Güncelleme Tarihi:
IRAK Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) denetimindeki petrol zengini Kerkük kenti için Bağdat yönetiminin Erbil’e 48 saat süreli ültimatom verdiği ortaya çıktı. Dün Fransız AFP’ye konuşan Iraklı Kürt bir yetkili kendilerine yerel saatle pazar sabaha karşı 02.00’ye kadar süre verildiğini söyledi. Adı açıklanmayan kaynak, “6 Haziran 2014 tarihi öncesi sınırlara dönmesi için Peşmerge’ye verilen süre gece sona erecek” diye konuştu. Terör örgütü DEAŞ bu adı geçen tarihte başta Musul olmak üzere Irak’ın kuzeyinde kapsamlı saldırı başlatmış, IKBY’nin silahlı gücü Peşmerge de Irak ordusunun çekilmesi sırasında Kerkük’ü ele geçirmişti.
BAĞDAT’TAN 6 TALEP
DHA’nın haberine göre Kürt asıllı olan Irak Cumhurbaşkanı Fuat Masum, IKBY’nin Süleymaniye kentinde Kürt yetkililer ile bir araya gelerek Irak Başbakanı Haydar el İbadi ile Şii ağırlıklı Haşdi Şabi milislerinin taleplerini iletti. Irak Kürt tarafına 6 şart iletildi. Şartlar şöyle:
- Kerkük Havalimanı Irak ordusuna teslim edilecek.
- K1 Keyvan askeri karargâhı derhal Irak ordusuna verilecek.
- Tüm petrol kuyuları, yatakları ve şirketlerin kontrolü Irak ordusuna geçecek.
- Kerkük valisi Necmettin Kerim görevden alınacak.
- Peşmerge’ye teslim olan DEAŞ militanları Irak ordusuna teslim edilecek.
- Peşmerge’nin ve Kürt yönetiminin kontrolünde olan Kerkük’ün tüm bölgeleri ile DEAŞ’tan geri alınan bölgeler de derhal Irak ordusuna teslim edilecek.
TUZHURMATU’DA ÇATIŞMA
Bu gelişmeler olurken cuma gecesi Irak’ın Salahaddin vilayetinin Tuzhurmatu kentinde Peşmerge ve Türkmen Haşdi Şabi güçleri arasında çatışma çıktı. AA’ya konuşan Salahaddin Vali Yardımcısı Muhammed Abdulvahid, Dedegarib Camisi yakınına yerleştirilen bombanın polis güçleri tarafından etkisiz hale getirilmesi sırasında kimliği belirsiz kişilerce ateş açıldığını kaydetti. Kerkük’e yönelik olası bir harekatın Kerkük’ün 75 km güneyindeki 200 bin nüfuslu Tuzhurmatu’dan başlatılacağı öne sürülüyor.
IKBY yönetiminin uluslararası tepkilere karşın 25 Eylül’de düzenlediği bağımsızlık referandumundan bu yana Bağdat ile Erbil arasındaki ilişkiler iyice gerildi. İki taraf, Kerkük çevresine binlerce savaşçı konuşlandırdı.
