğun bombardımandan çocuklar da etkilendi. Filistinli bir kız çocuğu saldırının ardından erkek kardeşinin yüzünü temizlerken görüntülendi.

YÜZDE 42 ‘İLHAK’ DİYOR

İsrailli Haaretz gazetesinde dün yayınlanan bir anket de dikkat çekti. Bu kamuoyu yoklaması, İsraillilerin yüzde 42’sinin Batı Şeria’da tam kontrol sağlanmasından yana olduğunu ortaya koydu. Haaretz’e konuşan üst düzey bir İsrailli diplomat ise Golan kararının ‘savunma amaçlı bir savaşla’ işgal edilmiş toprakları elde tutmanın mümkün olduğunu gösterdiğini savundu. Netanyahu’nun uçağıyla Washington’dan İsrail’e dönenler arasında olduğu belirtilen diplomat, “Herkes, işgal ettiğiniz toprağı elinizde tutamayacağınızı söylüyor, bu (hamle) ise tutabileceğinizi gösteriyor” dedi. Uzmanlar, Batı Şeria’nın ilhakının olası bir iki devletli İsrail-Filistin çözümünün de tabutuna son çiviyi çakacağı yorumunu yapıyor.

ARAP ÜLKELERİ VE İRAN’DAN TEPKİ

Golan’daki İsrail işgalinin ABD tarafından resmen tanınmasına Arap ülkelerinden dün de tepkiler gelmeye devam etti.
Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’da yer alan açıklamada, Riyad’ın Golan kararını kati bir şekilde reddettiği ve kınadığı belirtildi. ABD’nin Golan kararının kabul edilemez olduğu ve oldubittiye getirme çabalarının gerçekleri değiştiremeyeceği vurgulanan açıklamada, “ABD yönetiminin uygulaması, (BM) kararlarının ve uluslararası hukukun açıkça ihlalidir. Ortadoğu’da barış ve güvenlik adına olumsuz sonuçlar doğuracaktır” ifadelerine yer verildi.
Bahreyn Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada ABD’nin kararı “Ortadoğu’da sürdürülebilir barış çabalarını sekteye uğratacak bir adım” olarak nitelendirildi.

Katar Dışişleri Bakanlığı, “İsrail’in Golan Tepeleri üzerine hukukunu, yönetimini ve idaresini mecbur kılması, hiçbir hukuki etki olmaksızın geçersiz ve hükümsüzdür” açıklamasında bulundu.

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Washington’ın Golan Tepeleri’ne ilişkin kararıyla uluslararası hukuku ihlal ettiğini belirterek, “Yabancı ülke liderlerinin başka ülkelerin toprakları üzerinde karar alma hakkı yoktur” dedi.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, “Kimse, Amerika’dan birinin gelip, başka bir ülkenin toprağını işgal eden başka bir ülkeye onun toprağını verebileceğini hayal etmez, bu uluslararası yasa ve sözleşmelere aykırıdır” dedi.

50’YE YAKIN HAVA SALDIRISI DÜZENLENDİ

İsrail, Gazze Şeridi’nde pazartesiyi salıya bağlayan gece yaklaşık 50 hava saldırısı düzenledi. Gazze’deki Hükümet Basın Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre bu saldırılarda 10 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail’in saldırıları dün sabaha karşı yerel saatle 06.00’ya kadar sürdü. Dün günün ağarmasıyla saldırılar nedeniyle Gazze’de yaşanan yıkım daha da belirginleşirken, Filistinli öğrencilerin birçoğu yeni saldırı olabileceği endişesiyle okula gitmedi.