Kolombiya'da tarihi gün

Kolombiya'da hükümet ile Kolombiya Devrimci Güçleri (FARC) arasında 52 yıldır süren çatışmaları sonlandırmak amacıyla varılan barış anlaşması referandumda halkın onayına sunuluyor.               

Kolombiya halkı, 1964'ten beri Marksist-Leninist örgüt FARC ile güvenlik güçleri arasında devam eden, 250 bine yakın kişinin ölümüne ve 6 milyon kişinin yerlerinden olmasına yol açan çatışmaları bitirmek için hafta başında Cartagena kentinde imzalanan anlaşmayı bugün yapılan referandumla oylayacak.               

Kamuoyu yoklamaları referandumdan "barışa evet" oyu çıkacağını öngörüyor. Ancak birçok anketin Bogota, Medellin ve Cali gibi seçmen sayısının çok olduğu büyük şehirlerde yapıldığı, kırsal alanlarda FARC mağduru olmuş birçok kişiye görüşlerinin sorulmadığı gerekçesiyle düşük ihtimal de olsa "evet" oylarının beklendiği kadar yüksek çıkmayabileceği belirtiliyor.               

Özellikle başkent Bogota gibi büyük şehirlerde düzenlenen "Barışa Evet" kampanyaları da referandum gününe kadar devam etti. Anlaşmanın onaylanmasını isteyen birçok sivil toplum örgütü, siyasetçi ve vatandaş sokaklarda, meydanlarda halka "evet" oyu kullanmaları çağrısında  bulundu.               

ÜNLÜ SANATÇIDAN "EVET" KAMPANYASINA DESTEK             

"Evet" kampanyalarına Kolombiyalı bazı ünlüler de destek verdi. Bunlardan biri de ülkenin tanınmış halk müziği sanatçılarından Jorge Velosa'ydı.               

Barış için söylediği şarkılar ve verdiği mesajları içeren video klipleri Kolombiya televizyonlarında yayınlanan Velosa, AA muhabirine, şarkıları ve düzenlediği konserlerle ülkeye barış mesajları verdiğini, referandumdan "evet" oyu çıkması için çabaladığını söyledi.        

Kendisi de 17 yıl önce FARC benzeri ancak Maoist ideolojiyi savunan daha küçük bir gerilla örgütü Halkın Kurtuluşu Ordusu (ELP) tarafından kaçırılan fakat halkın tepkisi üzerine kısa süre içinde serbest bırakılan Jorge Velosa, "Referandumdan ne sonuç çıkarsa çıksın barış içinde birlikte yaşamaya devam etmeliyiz" dedi.             

 Velosa, referandumun Kolombiya tarihinin en önemli birkaç olayından biri olduğunu vurgulayarak, şarkılarında verdiği mesajı şöyle anlattı:               

"Cartagena'da imzalanan barış anlaşmasıyla yeni bir kader başlıyor. Yalvarıyorum, hepimiz bunu kucaklayalım. Ama en çok da şiddetten en fazla yarayı almış köylüler kucaklasın. Yarınlarımızın en güzel varlığı barış. Onun için barışı sarıp sarmalayarak korumalıyız. Hiçbirimiz diğerinden daha az ya da daha fazla değiliz, sadece farklıyız. O yüzden herkese saygı duyuyorum ve herkesten de bunu bekliyorum. Bir armadillo kabuğuna neyi nasıl sığdıracağını bilir. Eğer o kabuk Kolombiya ise barış sayesinde hepimiz onun içine sığabiliriz."             

 Velosa, Türkiye'ye ve Türk halkına gönderdiği mesajında ise "Türkiye'nin her zaman barış içinde yaşamasını diliyorum. Türkiye'nin bizim yaşadığımız kadar büyük acılar yaşamamasını umut ediyorum" diye konuştu.             

 "UMUT İÇİN OY KULLANACAĞIZ"             

 "Evet" kampanyasının öncülerinden Antioquia Üniversitesi Akademik Yayınlar Koordinatörü Esther Juliana Vargas da geçen hafta imzalanan anlaşmanın hemen barış getirmeyeceğini ancak bunun ülke için tarihi önem taşıdığını ve önemli bir süreç olduğunu dile getirdi.               

Vargas, "Bu anlaşma ülkemizi yeniden inşa etmemiz için önümüzde yeni bir kapıyı aralayacak. Bu bakımdan tam anlamıyla barış için değil, umut için evet oyu kullanacağız" dedi.             

