Oluşturulma Tarihi: Haziran 20, 2006 00:00
ABD’nin ve Güney Amerika’nın çeşitli kentlerinde caddelerin ortasına yazılı garip bir cümle, esrarını koruyor. Uzmanlar, kim ya da kimler tarafından yazıldığı bilinmeyen cümlenin anlamını çözmek için kafa yoruyor. Amerika kıtasında yukarıdan aşağı çeşitli kentlerde ortaya çıkan yazılar, bir zamanlar İstanbul semtlerinde görülen NARO duvar sloganlarını hatırlatıyor.
İnsanların genelde bakıp geçtiği ve fazla anlam veremediği cümlede şöyle bir ifade yer alıyor: "Toynbee Idea in Kubricks 2001 Resurrect Dead on Planet Jupiter..." Türkçe anlamı ise şöyle: "Kubrick’in 2001’indeki Toynbee düşüncesi; Jüpiter gezegeninde ölüleri dirilt!" Bu cümleden cadde ve sokaklarda 100 kadar bulunuyor. ABD’nin New York, Baltimore, Cincinnati, Cleveland, Atlantic City, New Jersey, Boston, Washington, Chicago, Indianapolis, Detroit kentlerinin yanı sıra, Şili’nin başkenti Santiago, Arjantin’in başkenti Buenos Aires ve Brezilya’nın Rio de Janeiro kenti sokaklarında da bu yazıya rastlanıyor.
Yazının etkisinde kalıp, sırrını çözmek için kolları sıvayan bazı uzmanlar, bazı sonuçlara varmakla beraber kesin bir çözüm sunamıyorlar. 1889-1975 yılları arasında yaşamış, Bizans ve Yunan dili üzerinde uzmanlaşmış tarihçi Profesör Arnold J. Toynbee’nin, uygarlığın doğuşu üzerine araştırmalar yaptığından yola çıkıyor ve tarihçinin bazı düşünceleriyle ünlü yönetmen Stanley Kubrick’in "Uzay Macerası 2001" filmi arasında bağlantı kuruyorlar.
Bu kişiler, sözde "Ermeni soykırımı" yanlısı "Mavi Kitap"ın da yazarı olan Toynbee’nin fikirlerinden Kubrick’in esinlendiğini ve filminde böyle bir tema işlediğini, yazının da bunu vurguladığını savunuyorlar. Yazıları araştıran ve iki yıl önce ölen James Morasco’ya göre Kubrick, Toynbee’nin "ölü moleküllerin Jüpiter’de hayata döndürülmesi" fikrine 1968 yapımı filminde göndermede bulunmuştu. Kimileri ise "Böyle bir gönderme yok" diyor.
Aralarında kendini bu yazının esrarını çözmeye adamış olan Justin Duerr’un da bulunduğu bazı uzmanlarsa, Toynbee’nin bazı eserlerinde Jüpiter gezegenine vurgu yaptığını, Kubrick’in de filminde Jüpiter’e atıf yaptığını ancak fikir olarak bağlantı kurmanın zor olduğunu belirtiyorlar.
Duerr, şu görüşü öne sürüyor:
"Bu işi yapanın bir yalnız silahşör olduğunu sanmıyorum. Ben bunları, bir nedenden ötürü sanat galerilerinin dışında yer alan bir sanat eseri olarak algılıyorum."