Kral Selman’dan Veliaht Prensi koruma hamlesi: Suudi bakan niye gitti
Güncelleme Tarihi:
Cemal Kaşıkçı krizinin gölgesinde Suudi Arabistan’da önceki gün yaşanan kabine değişikliği dikkat çekiyor. Siyasi yorumculara göre Kaşıkçı cinayeti nedeniyle zan altında kalan Suudi Veliaht Prens’e yakın isimler terfi ettirilirken Prens’i yeterince savunmadığı düşünülen Dışişleri Bakanı Cübeyr ise rütbe tenziline uğradı.
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz (83), Kaşıkçı krizinin ardından yaptığı kabine değişikliğiyle ABD Senatosu’nun cinayetin sorumlusu gördüğü Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın (33) alanını daraltmak yerine Prens’in etki alanını güçlendiren hamlelere imza atmışa benziyor. Suudi kaynaklar, Dışişleri Bakanı Adil el Cübeyr’in görevden alınarak dışişleri bakanlığındaki ikinci koltuğa getirilmesinin Suudi devlet geleneği içinde ‘aşağılayıcı’ bir hamle olduğu görüşünde. Nisan 2015’te dışişleri bakanlığı görevine başlayan Cübeyr, kabine değişikliğinin ardından Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanlığı’na getirilmişti.
ESKİ KRALIN DANIŞMANI
Londra merkezli The Middle East Eye haber sitesine konuşan bir Suudi yetkili, Veliaht Prens’in Kaşıkçı meselesinde kendisini yeteri kadar savunmadığını düşündüğü Cübeyr’i aşağılayarak cezalandırdığını iddia etti. Cübeyr’in, Veliaht Prens’in talimatıyla Haziran 2017’de Katar’a yönelik başlatılan abluka konusundaki memnuniyetsizliğini birçok fırsatta dile getirdiği belirtiliyor. El Cezire’ye konuşan Arap Politika ve Araştırma Merkezi’nden Marvan Kabalan, Cubeyr’in Kral Abdullah döneminin artığı olarak düşünüldüğünü ve Kaşıkçı krizinden önce bile görevden alınmak istendiğini söyledi. 2007-2011 yılları arasından Suudi Arabistan ABD Büyükelçiliği görevini yürüten Cübeyr, dönemin Suudi Kralı Abdullah’ın makbul danışmanları arasındaydı. Kral Selman’ın dışişleri konusundaki ikinci kritik hamlesi ise Selman’a rakip olarak gösterilen Prens Ahmed bin Abdulaziz’e yakın, Suudi Arabistan’ın İngiltere Büyükelçisi Muhammed bin Navaf’ın kovulması oldu.
GÖZ BOYAMA
ABD merkezli Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Kaşıkçı krizinin ardından Kral Selman’ın kabinede önemli değişikliklere gitmesinin sadece bir göz boyama olduğunu, Veliaht Prens’e yakın kişilerin yükseltilerek ona mesafeli isimlerin görevden el çektirildiğini yazdı. WSJ’ye konuşan ABD merkezli Rand Corporation düşünce kuruluşundan Becca Vasser, Kral’ın Veliaht Prens olan oğlunun çevresini devlet tecrübesine sahip birçok isimle çevrelemeyi hedeflediğini söyledi. Kadınlara araç kullanma hakkı, ekonomik kaynakların çeşitlendirilmesi gibi adımlarla reformist bir görüntü veren Prens’in imajı, Katar krizi, Lübnan Başbakanı Hariri’nin gözaltına alınması ve Kaşıkçı cinayetinin ardından önemli ölçüde zedelendi. İsrail merkezli Jerusalem Post gazetesi ise “ABD’nin Ortadoğu’da daha büyük bir rol oynamasını savunan ve İran’ı çok sert eleştiren Cübeyr görevden alındı. Cübeyr için 2018 oldukça zor geçti. Cübeyr, Yemen’deki savaşı ve Kaşıkçı cinayetini savunmak zorunda kaldı” ifadesini kullandı.
