Kremlin’in Mariupol acelesi

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, sahadaki durumda bir önceki güne değişiklik olmamasına karşın Ukrayna’nın Mariupol kentini ele geçirdiklerini ilan etti. Kremlin Sarayı’nda Devlet Başkanı Vladimir Putin’in huzuruna çıkan Bakan Şoygu, şehrin kontrolünü sağladıklarını bildirdi. Putin ve bakanı arasındaki diyalog Rus televizyonlarında canlı yayımlandı. Toplam alanı 11 kilometre kareden büyük olan Azovstal demir-çelik fabrikasının halen Ukrayna askerinin elinde bulunduğu sırada gerçekleşen buluşma için “aceleci” yorumları yapıldı.

‘FABRİKADA 2 BİN ASKER VAR’

Yedi haftadır yoğun kuşatma altındaki kentteki duruma ilişkin Putin’e bilgi veren Şoygu, “Rusya silahlı kuvvetleri ile Donetsk milis güçleri, Mariupol’ü aşırı milliyetçi faşist unsurlardan kurtardı. Kentteki sekiz bin Ukrayna askerinden 4 bini öldü. Şu anda sadece çelik fabrikasında 2 bin civarında Ukrayna askeri kaldı. Bunların temizlenmesi birkaç günümüzü alacak” dedi. Şoygu’yu dikkatle dinleyen Putin ise memnuniyetini dile getirerek, “Görevlerin başarıyla yerine getirilmesinden ötürü sizi ve askerlerimizi tebrik ediyorum” ifadelerini kullandı. Çelik fabrikasına yönelik bir saldırıyı ise onaylamadığını söyleyen Putin, “Fabrikaya girmenizi yasaklıyorum. Orası yeraltı tünellerinin bulunduğu karmaşık bir yapı. Fabrikayı ele geçireceğiz diye askerlerimizin hayatını tehlikeye atamayız” şeklinde konuştu.

‘SİNEK DAHİ UÇAMASIN’

Fabrikanın “bir sinek dahi dışarı çıkamayacak şekilde” ablukaya alınmasını emreden Vladimir Putin, içerideki Ukrayna askerlerine seslenerek, “Silah bırakanlara can güvenliklerini garanti ediyorum. Teslim olanlara onurlu şekilde muamele edilecek” dedi.

Televizyonda yayımlanan Putin-Şoygu buluşmasından sonra konuşan Ukrayna Başbakan Yardımcısı İrina Vereşçuk ise “Mariupol’ün sadece adı kaldı. Rusya, haritada böyle bir şehir bırakmadı” yorumunu yaptı. Vereşçuk, halihazırda çelik fabrikasında “bin sivil ve 500 yaralı asker” bulunduğunu, tahliyelerini sağlamak için uğraştıklarını söyledi. Dün, üç gün aradan sonra kentten ilk kez 79 sivil tahliye edilebildi. Şehirde 100 bin kadar sivil kaldığı tahmin ediliyor.

‘ERKEN MÜJDE’ YORUMLARI

Şoygu’nun sahadaki durumun aksine Mariupol’ün tamamen ele geçirildiğini söylemesi askeri ve siyasi gözlemcilerin dikkatinden kaçmadı. Ukrayna cephesinden Rusya’nın gururunu okşayacak haberler gelmediğine dikkat çeken gözlemciler, “Geçtiğimiz hafta Karadeniz’de yaşanan ‘Moskova’ kruvazörü fiyaskosundan sonra Putin’in halkına bir zafer müjdelemesi gerekiyordu. Rusya’nın en büyük bayramı olan ‘9 Mayıs Zafer Günü’ de yaklaşıyor. Putin, 20 gün sonra kutlanacak bayramda Mariupol meydanında boy göstermeyi düşünüyor olabilir” değerlendirmesini yaptı.

BİDEN: ŞEHRİN DÜŞTÜĞÜNE DAİR KANIT YOK

ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’nın Mariupol iddiasının ardından şehirde durumun değiştiğine dair kanıt bulunmadığını söyledi. Beyaz Saray’da Rusya’ya ek yaptırımlar açıkladığı konuşmasında Biden, “Mariupol’ü kontrol edip edemedikleri şüpheli. Şehrin tamamen düştüğüne dair kanıt yok” dedi. Biden, Rusya bağlantılı tüm gemilerin Amerikan limanlarına girişini yasakladığını da duyurdu. Kanada ve Avrupa Birliği ülkeleri benzer yaptırımlar açıklamıştı. Biden ayrıca, Kiev’e 800 milyon dolar ek silah desteği ve 500 milyon dolar ekonomik yardım sağlayacaklarını da açıkladı.

SAVAŞIN EN KANLI CEPHESİ MARİUPOL NEDEN ÖNEMLİ

Ukrayna’nın güneyindeki kent, Rusya’nın 2014’te ilhak ettiği Kırım’a kara bağlantısı için stratejik önemde. 2014’te kısa süreliğine Rus yanlısı ayrılıkçıların kontrolüne geçen şehir üzerinde, Kiev’den bağımsızlık ilan eden ‘Donetsk halk cumhuriyeti’ hak iddia ediyor. Mariupol’ün düşmesi, Donbas savaşında bir dönüm noktası olarak görülüyor. Şehir ayrıca Azak Denizi’ni kontrol eden liman konumunda. Ukrayna’nın dış ticaretinin yüzde 30’u bu kentteki limandan yapılıyor.

AVRUPA’NIN EN BÜYÜK ÇELİK FABRİKASI SON DİRENİŞ NOKTASI AZOVSTAL

Mariupol’de limanın yanı sıra bir diğer stratejik nokta ise şehir savunmasının sığındığı ‘Azovstal’ demir-çelik fabrikası. Sovyetler döneminde inşa edilen fabrika tek başına Ukrayna’nın ihtiyacının neredeyse yarısını karşılıyordu. Azovstal ayrıca, ülkede demiryolu rayı üretilen tek tesis. Putin’in fabrikaya yönelik yıkıcı bir saldırıdan kaçınmasının ardında, “savaş sonrası tesisi kullanma isteği” olduğu belirtiliyor.