Kriz sürüyor... Trump, Katar'a ablukaya destek çıktı...

Körfez'de Katar krizi sürüyor... 7 ülkenin Katar'la ilişkiyi kesme kararının ardından Katar'dan ilk kez net bir açıklama geldi. Reuters'ın haberine göre Katar, Körfez Arap ülkeleri arasındaki gerilimin azaltılması için arabuluculuk yapılmasına hazır olduklarını açıkladı. Habere göre, Katar Emiri Tamim Bin Hamad Al Tani'nin halka yönelik konuşmasını, Kuveyt'in bölgedeki tansiyonu düşürmek için yapacağı arabuluculuk çalışmalarına izin vermek için ertelediği ifade edildi. Katar Dışişleri Bakanlığı ise Körfez ülkelerinin kendisine yönelik yaptırımlarına 'karşılık' verilmeyeceğini açıkladı. 

Kuveyt Emiri Şeyh Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın bugün Suudi Arabistan'a giderek Katar'la yaşanan kriz hakkında görüşmelerde bulunacağı belirtildi. 

TRUMP İLK KEZ KONUŞTU

ABD Başkanı Donald Trump ise konuya ilişkin Twitter hesabından önemli bir açıklamada bulundu. Trump, "Yakın geçmişte Ortadoğu'ya yaptığım ziyarette Radikal İdeoloji'ye maddi destek verilemeyeceğinin altını çizmiştim. Liderler de Katar'ı işaret etmişti. Bakın!" açıklaması yaptı. ABD Başkanı, ilk yurt dışı ziyaretini gerçekleştirdiği Suudi Arabistan da dahil 7 ülkenin, 'teröre destek verdiği' gerekçesiyle Katar'la diplomatik ilişkilerini kesmesinin ardından konuyla ilgili ilk kez açıklamada bulundu. ABD Başkanı Trump, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Ortadoğu ziyaretinde artık 'radikal ideolojiye' maddi destek sağlanamayacağını söylediğini, liderlerin de kendisine Katar'ı işaret ettiğini açıkladı.

TRUMP: BELKİ SONUN BAŞLANGICI OLACAK

Trump attığı ikinci Tweet'te, "Suudi Arabistan ziyaretinde, Kral'la ve 50 ülkeyle yaptığımız ziyaretin işe yaradığını görmek iyi. Onlar, radikalizmin finansmanı konusunda katı bir tutum alacaklarını söylediler ve bütün söylenenler Katar'ı işaret ediyordu. Belki bu terörizm korkusu için sonun başlandıgıcı olacak" ifadesinde bulundu.

Öte yandan, ABD Ortadoğu'daki en büyük askeri üssünün bulunduğu Katar'dan çekilmek gibi bir durumun söz konusu olmadığını belirtti. ABD Hava Kuvvetleri Sekreteri Heather Wilson, ABD'nin Katar'daki faaliyetlerinin kesintiye uğramadan devam edeceğini söyledi. 

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin yardımcılarından Hamid Ebu Talebi, Körfez ülkelerindeki diplomatik krizin sorumlusunun Trump olduğunu belirterek, "Olanlar kılıç dansının bir sonucu" diye konuşmuştu.

DOHA'DAN DİYALOG ÇAĞRISI

Katar Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, yönetimin herhangi bir misillemede bulunmayacağı bildirilirken diyalog çağrısı yapıldı.

HAVA SAHALARI KATAR'A KAPANIYOR

Katar ile diplomatik ilişkilerini kesen Mısır, bugün TSİ 07:00'den itibaren Katar uçaklarına hava sahasını kapatacağını açıkladı. Suudi arabistan ve Bahreyn'in de gün içinde hava sahalarını kapatmaları bekleniyor.

SUUDİ ARABİSTAN KATAR HAVA YOLLARINA 48 SAAT SÜRE VERDİ

Suudi Arabistan bugün Katar boykotunda bir karar daha aldı ve Katar Havayolları'nın işletme ruhsatını iptal etti.
SPA haber ajansından aktarılan habere göre Katar Havayolları'nın ülkedeki tüm ofislerinin 48 saat içinde kapatılması emredildi.
Açıklamada, "Sivil Havacılık Otoritesi, Katar Havayolları'na verilen tüm lisansların iptal edilmesine ve ülkedeki tüm ofislerinin 48 saat içinde kapatılmasına karar verdi" denildi.

Öte yandan Katar'dan veya Katar'a bilet almış tüm yolculardan, geri iade için havayollarının internet sitesini kontrol etmeleri veya seyahat acentesiyle iletişime geçmeleri istendi.