 "İnsanların birbirine kucak açması ve güvenin yeniden sağlanması" için bu sürecin önemine işaret eden Vargas, şunları söyledi:      

"Umudumuz yoktu. Şimdi biz umut için oy kullanacağız. Anlaşma tabii ki herkesi tatmin etmiyor. Bu anlaşma bizim isteklerimizle mümkün olabilecekler arasında bir yerde. Sonuç olarak bir anlaşmada taraflar kazanım elde etmek için bazı şeylerden feragat etmek zorunda."             

KARŞI ÇIKANLARIN ARGÜMANI "HAPİS CEZASI"             

 Kolombiya hükümet yetkilileri ile FARC arasında 2012'de Küba'da başlayan barış sürecinin sonunda varılan anlaşma bazı Kolombiyalıları tatmin etmiyor. Anlaşmaya karşı çıkılan noktaların başında suç işlediğini itiraf eden FARC üyelerine hapis cezası verilmeyecek olması geliyor. Anlaşma gereği kurulacak özel mahkemelerde yargılanacak kişilerin insanlığa karşı suç işlediklerini kabul etmeleri halinde hapis yerine bir tür kamu hizmeti ile cezalandırılacak olması bazı kesimlerin tepkisini çekiyor.               

Anlaşmaya karşı çıkan Kolombiyalılardan Costa Reyes, imzalanan metnin adalet getirmeyeceğini söyledi. Katolik Kilisesi mensubu çok sayıda Kolombiyalı ile Bogota'daki Bolivar Meydanı'nda ülkesi için dua eden Reyes, "Bunca yıldır süren çatışmalarda ölenler için adalet yerini bulmayacak" dedi.               

Reyes, anlaşma metninin tamamını okuduğunu, bazı noktaların yeterince açık şekilde ifade edilmediğini belirtti.             

 Anlaşmada açıkça belirtilmeyen konuların başında FARC üyelerine verilecek cezalar geliyor. Hapis cezasının olmayacağı, örgüt üyelerinin topluma kazandırılması gerektiği ifade edilen anlaşmada FARC gerillalarına verilecek "kamu hizmeti" cezası tam olarak tanımlanmıyor. Bu cezaya yargılama için kurulacak özel mahkemelerin karar vereceği kaydediliyor.             

Barış anlaşması aleyhtarı Kolombiyalı üniversite öğrencisi David Romero ise anlaşmayla kaybedilenlerin elde edilenlerden daha fazla olduğunu savundu.             

Romero, "Ülkedeki kiliselerin çoğu 'hayır' oyu verilmesini istiyor. Ben de aynı görüşteyim. Bu anlaşmayla bazı sosyal konularda değişimler olacak. Bunlardan biri de eşcinsel evliliğe izin verilecek olması. Bu yüzden ben karşıyım" dedi.               

 KOLOMBİYA'YI YENİLİKLER BEKLİYOR             

 Kolombiya halkı referandumda anlaşmaya "evet" derse ülkede birçok yenilik görülecek.             

 Anlaşmaya göre, FARC'ın 7 bini bulan üyesi BM gözetiminde silahlarını bırakacak, daha çok dağlık ve kırsal alanlarda bulunan örgüt üyelerinin entegrasyon süreci başlayacak.             

 52 yıl boyunca güvenlik güçleri ile savaşan FARC, yasal bir siyasi parti haline gelecek. Senato'da temsil edilmesi için 2018'de düzenlenecek seçimlerde yeterli oyu alamasa bile FARC'a en az 5 koltuk verilmesi garanti edilecek. Ayrıca Kongre'nin diğer kanadı Temsilciler Meclisi'nde de FARC'ın en az 5 koltuğu olacak.               

Uyuşturucu üretimi ve ticaretine son vermeyi taahhüt eden örgütün üyelerinin yargılanması için özel bir mahkeme kurulacak. Bu mahkemede insanlığa karşı suç işlediğini itiraf eden kişilere hapis cezası yerine alternatif cezalar verilecek.               

Anlaşma metni, halk tarafından onaylanması halinde Anayasa Mahkemesine gönderilecek. Anayasa Mahkemesinin görüşeceği anlaşmanın onaylanmasına da kesin gözüyle bakılıyor. Metinde yer alan uygulamaya dair bazı hükümlerin de Kongre'ye giderek yasalaşması gerekiyor. Bu maddelerin de Senato ve Temsilciler Meclisi'nden oluşan Kongre'den hızlıca geçirileceği belirtiliyor. Kalan bazı hükümlerin ise kararnamelerle düzenlemeye sokulması hedefleniyor.