Kritik ziyaret

Görüşmeler, Washington’ın IŞİD için Türk hükümetinden açıkça somut isteklerde bulunacağı şimdiye kadarki en kritik toplantılar olacak. Rehineler ve Suriye ile kontrolü güç uzun bir sınırı olduğundan mücadeleye açık destek vermekten kaçınan Türkiye, Kerry’nin ziyaretinde zorlu bir müzakere yaşayabilir.

ABD Başkanı Barack Obama’nın dün TSİ 04.00’te televizyonların canlı yayınında açıkladığı IŞİD’e karşı dört aşamalı stratejinin ardından Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry, planın detaylarını ele almak için Türkiye’ye geliyor. Cuma günü Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başkan Obama arasında Galler’deki NATO Zirvesi sırasında yapılan toplantı ve pazartesi ABD Savunma Bakanı Hagel’ın Ankara temaslarından sonra ABD ve Türkiye arasında bir hafta içinde yapılan üst düzey üçüncü görüşme ise Washington Yönetimi’nin Ankara’dan IŞİD’e karşı savaşta somut talepte bulunacağı ilk toplantı olacak.

DAHA ÇOK ORTAK

Başkan Obama’nın konuşmasında “Bu savaşa daha çok ortak katmak için Ortadoğu ve Avrupa’da seyahat edecek” dediği Kerry, Ankara’ya dün Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde yapılan ve IŞİD’e karşı mücadelenin ele alındığı terörle mücadele toplantısına katıldıktan sonra geçiyor. Aralarında Suudi Arabistan ve ABD dışında Türkiye ve Mısır’ın da bulunduğu 12 ülkenin Dışişleri Bakanları’nın bir araya geldiği toplantı ise Obama’nın ana hatlarını açıkladığı stratejinin bölge temsilcileriyle ilk kez somut şekilde paylaşıldığı buluşma.
Kerry’nin bu toplantı sonrasında ilk ziyaretini Ankara’ya yapması ise koalisyonda anahtar bir rol üstlenmesi istenen Türkiye’den Washington’ın beklentilerinin bir göstergesi. ABD’li üst düzey bir yetkili de “Biz şimdiye kadar Türkiye’den somut talepte bulunmadık. Ne İncirlik Üssü’nün kullanımıyla ilgili ne İHA operasyonları ile ilgili bir talebimiz oldu” diyerek asıl detayların Kerry’nin ziyaretinde ele alınacağını bildirdi.

Davutoğlu ve Erdoğan ile görüşecek

Ankara son beş gün içinde ABD’den bakan düzeyinde ikinci ziyarete evsahipliği yapacak. ABD’nin “Koalisyona katılın” mesajını bugün de Dışişleri Bakanı Kerry başkente yapacağı çalışma ziyaretinde verecek. Hafta başında da ABD Savunma Bakanı Hagel, Ankara’ya gelerek Türk tarafının nabzını yoklamıştı. Kerry, dün Cidde’de görüştüğü Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile bir kez daha bir araya gelecek, Başbakan Davutoğlu ile görüşecek, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilecek. Türk tarafının Kerry’e, Ankara’da asker ve sivil kanadın katılımıyla gerçekleşen ulusal güvenlik mekanizması toplantısında çerçevesi çizilen görüşleri aktarması bekleniyor.

Çantada neler var?

Daha önce “IŞİD’e karşı mücadelenin üç yıl sürebileceğini” söyleyen Kerry’nin Türk yetkililerle ele alacağı konu başlıkları ise Obama’nın dört aşamalı stratejisinin her ayağını ilgilendiriyor. Obama planının ilk aşaması olan IŞİD’e yönelik sistematik hava saldırılarında Türkiye’nin İncirlik Üssü’nden kaynaklanan lokasyonu görüşmelerin en önemli maddelerinden biri olacak. Ve savaşın Yemen ve Somali’deki gibi olacağını söyleyerek insansız hava aracı (İHA) ağırlıklı bir operasyonun işaretini veren Obama’nın ardından Kerry, Türkiye’den İncirlik’e dair somut isteklerde bulunacak. Bu taleplerin ne kadarının keşif ağırlıklı ne kadarının saldırı eksenli olacağı net değil. Ancak IŞİD’in elinde tuttuğu Türk rehineler ve Suriye ile kontrolü güç 900 km’nin üzerindeki sınırı nedeniyle koalisyona sessiz destek vermeyi tercih eden Ankara için Kerry ile müzakerelerde en zorlu aşama bu olacak. Hürriyet’e konuşan başka bir Amerikalı yetkili ise Kerry’nin Ankara ziyareti sırasında insani yardımlarla ilgili çok önemli bir duyuru yapılacağını bildirdi.