Güncelleme Tarihi:
Amerikan medyasına konuşan birçok Amerikalı yetkili, ABD istihbaratının, salı gecesi Tahran-Kiev seferini yapan Ukrayna Hava Yollarına ait Boeing 737 tipi yolcu uçağının İran tarafından fırlatılan füzelerden biriyle düşürülmüş olduğunu değerlendirdiğini öne sürdü.
Amerikalı yetkililerden biri, ABD uydularının uçağın kalkışından çok kısa süre önce İran'dan iki füzenin fırlatıldığını tespit ettiğini iddia ederken, iki ABD'li yetkili ise Washington'un söz konusu uçağın kazayla düşürüldüğüne inandığını ifade etti.
İran, Kanada, Afganistan, İngiltere, Almanya ve Ukrayna vatandaşlarının bulunduğu uçaktaki 167 yolcu ve 9 mürettebattan kurtulan olmadı.
UÇAK GÖRÜŞMESİ
Bazı ABD'li yetkililer, Amerikan istihbaratının değerlendirmesinin Kanada ile paylaşıldığını ifade etti.
Sabah ABD Savunma Bakanı Mark Esper, Kanada Savunma Bakanı Harjit Sajjan ile telefonda görüştü.
Esper, Kanadalı mevkidaşı ile Orta Doğu'daki güvenlik durumunu el aldıklarını kaydetti.
Pentagon söz konusu uçağın düşmesi ile ilgili açıklama yapmaktan kaçındı.
TRUMP İŞARETİ VERDİ
ABD Başkanı Donald Trump da düzenlediği basın toplantısında, sorulan bir soru üzerine uçağın teknik bir arıza ile düşmüş olabileceğinden şüphe ettiğini ifade etti. Trump, uçağın İran'ın hatası ile düşmüş olabileceğini öne sürdü.
Trump, "Şüphelerim var. Başkalarının da şüpheleri var. Trajik bir olay. Diğer tarafta birileri bir hata yapmış olabilir. Çok zor bir bölgede uçuyordu. Orada birileri bir hata yapmış olabilir. Bazı kişiler uçağın mekanik nedenle düştüğünü söylüyor; bence bu bir soru işareti. (İran'ın kazara vurduğu iddiası) Gerçekten tam olarak bilmiyorum. Bu konuda kötü bir hissiyatım var, sanırım orada çok kötü bir şey oldu." diye konuştu.
Trump, "İran'ın uçağı kazara vurduğu söyleniyor, ne dersiniz?" şeklindeki soruya ise "Gerçekten tam olarak bilmiyorum." yanıtını verdi.
TRUDEAU: KANITLAR VAR
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Kanada istihbaratının elinde Ukrayna uçağının İran'a ait füze ile kazara vurulduğuna dair kanıtlar olduğunu açıkladı.
Başbakan Trudeau, İran üzerinde uçarken düşen ve 63 Kanada vatandaşının da hayatını kaybettiği Ukrayna uçağına ilişkin bir basın toplantısı düzenledi.
Trudeau, hem kendi istihbaratlarına hem de bazı müttefik ülkelerden elde ettikleri istihbarata atıf yaparak, "Elimizdeki istihbarata göre Ukrayna uçağı karadan havaya bir İran füzesi tarafından düşürüldü ancak bu kasıtsız olabilir." ifadesini kullandı.
Uçağın ne tip bir füze ile ve ne şekilde vurulmuş olabileceğine ilişkin sorulara net yanıt vermeyen Trudeau, ellerindeki çok sayıdaki istihbarattan emin olduklarını vurguladı.
Trudeau ayrıca, Türkiye üzerinden İran’a gitmek üzere bazı Kanadalı diplomatların yola çıktığını ve bu kişilere İran'ın vize konusunda kolaylık sağlayacağını sözlerine ekledi.
