Güncelleme Tarihi:
KKTC’nin BM kontrolünde bulunan Yeşil Hat üzerindeki Pile köyüne yol yapma projesiyle başlayan diplomatik gerilim sürüyor. BM Güvenlik Konseyi’nin bölgedeki duruma dair dün yaptığı açıklamaya KKTC Dışişleri Bakanlığından tepki geldi. Açıklamada, “BMGK, Pile köyünde yaşayan vatandaşlarımızın KKTC topraklarına ve Pile’deki arazilerine ulaşımını kolaylaştırmak amacıyla tamamen insani amaçlar gözetilerek yapımına başlanan Pile-Yiğitler yolu hakkında talihsiz bir açıklama yayınlamıştır. Pile-Yiğitler yolu projesinin 25 yılı aşkın bir geçmişi bulunmaktadır. Bu süre zarfında KKTC yetkilileri her zaman yapıcı bir tutum sergileyerek ilgili kesimlere iş birliği çağrılarında bulunmuştur. Pile’de yaşayan vatandaşlarımızın günlük hayatlarını kolaylaştırıcı adımlar atılması yönündeki çağrılarımıza ve taleplerimize kayıtsız kalan başta BM olmak üzere ilgili kesimlerin şimdi bu yol çalışmasını eleştirmeleri oldukça manidardır” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, “Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG) ve bazı ülkelerin konuya dair açıklamalarında olduğu gibi BM Güvenlik Konseyi açıklamasında da yaşanan durum çarpıtılmaktadır. BM Barış Gücü’nün adadaki başlıca görevi sükuneti sağlamaktır. Oysa ki 18 Ağustos 2023 tarihinde meydana gelen gerginlikte BMBG, asker ve araçları marifetiyle tamamen insani gerekçelerle geliştirilen, askeri bir amaç gütmeyen bir projeyi engellemeye çalışmış ve tahrik edici bir tutum sergilemiştir” denildi. BM Barışı Koruma ilkeleri incelendiği zaman tarafların rızasını almak ve tarafsızlık gibi unsurların ön plana çıktığının açıkça görülebildiği belirtilerek, “BMBG, Kıbrıs Türk tarafının rızasına başvurmadığı halde iyi niyetli yaklaşımımız sayesinde ülkemizdeki mevcudiyetini ve faaliyetlerini sürdürebilmektedir. Bütçesinin nerdeyse yarısı GKRY ve Yunanistan tarafından karşılanan BMBG’nin adadaki taraflara tarafsızlık ilkesi çerçevesinde bir tutum sergilemekten ne kadar uzak olduğu ve adada yalnızca bir tarafın sözcülüğü görevini üstlendiği, yaşanan bu olay neticesinde bir kez daha göz önüne serilmiştir” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada her egemen devlet gibi KKTC’nin de kendi topraklarında vatandaşlarının yararına olacak projeler gerçekleştirme yetkisi bulunduğu vurgulanarak, “Ara bölgede defalarca ihlaller gerçekleştiren ve başta Pile köyü olmak üzere tüm ara bölgede daimi ihlalleri bulunan Rum tarafına bugüne kadar hiçbir uyarı ve müdahalede bulunmayan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Pile-Yiğitler yolu çalışmalarının taraflarca müzakere edilerek yapılması çağrısı tutarlı ve adil bir yaklaşım değildir. BMGK açıklamasında ayrıca, her zaman olduğu gibi tüketilmiş formülü empoze etmeye çalışmaktadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üye ülkelerine, Kıbrıs’ta iki ayrı halk ve devlet olduğu gerçeğini bir kez daha hatırlatır, bu gerçeğin kabul edilmesi ve saygı gösterilmesinin atılacak en doğru adım olduğunu vurgulamak isteriz. Kıbrıs meselesinde bir anlaşmaya varılması, Kıbrıs Türk halkının özden gelen haklarına saygı çerçevesinde, egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü temelinde iş birliğine açık yeni bir sürecin başlamasından geçmektedir” denildi.
BM Güvenlik Konseyi’nden 21 Ağustos’ta yapılan açıklamada, “Güvenlik Konseyi üyeleri, Kıbrıs Türk tarafının Pile yakınlarındaki BM ara bölgesi içinde izinsiz inşaat çalışmaları başlatmasından ciddi endişe duyduklarını dile getirdi. Üyeler, bu eylemin Güvenlik Konseyi kararlarına aykırı olduğunu ve BM ara bölgesindeki statükonun ihlali olduğunu vurguladı. Üyeler ayrıca, KKTC personelinin BM Barış Gücüne yönelik saldırılarını ve BM araçlarına zarar vermesini kınadı, yaralananlara acil şifalar diledi, barış gücünü hedef alan saldırıların uluslararası hukuka göre suç teşkil edebileceğinin altını çizdi ve tüm BM personelinin emniyet ve güvenliğine tam bağlılıklarını yineledi” ifadeleri kullanıldı. Açıklamada, “Güvenlik Konseyi üyeleri, Kıbrıs Türk tarafının izinsiz inşaat çalışmalarının durdurulmasını, ekipman ve personelin çekilmesini memnuniyetle karşıladı. Üyeler, taraflardan herhangi birinin adada gerilimi artırabilecek ve çözüm umutlarına zarar verebilecek tek taraflı veya gerilimi tırmandırıcı eylemlerden kaçınması gerektiğinin altını çizdi” ifadelerine yer verildi. Üyelerin, tüm tarafları esneklik göstermeye ve söz konusu bölgedeki durumu karşılıklı olarak müzakere etme çabalarını desteklemeye çağırdığı kaydedildi. Üyelerin ayrıca Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü’ne (UNFICYP) ve onun ara bölgedeki yetkisine yönelik tam desteklerini yeniden teyit ettiği belirtilerek izinsiz tüm inşaatların durdurulması, Yeşil Hat boyunca yetkisiz askeri veya sivil faaliyetlerin önlenmesi çağrısında bulunduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca, “Güvenlik Konseyi üyeleri, ilgili Güvenlik Konseyi kararlarında belirtildiği gibi Kıbrıs halkının isteklerine uygun ve siyasi eşitliğe sahip iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyona dayalı kalıcı, kapsamlı ve adil bir çözüme olan bağlılıklarını yeniden teyit etti” ifadeleri kullanıldı.