Koronavirüs salgınını fırsat bildi.. Hafter’den bir darbe daha
Güncelleme Tarihi:
Koronavirüs salgınını fırsat bilen Libya’nın isyancı lideri Halife Hafter, önceki akşam yeni bir açıklama yaparak, ülkede geçiş sürecini öngören 2015 tarihli Suheyrat Anlaşması’nı tanımadığını ilan edip ‘ülkenin başına geçtiğini’ öne sürdü. ABD, AB ve Rusya tepki gösterirken, uluslararası meşruiyete sahip Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti, Hafter’in ikinci bir darbe yaptığını açıkladı.
Dünya genelinde korona salgını birinci gündem maddesi olmaya devam ederken yerkürenin sıcak bölgelerinden Libya’da çatışmalar hız kesmediği gibi başkent Trablus’taki meşru Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni (UMH) tehdit eden ülkenin doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri Hafter’den yeni bir hamle geldi.
SERRAC’DAN SERT YANIT
Hafter, Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde 2015’te Fas’ta imzalanan ve Libya’da geçiş sürecini yönetmek üzere UMH’nin görevlendirildiği ‘Suheyrat Anlaşması’nın hükmünü yitirdiğini, ülkenin başına geçtiğini’ iddia etti. Hafter, yayınladığı mesajda, daha önce yaptığı çağrı üzerine kendi kontrolündeki bölgelerde gerçekleştirilen sokak gösterilerine işaret ederek, “ülkenin başına geçmesi konusunda halkın kendisine verdiği yetkiyi kullandığını” öne sürdü. Hafter, liderliğini yaptığı Libya Ulusal Ordusu (LUO) isimli silahlı grubun “tüm ülkeyi kontrolü altına alacağını” söyledi. Hafter’in açıklaması, bu ayın ortasında başkent Trablus’un batısında yer alan kıyıdaki Surman, Subrata, Adceylan, Rikdalin, Alcemil ve Zelten kentlerini UMH güçlerinin ele geçirmesi sonrasına denk gelmesi dikkat çekti. UMH, Trablus’tan Tunus sınırına kadar kıyı şeridini kontrol etmişti.
UMH Başbakanı Fayiz es-Serrac ise Hafter’in kendisini ‘devlet başkanı’ ilan etmesinin, onun darbe projesinin sonlandırılması gerekliliğini ortaya koyduğunu bildirdi. Serrac’ın ofisinden açıklamada, “İktidar hevesi ve ahmaklık son raddesine ulaştı. İsyancı (Hafter) yeni bir darbe ilan ederek, yıllar önce başladığı darbe silsilesine bir yenisini daha ekledi” dendi. Hafter’in ilanının ülkedeki tüm siyasi çevrelere yapılmış bir darbe olduğunu kaydeden Serrac, Hafter’in aldığı yenilgileri örtbas etmek için böyle bir hamlede bulunmasını beklediklerini, sürpriz olmadığını aktardı. Serrac, Hafter’in, kendisini komutan tayin eden Tobruk’taki meclise karşı bile darbe yaptığını, hiçbir devletin onun meşruiyetinden söz edemeyeceğini kaydetti.
İRİNİ OPERASYONU
Hafter’in son hamlesi aynı zamanda AB tarafından Akdeniz’de 31 Mart’ta başlatılan İrini Operasyonu’nu izliyor. AB, BM Güvenlik Konseyi’nin silah ambargosunun denetlenmesi için bu operasyonu başlatmıştı. Serrac, bu operasyonu reddetmişti. Hafter’i Tobruk kentinde konuşlu Temsilciler Meclisi ile Mısır, BAE, Suudi Arabistan, Fransa ve Rusya destekliyor. Türkiye, meşru UMH ile 27 Kasım 2019’da deniz yetki anlaşması imzalayarak Yunanistan, Mısır ve Rum kesiminin doğu Akdeniz’deki faaliyetlerine yanıt vermişti.
Çad’la savaşta 1987’de esir düşen Hafter, uzun yıllar ABD’de yaşadıktan sonra Muammer Kaddafi’nin devrildiği 2011’de Libya’ya dönmüştü. Hafter, 14 Şubat 2014’te televizyona çıkıp ülke yönetimine “el koyduğunu” açıklamıştı. Nisan 2019’da da Trablus’a saldırıları başlatmıştı.
BATI VE KREMLİN TEPKİ GÖSTERDİ
AB: SÜRECE ZARAR VERİYOR
Avrupa Birliği, Hafter’in kendisini ‘devlet başkanı’ ilan etmesine ilişkin, ‘tek taraflı çözümlerin’ ülkede barışa yönelik siyasi sürece zarar verdiğini belirtti. AB Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, tüm taraflara çatışmaya son verme ve siyasi sürece dönme çağrısı yaptı.
ABD: ÜZÜNTÜ DUYDUK
ABD’nin Trablus Büyükelçiliği, Hafter’in kendisini tek taraflı ‘devlet başkanı’ ilan ettiği açıklamasından ‘üzüntü duyduğunu’ bildirdi. Açıklamada, “ABD, sivillerin mübarek ramazan ayında sıkıntı çektiği ve koronavirüs salgınının daha fazla yaşamı tehdit ettiği bu dönemde, Libya Ulusal Ordusu’nu, Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) katılarak insani bir ateşkes ilan etmeye ve sonunda BM Libya Özel Temsilciliği liderliğinde 5+5 askeri komitesi görüşmeleriyle kalıcı bir ateşkesin sağlanmasına davet ediyor” denildi.
RUSYA: ONAYLAMIYORUZ
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, “Libya’nın çözüm sürecindeki mevcut kriz, tek taraflı kararların alınması için gerekçe değil. Bunu onaylamıyoruz” dedi. Kremlin Sözcüsü Peskov da çözüm için tek yolun çatışan taraflar arasında siyasi ve diplomatik temas olduğunu söyledi.
PKK/YPG AFRİN’DE SİVİLLERİ HEDEF ALDI 42 KİŞİ ÖLDÜ
Terör örgütü PKK/YPG’nin Afrin’de bombalı saldırı düzenlemesi sonucu 3’ü çocuk 42 sivil hayatını kaybetti, 30 sivil de yaralandı. Saldırının Afrin ilçe merkezinde sivillerin yoğun olarak bulunduğu Racu caddesinde bomba yüklü mazot tankeri infilak ettirilerek yapıldığı belirtildi. Hatay Valiliği, patlayan aracı olay yerine getiren şüphelinin emniyet birimlerince yakalandığını duyurdu.
ABD SALDIRIYI KINADI
ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield, “Afrin’de kalabalık bir pazar yerinde gerçekleştirilen ve aralarında çocukların da bulunduğu onlarca masum insanın hayatına mal olan terör saldırısını kınıyoruz. BM’nin Suriye’de ülke genelinde ateşkes ilan edilmesi yönündeki çağrısını destekliyoruz” açıklamasını yaptı.