Kritik tarih belli oldu... Saldırıya kim ne dedi? BM ve AB'nin tavrı dikkat çekti

NATO'DAN İLK AÇIKLAMA

NATO, İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin ABD hava saldırısında öldürülmesiyle ilgili bölgedeki gelişmeleri yakından takip ediyor.NATO Sözcüsü Vekili Dylan White, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mevcut gelişmeler ışığında ABD yetkilileriyle yakın irtibatın sürdüğünü aktardı. "NATO bölgedeki durumu çok yakından takip ediyor." vurgusunu yapan White, NATO'nun Irak eğitim misyonu kapsamında ülkede bulunan personelin güvenliğinin de büyük öneme sahip olduğunu kaydetti. White, "Güvenlik ortamını denetlemeye devam edeceğiz ve gerekli tüm tedbirleri alacağız." açıklamasında bulundu.

RUSYA'DAN SON ÇIKIŞ

Rusya Savunma Bakanlığı,  Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesinin uluslararası güvenlik sistemi için olumsuz sonuçlara yol açtığını bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, ABD’nin liderliğindeki koalisyon kurulmadan önce Suriye ve Irak’ta terör örgütü DEAŞ ve El Kaide’ye karşı Süleymani’nin önderliğinde mücadele edildiği belirtildi. Suriye’de DEAŞ ile mücadelede Süleymani’nin kişisel yararının yadsınamayacağı kaydedilen açıklamada, “General Süleymani’nin öldürülmesiyle ilgili ABD’nin dar görüşlü adımları Orta Doğu’daki askeri-siyasi durumun aniden gerilmesine ve uluslararası güvenlik sistemi için ciddi olumsuz sonuçlara yol açıyor.” ifadesi kullanıldı.

BM İSİM VERMEDİ

Birleşmiş Milletler (BM), Süleymani'nin öldürülmesiyle ilgili isim vermeden bir açıklama yayımladı.Genel Sekreter Sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada, Genel Sekreter Antonia Guterres'in sürekli olarak Körfez bölgesinde gerginliğin azaltılmasını savunduğu belirtildi.Açıklamada, Guterres'in körfezdeki son gerginlikten ciddi şekilde endişelendiği vurgulanarak, "Bu, liderlerin azami derecede kendilerini frenlemeleri gereken bir zamandır. Dünya, Körfez'de bir savaşı daha kaldıramaz." ifadelerine yer verildi.

AB: HASSAS BİR ÜLKE

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, "Irak'ta son haftalarda gördüğümüz şiddet, kışkırtmalar ve misillemeler döngüsüne son verilmesi gerekiyor." açıklamasında bulundu. Michel, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, gerginliğin tırmandırılmasının "her koşulda" engellenmesi gerektiğini ifade etti. Irak'ın "hassas bir ülke" olmaya devam ettiğinin altını çizen Michel, "Çok fazla silah ve milis güçleri Iraklı vatandaşların normal hayata dönüşünü yavaşlatıyor." değerlendirmesinde bulundu. Michel, şiddet, kışkırtmalar ve misillemelere son verilmesi gerektiğini belirterek bölgede gerginliğin ortaya çıkması riski bulunduğu, bunun da dini ve milli gerginliklerden beslenen terör örgütlerine fayda sağlayabileceği uyarısını yaptı.

İSRAİL: ABD'NİN HAKKI

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Süleymani'nin ABD hava saldırısında öldürülmesine ilişkin yaptığı açıklamada, "ABD'nin kendini savunma hakkı var." dedi.İsrail Başbakanlık Ofisine ait Twitter sayfasından yapılan açıklamaya göre, Netanyahu, Süleymani'nin öldürülmesi nedeniyle yarıda kestiği Yunanistan ziyaretinin dönüş yolunda Atina'daki havalimanında beraberindeki İsrailli gazetecilere değerlendirmelerde bulundu. Netanyahu, Süleymani'nin öldürüldüğü saldırıda "hızlı, kararlı ve güçlü şekilde hareket ettiği" için tüm takdiri ABD Başkanı Donald Trump'ın hak ettiğini söyleyerek, "Kasım Süleymani, Amerikan vatandaşlarının ve çok sayıda masum insanın ölümünden sorumludur. Süleymani, buna benzer daha fazla saldırı planlıyordu." dedi. İsrail'in, "barış, güvenlik ve kendini savunma" adına verdiği mücadelede ABD'nin yanında olduğunu dile getiren Netanyahu, "Tıpkı İsrail gibi ABD'nin de kendini savunma hakkı var." diye konuştu. Netanyahu, Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından Yunanistan'a yaptığı resmi ziyareti yarıda keserek ülkesine dönme kararı almıştı.

ALMANYA: GERİLİMİ DÜŞÜRÜN

Almanya, da Süleymani’nin ABD saldırısında öldürülmesinin ardından Irak'ta gerilimin düşürülmesi çağrısında bulundu.Almanya Hükümet Sözcü Yardımcısı Ulrike Demmer, bugün Berlin’deki Basın Merkezi’nde düzenlenen toplantıda, ABD'nin saldırısı sonucu, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin öldürülmesinin ardından Irak'ta artan tansiyonun düşürülmesi gerektiğini söyledi. Demmer, ABD’nin eyleminin, İran’ın sorumlu olduğu bir dizi askeri provokasyona bir tepki olduğunu vurguladı. Almanya’nın geçmişte Irak'taki koalisyon askerlerine ve son olarak ABD’nin Bağdat Büyükelçiliğine yönelik saldırıları kınadığını anımsatan Demmer, "İran’ın bölgesel faaliyetlerinden biz de büyük endişe duyuyoruz." dedi.