İNGİLTERE VE UKRAYNA ONAYLADI
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ellerinde Ukrayna uçağının İran'a ait füzeyle vurulduğunu gösteren bilgi bulunduğunu kaydederek, şeffaf bir soruşturmaya ihtiyaç olduğunu belirtti.Johnson, yazılı açıklamasında, "trajedi" olarak nitelediği olayda 4 İngiliz'in hayatını kaybettiğini belirtti. Ellerinde uçağın İran tarafından ateşlenen karadan havaya füzeyle vurulduğuna dair bilgi olduğunu belirten Johnson, "Bu kasıtlı olmayabilir. Kanada ve uluslararası ortaklarımızla yakın bir şekilde çalışıyoruz. Şimdi tam ve şeffaf bir soruşturmaya ihtiyaç var." ifadesini kullandı. Hayatlarını kaybedenlerin cesetlerinin derhal ülkelerine gönderilmesinin önemine dikkati çeken Johnson, ayrıca bölgede gerginliğin azaltılması için tüm taraflara çağrıda bulundu.
Ukrayna'dan yapılan açıklamada da "Bilgiler uçağın İran füzesi ile düşürüldüğüne işaret ediyor" denildi.
İRAN YALANLADI
İran Sivil Havacılık Kurumu Kaza İnceleme Komisyonu Başkanı Hasan Rızayifer, Tahran'da düşen Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının vurulmadığına dair ellerinde ikna edici deliller bulunduğunu ve bunları paylaşmaya hazır olduklarını söyledi.
Rızayifer, İranlı Öğrenciler Haber Ajansına (ISNA) yaptığı açıklamada, şu ana kadar uçağın füzeyle vurulduğunu ispat edecek hiçbir delil ya da bulguya ulaşmadıklarını belirterek, "Elimizde uçağın vurulmadığına dair ikna edici deliller var, bunları basınla paylaşma ve söylentileri reddetmeye hazırız." dedi.
Dünyadaki hiçbir ülkenin kazanın nedenini bu kadar kısa sürede ortaya çıkaramayacağını savunan Rızayifer, "Yabancı basın, İran'a karşı kampanya başlatmak istiyor." iddiasında bulundu.
Uçağın kara kutularının ABD'ye teslim edilmesi konusuna da değinen Rızayifer, yerel ve uluslararası yasalara göre kara kutuların kazanın yaşandığı ülkede incelenmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Kazanın meydana geldiği ülke bu konuda karar vericidir. İran'da kara kutuları okuyacak imkana sahibiz, kara kutuların zarar görmesi nedeniyle onu tamir etmek için ihtiyaç duyduğumuz imkanlara da sahibiz. Kara kutuların okunduğu yere ABD'lilerin gelmesiyle ilgili hiçbir problem yok ancak onların gelmek için Senatodan izin alması gerekiyor."
Ukraynalı yetkililerin İran'da bulunduğunu ve Kanada'nın imkanlarından da yararlandıklarını aktaran Rızayifer, "Rusya ve Fransa da teçhizat ve yardım göndermeye hazır olduklarını açıkladı. Eğer kara kutuları tamir edemezsek daha önce olduğu gibi onları Fransa ya da yeterli imkanlara sahip başka bir ülkeye göndereceğiz." diye konuştu.
NE OLMUŞTU?
Ukrayna'nın başkenti Kiev'e gitmek üzere Tahran İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'ndan kalkan Boeing 737 tipi yolcu uçağı dün İran'ın, ABD'nin Irak'taki Ayn el-Esed Hava Üssü'nü balistik füzelerle vurmasından saatler sonra düşmüş, uçaktaki 176 yolcudan kurtulan olmamıştı.
İranlı yetkililer, uçağın teknik bir arıza nedeniyle düştüğünün sanıldığını açıklamış, Ukraynalı yetkililer de ilk etapta aynı fikirde olduklarını duyurmuştu. Ancak daha sonra kara kutuları bulunan uçağın düşüş nedeninin henüz bilinmediği ifade edilmişti.
İran Sivil Havacılık Kurumu Başkanı Ali Abidzade, uçağın düşme nedeninin kara kutuların analizinden sonra açığa çıkacağını belirterek, kara kutuların, Kaza Yönetim Komitesi tarafından İran'da inceleneceğini, Ukraynalıların da komite toplantılarına iştirak edebileceğini bildirmişti.