Knidos'un cazibesi
Güncelleme Tarihi:
Datça'ya bağlı Yazı Köyü sınırları içindeki Reşadiye Yarımadası'nın tam ucunda yer alan 2 bin 600 yıllık Knidos Antik Kenti'nde, Prof. Dr. Ramazan Özgan başkanlığında 21 yıldır süren kazı ve kurtarma çalışmaları, durduruldu.
“Knidos” antik kentindeki kazılarda usulsüzlük yaptığı müfettiş raporuyla tespit edilen Prof. Dr. Ramazan Özgan'ın kazı izni iptal edildi.
Raporlarda, kazı sırasında tarihi eserlerin tahrip edildiği, Stoa'daki 2 bin yıllık sütunların parçalanarak aralarından pis su boruları geçirildiği, Helenistik ve Roma dönemine ait 148 eserin envanter altına alınmadan bir depoda saklandığı, iki bin yıllık antik köprü üzerine 'kazı evi' adı altında baraka yapıldığı, tarihi mozaiklerin çalındığı ve yasak bölge olan antik limanda dalış yapılıp eser çıkarıldığı tespit edildi.
Bu iptal olayı Arkeoloji alanında ortaya çıkan ne ilk ne de son iptal olacak. Knidos'da ilk kazılar İngiliz araştırmacı Charles Newton tarafından 1856- 1858 yıllarında yapılmıştır. Knidos, Antik Çağ'ın önemli bir ticaret merkezi olmasının yanı sıra aynı zamanda da bir kültür ve sanat kenti olmuştur.
M.Ö. IV'üncü Yüzyıl'ın ünlü heykeltraşı Praksiteles'in Knidos Aphrodite Tapınağı'na yapmış olduğu Knidos Afroditi, arkeoloji yönünden ünlü bir eser olarak tanımlanmıştır. İon kentlerinin katılmasıyla Knidos'ta yapılan dini festivallerde Aphrodite sanatçılar tarafından sürekli ön planda tutulmuştur.
M.Ö. 450 yılında Polynotos'un duvar resimleri de kentin ününü artırmıştır. Bunların yanı sıra gezegenlerin aynı merkeze bağlı olarak hareket eden yuvarlaklar olduğunu söyleyen ünlü astronom Eudoxos, M.Ö. 409- 356 yıllarında burada yaşamıştır.
İskenderiye Feneri'nin mimarı Sastratos da yine Knidoslu bir sanatçıdır. Strabon, Knidos'un kıyı boyu ile önündeki adada kurulduğunu belirtmektedir.
Knidos ‘da daha önce de kazı iptalleri gerçekleşti. Beyaz Saray tarafından da ödüllendirilen Amerikalı arkeolog, Iris Cornelia Love’ın kazı izni de aynı gerekçeyle iptal edildi. 1968 ile 1973 yılları arasında Knidos’da kazı yapmaya başlayan Love bir arkeolojik kazıdan çok tarihi eser arama çalışması yapıyordu.
”İndiana Jones” filmlerini aratmayan arama tarama çalışması da Knidos ‘da bulunduğu varsayılan ünlü Grek heykeltıraş Praksiteles ‘in yaptığı Afrodit heykeli için yapılıyordu.Tarihi eser kaçakçılarının cirit attığı kazı bölgesinde yapılan araştırmalar ve düzenlenen müfettiş raporları sonucunda kazı izni iptal edildi .Praksiteles’in heykelini bulmayı saplantı haline getiren Amerikalı arkeolog Iris Cornelia Love,’ın heykeli bulup bulmadığı , ya da neler bulduğu bilinmiyor.