YENİ BAKAN: KRİZ DEĞİL DÖNÜŞÜM
SUUDİ Arabistan’ın yeni Dışişleri Bakanı İbrahim el Assaf (70), Fransız AFP’ye yaptığı açıklamada Suudi gazeteci Kaşıkçı’nın öldürülmesi ile ilgili uluslararası tepki sürerken krallığın bir kriz içinde olmadığını savundu. Assaf, “Kaşıkçı olayı gerçekten hepimizi üzmüştür. Ancak bir krizden geçmiyoruz, bir dönüşümden geçiyoruz” dedi. Assaf, selefi Adil Cubeyr’in tenzilirütbeye uğradığına dair iddialara, “Bu gerçekten çok uzak. Adil, dünyada Suudi Arabistan’ı temsil etti ve etmeyi sürdürecek. Birbirimizi tamamlıyoruz” yanıtını verdi.
Assaf 2017’deki yolsuzluk operasyonunda Riyad’daki Ritz Carlton otelinde tutulan isimler arasındaydı. Maliye Bakanı olduğu dönemde hayata geçirilen mega projelerdeki yolsuzluk şüphesi nedeniyle tutuklanan Assaf, kısa süre sonra serbest bırakılmıştı.
BAHREYN DE ŞAM’A GERİ DÖNDÜ
SURİYE’de 2011’de başlayan içsavaşta muhaliflerin safında yer alan Körfez ülkeleri Esad yönetimine ‘büyükelçilik’ jestini sürdürüyor. Önceki gün Şam’daki büyükelçiliğini açan Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ardından Bahreyn de 7 yıl sonra Suriye’nin başkenti Şam’da yeniden büyükelçilik açtı. Bahreyn’in Suriye ile ilişkileri sürdürmek istediği belirtilen açıklamada, Manama’daki Şam büyükelçiliğinin de görevini sürdürdüğü ve iki ülke arasındaki uçuşların kesintisiz devam etttiği belirtildi. Esad rejiminden geçen ay yapılan açıklamada, Arap ülkelerinin Şam’daki temsilciliklerini yeniden açmaları durumunda bundan memnuniyet duyulacağı kaydedilmişti. Suriye’de Mısır, Ürdün, Lübnan, Irak, Cezayir, Sudan ve Umman’ın büyükelçilikleri faaliyet halinde. Genelde dış politikada ortak hareket eden Körfez ülkelerinin lideri konumunda S. Arabistan’ın Şam’a büyükelçilik hamlesini ne zaman gerçekleştireceği ise merak konusu. Arap Ligi’ne üyeliği 2011’de askıya alınan Suriye’nin 2019’da yeniden birliğe alınması bekleniyor.
YENİ BAKAN: KRİZ DEĞİL DÖNÜŞÜM
SUUDİ Arabistan’ın yeni Dışişleri Bakanı İbrahim el Assaf (70), Fransız AFP’ye yaptığı açıklamada Suudi gazeteci Kaşıkçı’nın öldürülmesi ile ilgili uluslararası tepki sürerken krallığın bir kriz içinde olmadığını savundu. Assaf, “Kaşıkçı olayı gerçekten hepimizi üzmüştür. Ancak bir krizden geçmiyoruz, bir dönüşümden geçiyoruz” dedi. Assaf, selefi Adil Cubeyr’in tenzilirütbeye uğradığına dair iddialara, “Bu gerçekten çok uzak. Adil, dünyada Suudi Arabistan’ı temsil etti ve etmeyi sürdürecek. Birbirimizi tamamlıyoruz” yanıtını verdi.
Assaf 2017’deki yolsuzluk operasyonunda Riyad’daki Ritz Carlton otelinde tutulan isimler arasındaydı. Maliye Bakanı olduğu dönemde hayata geçirilen mega projelerdeki yolsuzluk şüphesi nedeniyle tutuklanan Assaf, kısa süre sonra serbest bırakılmıştı.