Güncelleme Tarihi:
Aşıların temel amacı, ciddi hastalık veya ölüm riski olmaksızın, doğal bağışıklığın sağladığı korumayı sağlamaktır. Kızamık aşıları 2-4 yıl arası, su çiçeği aşılara 10-20 yıl arası ve tetanoz aşısı 10 yıla kadar koruma sağlarken geliştirilen Covid-19 aşıları neden uzun süreli koruma sağlamıyor?
ABD dahil olmak üzere bir çok ülke aşılarını yaptırmış yetişkinler için güçlendirici dozlar yapıp yapmamayı tartışıyor.
ETKİNLİĞİ ETKİLEYEN 3 ETKEN
Emory Üniversitesi'nde bağışıklık tepkileri üzerine çalışan biyoloji profesörü Rustom Antia, "Gerçekten iyi bir aşı, virüse maruz kalınsa dahi enfekte olunmamasını sağlar ama tüm aşılar mükemmel değildir.” dedi ve sözlerine ekledi;
"Sağlanan etkinlik, aşının neden olduğu bağışıklık tepkisinin büyüklüğüne, ortaya çıkan antikorların ne kadar hızlı bozulduğuna, virüs veya bakterilerin mutasyona uğrama eğiliminde olup olmadığına ve enfeksiyonun konumuna göre değişir."
ANTİKORLARIN BOZULMA ORANLARI ETKİLİYOR
Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi'nde profesör olan Mark Slifka ise konuya ilişkin şunları söyledi;
"Antikorların bozulma oranlarıyla birlikte aşılara verilen yanıtın büyüklükleri, dayanıklı bağışıklık için bize gereken cevabı verir. Kızamık antikorları yavaş yavaş bozulur. Tetanoz antikorları daha hızlı bozulur ancak aşı vücudun ihtiyaç duyduğundan çok daha fazlasını üretmesine neden olarak düşüşü dengeler.
DİĞER AŞILARDA KORUMA EŞİĞİNİ BİLİYORUZ, COVİD HALA BİR GİZEM
Tetanoz, difteri, kızamık ve aşı konusunda şanslıyız, koruma eşiğinin ne olduğunu belirledik. Zamanla antikor düşüşünü takip edersiniz ve koruma eşiğini biliyorsanız korumanın dayanıklılığını hesaplayabilirsiniz. Covid'de bunu hala bilmiyoruz, tam bir gizem.
ÇOĞALAN VİRÜS KULLANILAN AŞILAR DAHA ETKİLİ
Tarihte en etkili aşılarda yaşam boyu bağışıklık sağlayan çoğalan virüsler kullanmıştır. Kızamık ve su çiçeği aşıları, çoğalan virüsler kullanır. Protein bazlı aşılar (tetanoz gibi) uzun sürmez, ancak etkileri yanıtın büyüklüğünü artıran bir "adjuvan" ilavesiyle artırılabilir . Tetanoz ve hepatit A aşıları adjuvan kullanır.
Johnson & Johnson ve AstraZeneca, Covid-19 aşısı adjuvan içermezler. Pfizer ve Moderna gibi mesajcı RNA Covid-19 aşılar, farklı çalışır , hiç bir virüs içermez.
COVİD-19 SÜREKLİ MUTASYONA UĞRUYOR
Aslında işleri daha da karmaşık hale getiren, vücudun bağışıklık tepkisinden kaçmak için mutasyona uğrayan virüsler ve bakteriler. British Medical Journal'a göre kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve su çiçeği neredeyse hiç mutasyona uğramaz, ancak Covid-19'a neden olan virüs olan SARS-CoV-2'nin en az sekiz çeşidi bulunuyor. Sürekli şekil değiştiren bir virüsle savaşmak da sanıldığı kadar kolay değil "