Körfez baharı

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Bahreyn’in sürpriz şekilde Katar ile ilişkilerini dondurması ve hava sahalarını Doha’ya kapatmalarıyla başlayan kriz, 3.5 yılın ardından büyük ölçüde sona erdi.

BUZLAR ERİDİ

Suudi Veliaht Prensi, ülkesine gelen Katar Emiri’ni korona salgınına rağmen uçağın kapısında sarılarak karşıladı. Temasların ardından Emir Al Sani, Kral Selman bin Abdülaziz ve Veliaht Prens’e kendisine gösterilen misafirperverlik için teşekkür telgrafı gönderdi.

KATAR EMİRİ ZİRVEDE

Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani dün Suudi Arabistan’ın ev sahipliğinde El Ula’da gerçekleştirilen 41. Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Zirvesi’ne katılarak yıllar sonra Suudi topraklarına ayak bastı. Katar’a yönelik ablukanın öncüsü Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, ülkeye gelen Katar Emiri Al Sani’yi uçağın merdivenlerinde sarılarak karşıladı. Prens Muhammed, dün yaptığı açıklamada Körfez ülkelerinin ‘dayanışma ve istikrar’ anlaşması imzaladığını bildirerek, özellikle İran’ın nükleer ve balistik tehdidi karşısında zorluklarla baş edebilmek için birlik olunması gerektiğini söyledi. Anlaşmanın detayları henüz bilinmiyor ancak imzaların atılmasının ardından basına açıklama yapan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan Al Suud, Katar ile ilişkileri tam olarak yeniden tesis etmekte uzlaştıklarını söyledi. Al Suud, “Katar’la diplomatik ve diğer bağları yeniden kurmak için istek ve iyi niyet var” dedi.

ABLUKA KALKTI

Katar merkezli El Cezire muhabiri Hashem Ahelbarra, KİK zirvesinin, halledilmemiş diğer sorunların çözümü için düzenlenecek görüşmelerin tonunu belirleyeceğini söyledi. Öte yandan ablukanın kalktığının ilan edilmesinin ardından Katar ve Suudi Arabistan arasındaki Abu Samra sınır kapısında dün herhangi bir geçiş yaşanmadı. El Cezire, sınıra henüz koronavirüs denetim tesisi kurulmadığını, zirve devam ederken herhangi bir geçişin söz konusu olmadığını aktardı. Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmed Nasır Muhammed es-Sabah önceki akşam Suudi Arabistan ile Katar arasındaki kara, deniz ve hava sınırlarının açıldığını duyurmuştu. BAE medyasına göre Devlet Başkanı Yardımcısı, Başbakan ve Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Raşid Al Maktum da zirvede yer aldı.

BAKAN MISIR’A UÇTU

Krizin taraflarından Mısır ise KİK zirvesine Dışişleri Bakanı Semih Şükri’yi göndermesine karşın açıklama yapmadı. Suudi Al Arabiya haber sitesi, Mısır’ın da Katar’a hava sahasını açacağını ancak bunun belli taleplerin yerine getirilmesine bağlı olacağını yazdı. Bu arada Katar Maliye Bakanı Ali Şerif el-İmadi, Körfez krizinin başladığı Haziran 2017’den bu yana bir ilki gerçekleştirerek, Suudi Arabistan hava sahası üzerinden Mısır’ın başkenti Kahire’ye gitti. Katar basını İmadi’nin, Nil Nehri kıyısındaki bir otelin açılışına katılacağını aktardı ancak Mısır’dan ziyarete dair resmi bir açıklama yapılmadı.

NE TALEP EDİYORLARDI

2017’de ablukanın başlamasının ardından 4 Arap ülkesinin Katar’dan yerine getirilmesini istediği 13 maddelik talep listesindeki 5’inci madde Türkiye’yi hedef alıyordu. Katar’dan Türkiye’nin ülkedeki askeri mevcudiyetini sona erdirmesi talep ediliyordu. Ayrıca Katar’dan İran ve ‘terör örgütü’ diye tanımladıkları Müslüman Kardeşler ile ilişkisini bitirmesi isteniyordu. Katar bu talepleri hızlı bir şekilde reddetmişti. Türkiye ablukanın aşılması için bu süreçte Katar’a destek olmuştu.

TÜRKİYE ANLAŞMADAN MEMNUN

Türkiye, Suudi Arabistan’da gerçekleştirilen zirvenin sonuçlarını memnuniyetle karşıladığını bildirdi. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Körfez ihtilafının çözümü yolunda ortak bir irade serdedilmesi ve Katar’la diplomatik ilişkilerin yeniden tesis edileceğinin açıklanması memnuniyet vericidir” denildi. Körfez İşbirliği Konseyi’nin (KİK) birlik ve dayanışmasına önem atfedildiği vurgulanan açıklamada, “Türkiye, Körfez ülkeleri arasında güvenin yeniden tesisiyle stratejik ortağı olduğumuz KİK ile kurumsal işbirliğimizin ilerletilmesi için çaba göstermeye hazırdır” ifadesi yer aldı.