MISIR'I KATAR'DA YUNANİSTAN TEMSİL EDECEK

Katar ve bazı Arap ülkeleri arasındaki krizin ardından Yunanistan'ın, Katar'da Mısır'ı diplomatik olarak temsil edeceği bildirildi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığından edinilen bilgiye göre, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri ve Yunan mevkidaşı Nikos Kotzias konuya ilişkin telefon görüşmesi yaptı.
Şükri'nin talebi üzerine Doha'da bulunan Yunanistan Büyükelçiliğinin Mısır'ı diplomatik olarak temsil edeceği belirtildi.

Yunanistan'ın bölgede istikrar için iş birliğine katkıda bulunmaya da hazır olduğu ifade edildi.

Dün patlayan krizde Suudi Arabistan, Mısır, BAE, Bahreyn ile Yemen hükümetleri, Libya’daki Tobruk yönetimi ve Maldivler Katar’la tüm ilişkileri kesti. Gerekçe olarak da bu ülkenin terör örgütlerini barındırarak teröre destek vermesi, basın yayın organlarında terör örgütleri propagandası yapması ve İran’a yakın tutum sergilemesi gösterildi. Söz konusu ülkeler, Katar ile kara, hava ve denizden bağlantılarını ve diplomatik ilişkilerini kestiklerini açıkladı. Katar’ın tek kara bağlantısı olan Suudi Arabistan sınırı kapandı, gıda kamyonları mahsur kaldı. Petrol-doğalgaz zengini bölgede patlak veren kriz, ABD Başkanı Trump’ın 20-21 Mayıs’taki Riyad ziyareti sonrasına denk geldi. Katar ile bazı Arap ülkeleri arasında yaşanan "diplomatik" kriz devam ederken Umman Sultanlığı'ndan Katar'a sürpriz bir ziyaret gerçekleşti.

3 SORUDA GERİLİM1- Kriz nasıl tırmandı?

Arap krizi, ABD Başkanı Trump’ın Suudi Arabistan’a 15 gün önceki ziyaret sonrasına denk geldi. İran’ı izole etmeye çalışan Trump, Müslüman ülkeleri silahlı terör gruplarına karşı birlik olmaya çağırırken Tahran’ı silahlı gruplara sponsor olmakla suçladı. ABD, bu ziyarette Riyad’a 110 milyar dolarlık silah da sattı. Bu ziyaret sonrasında 23 Mayıs’ta Katar’ın resmi haber ajansı QNA, Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamid es-Sani’nin askeri okul mezuniyet töreninde yaptığı iddia edilen bir konuşmanın haberini yayınladı. Buna göre Emir, İran ve Körfez ülkeleri arasındaki gerilimi eleştiriyor, Hizbullah ve Hamas’ın siyasi güç olduğunu, Trump’ın ABD’nin başında uzun süre kalamayacağını söylüyordu. Katar, siber saldırıya uğradığını söz konusu haberin yalan olduğunu açıklasa da Arap kamuoyunda haber geniş yankı buldu.

2- Neyle suçladılar?

S.Arabistan, Doha’nın terör örgütlerine destek vermesi, Katif ilindeki İran bağlantılı terör eylemlerine destek vermesi, Yemen’de Şii Husi militanları desteklemesi gerekçesiyle bu kararın alındığını açıkladı. Suudi ajansı SPA terör örgütleri olarak Müslüman Kardeşler, IŞİD ve El Kaide’yi saydı. Mısır, ‘El Kaide ve DEAŞ fikrini yaydığı, ülkenin içişlerine karıştığı’ gerekçesiyle Doha’ya karşı bu kararın alındığını belirtti. Bahreyn, ülkesinde eylem yapması için Doha’nın İran bağlantılı silahlı örgütlere mali destek sağladığını iddia etti.

3- Gerilim aşılabilir mi?

Katar, en büyük likit doğalgaz (LNG) üreticisi. ABD’nin Ortadoğu’daki en büyük askeri üssü de Katar’da. Ülke 2022’de Dünya Kupası’na ev sahipliğine hazırlanıyor. 2014’de de aynı gerekçelerle S.Arabistan, Bahreyn ve BAE, Katar’dan elçiliklerini çekmiş, kriz 8 ay sürmüştü. Körfez gerilimi sahip oldukları mali kaynaklar ve nüfuz ile Libya, Suriye, Irak, Yemen ve Mısır’da süren savaş veya çatışmaları yönlendirmeye çalışan Arap ülkeleri içindeki dengeyi de değiştirebilir. S.Arabistan’dan gelen gıda kamyonları bile ülkeye giriş yapamazken Katar, tecrit nedeniyle geri adım atmak zorunda kalabilir.

Katar Havayolları'nın saat 11:10 itibariyle rotası (Kaynak: flightradar24.com)