Demmer, olayların tehlikeli bir noktaya doğru gittiğini hatırlatarak, "Son gelişmelerden dolayı gerilimin artmasından endişe duyuyoruz. Bundan dolayı soğukkanlı ve itidalli bir şekilde gerilimin düşürülmesine katkı sağlanması önemli." diye konuştu. Bölgesel sorunların sadece diplomatik yollarla çözülebileceğini kaydeden Demmer, bu konuda Almanya’nın müttefik ülkelerle temasta olduğunu kaydetti.

LÜBNAN: TEHLİKELİ TIRMANIŞ

Lübnan,  Süleymani'nin hayatını kaybettiği ABD saldırısını "İran'a karşı tehlikeli bir tırmanış" şeklinde nitelendirdi.Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD tarafından Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenen ve İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Süleymani'nin ölümüyle sonuçlanan hava saldırısı kınandı. Bağdat'ta yaşanan gelişmelerin endişeyle izlendiği vurgulanan açıklamada, söz konusu saldırının Irak'ın egemenliğini ihlal etmenin yanı sıra bölgedeki gerginliği arttıracak İran'a karşı tehlikeli bir tırmanış şeklinde nitelendirildi. Bölgesel ve uluslararası ilişkilerde kuvvet ile şiddete başvurmak yerine sükunet içerisinde diyaloğa yönelmenin önemine dikkat çekilen açıklamada, mali ve ekonomik krizle boğuşan Lübnan'ın güven ile istikrara en çok muhtaç olduğu bu dönemde bahsi geçen olayın yansımalarından uzak tutulması gerektiğine vurgu yapıldı.

Lübnan'daki İran ve Beşşar Esad rejimine yakın duran grup ve siyasi parti yetkilileri de Süleymani'nin öldürülmesini kınadı. Söz konusu yetkililer İran'ın Beyrut Büyükelçiliği'ne giderek taziyelerini iletti. Öte yandan Lübnan Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Süleymani ve Haşdi Şabi Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in öldürülmesi nedeniyle İran ve Iraklı mevkidaşlarına taziye mesajı gönderdi.
Avn, ABD'nin düzenlediği hava saldırısını kınadı.

NASRALLAH TEHDİT DİLİNİ KULLANMIŞTI

Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis için taziye mesajı yayımlamıştı. Şii örgüt lideri Nasrallah, şunları kaydetmişti:  "Geriye kalan bizler ise (Süleymani'nin) yolundan gitmeye devam edeceğiz. Hedeflerini gerçekleştirmek için gece gündüz çalışacağız. Sancağını tüm meydan ve cephelerde taşıyacağız. Süleymani'nin bitmek bilmeyen çaba ve katkılarıyla büyüyen direnişi, kendisinin bereketli kanıyla daha büyük zaferlere ulaştıracağız. Aynı zamanda Süleymani'nin şu dünyanın en kötüleri olan katillerine adil şekilde kısas uygulamak tüm direnişçilerin görevidir."

IRAK MECLİS BAŞKANI: UZAK TUTUN

Irak Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi, ülkenin bölgesel ve uluslararası çatışmalardan uzak tutulması çağrısında bulundu.

Halbusi, yaptığı yazılı açıklamada, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in hayatını kaybettiği ABD saldırısını "Irak'ın egemenliğinin ihlali" olarak nitelendirdi. "Irak askeri kurumlarına bağlı bir komutanın hedef alınması, ülke egemenliğinin ve uluslararası sözleşmelerin açıkça ihlalidir. Irak topraklarında herhangi bir güvenlik veya askeri operasyon gerçekleştirilmesi için hükümetin onayının alınması gerekir." ifadelerini kullanan Halbusi, hükümeti bu tür saldırıları durdurmak için gerekli siyasi, yasal ve güvenlik önlemlerini almaya çağırdı.  ABD saldırısını kınayan Halbusi, bu olayın Irak ve bölge barışını tehdit eden yansımaları konusunda da uyardı. Herkesin kendisine hakim olması, aklıselimin üstün gelmesi ve safların birleştirilerek zorluklara karşı konulması gerektiğini ifade eden Halbusi, Irak'ın bir savaş sahası veya herhangi bir bölgesel veya uluslararası çatışmanın tarafı olmaktan ve silahlı çatışmalardan uzak tutulması ve ülkenin istikrarının korunması çağrısında bulundu.

KRİTİK GÜN PAZAR

Öte yandan Süleymani'nin cenazesi, pazar günü İran'ın Kirman kentinde defnedilecek.

İran'da muhafazakarlara yakınlığıyla bilinen "mashreghnews" haber sitesine göre, Süleymani'nin ailesinden yapılan yazılı açıklamada, İranlı Komutan için ilk törenin yarın Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenleneceği belirtildi.

Bağdat'taki törenden sonra cenazenin Tahran'a getirileceği kaydedilen açıklamada, Süleymani için pazar günü sabah saatlerinde Tahran Üniversitesi'nde İran lideri Ali Hamaney'in de katılacağı ikinci bir tören yapılacağı aktarıldı.

Açıklamada ayrıca yapılacak bu törenin ardından cenazenin defnedilmek üzere Süleymani'nin memleketi Kirman'a nakledileceği ifade edildi.
Irak'ta İran'a yakınlığıyla bilinen Haşdi Şabi örgütünün basın müdürlüğünden yapılan açıklamada, Süleymani için yarın Bağdat'ta bir tören yapılacağı belirtilmişti.