‘HER AN PATLAYABİLİR’
IRAK ordusu, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) bağlı Peşmerge güçlerinin Kerkük’ten çekilmesi için 48 saatlik süre tanırken, Irak Türkmen Cephesi (ITC) Türkiye Temsilcisi Hicran Kazancı, kentin adeta bir saatli bombaya döndüğünü belirterek, “Her an patlayabilir” dedi. Kerkük’te yaşananları Hürriyet’e değerlendiren Kazancı, Türkmenler olarak ne Peşmerge, ne de Haşdi Şabi güçlerinin yanında olacaklarını vurguladı. Kazancı şunları söyledi: “Kerkük bir Türkmen kentidir. Biz Türkmenler olarak şunun, bunun yanında olmayacağız. Kerkük’teki tüm Türkmen semtleri ve mahallelerini korumak için hazırlıklarımız var.” Kazancı, Kerkük’e PKK’lıların geldiği haberlerinin hatırlatılması üzerine de, “PKK, çok uzun zamandan beri zaten Kerkük’te var. Bu yeni bir şey değil. Yeni olan Suriye’den PYD’lilerin gelmesi. Çok sayıda PYD’linin Erbil üzerinden Kerkük’e geldiği bilgisi var” dedi. Kazancı, “Peşmerge güçlerinin Kerkük’ten çekilmeye başladığı haberlerinin doğru olup olmadığı” sorusuna da, “Peşmerge güçleri çekiliyor ama bunu taktiksel nedenlerle yapıyor” yanıtını verdi. Uğur ERGAN / ANKARA
KERİM: KERKÜK’Ü TESLİM ETMEYECEĞİZ
IKBY’nin atadığı Kerkük Valisi Necmeddin Kerim, “Kerkük halkı, DEAŞ’ın saldırısında nasıl ki, sokaklara akın ettiyse, şimdi de kenti savunmaya hazır” dedi. Erbil merkezli Rudaw’a konuşan Necmeddin Kerim, “Kerkük’ün durumu şu anda sakin. Kerkük halkı geçmişte olduğu gibi bugün de kenti tehdit edecek herhangi bir saldırıda, kanlarının son damlasına kadar savaşmaya hazır” ifadelerini kullandı. Kerim, “Keyvan cephesinde Peşmerge güçlerini ziyaret ettiğimde morallerinin ne kadar yüksek olduğunu gördüm. Daha güçlü bir savunma ve düşmanın amacına ulaşmaması için bazı değişikliklere başvurulmuş” dedi. Kerkük’ü ve petrol kaynaklarını teslim etmeyeceklerini belirten Kerim, “İbadi ve Haşdi Şabi’nin talepleri hiçbir şekilde kabul edilmeyecek” şeklinde konuştu.
WASHINGTON KAYGILI
ABD Savunma Bakanı Mattis, Washington’ın Bağdat ve IKBY arasındaki tansiyonu düşürmeye çalıştığını ve DEAŞ’la mücadeleye odaklanmalarını istediklerini söyledi.
GECE 1'E KADAR SÜRE
Irak ordusunun, Kerkük'teki Peşmerge güçlerinden, kentteki havalimanını bu gece saat 01.00'e kadar boşaltmasını istediği aksi takdirde operasyon başlatacağı iddia edildi.
Kerkük'ün batısındaki 5'nci Cephe Komutanı Kemal Kerküki, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Irak ordusundan bir yetkili bizzat bana telefon açarak, kent merkezindeki havalimanında konuşlanmak istediklerini ve Peşmerge'nin yol açmasını istedi." ifadelerini kullandı.
Kerküki, Peşmerge'nin söz konusu talebi kabul etmemesi üzerine, Iraklı yetkilinin, "Gece saat 01.00'e kadar yolun açılmaması halinde operasyon başlatacaklarını" söylediğini ileri sürdü.
Peşmerge, Haziran 2014 yılında terör örgütü DEAŞ'ın ortaya çıkmasından dolayı Irak ordusu tarafından boşaltılan askeri havalimanında konuşlanmıştı.
İBADİ'DEN OTORİTE MESAJI
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ve tartışmalı bölgelerde federal yönetimin otoritesinin anayasa ve hukuk yoluyla sağlanacağını belirtti.
Başbakanlık Basın Ofisi'nden yapılan açıklamaya göre, İbadi, parlamentonun en büyük Sünni grubu Irak Güçler Birliği Koalisyonu Başkanı ve üyelerini kabul etti.
İbadi, hükümetin IKBY gayrimeşru referandumunun iptaline karşı tutumunun değişmediğini kaydederek, IKBY ve tartışmalı bölgelerde merkezi yönetimin otoritesinin anayasa ve hukuk yoluyla sağlanacağını, ülkenin toprak ve millet bütünlüğünün elde edilmesi yönünde aldıkları kararları uygulamayı sürdüreceklerini vurguladı.
SÜNNİ KOALİSYONUNDAN DESTEK
Sünni koalisyonu da bu konuda İbadi’nin aldığı tüm kararları desteklediklerini ve İbadi'nin tutumunun koalisyonun resmi tutumuyla aynı olduğunu belirtti.
Görüşmede ayrıca, DEAŞ saldırıları sonucu yerlerinden edilenlerin belirli zaman takvimi içinde evlerine dönmeleri için mutabık kalındığı kaydedildi.
ALÇAK UÇUŞ
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Güvenlik Ajansı, Irak ordusunun Peşmerge'yi saldırmakla tehdit ettiğini ileri sürdü.
Güvenlik Ajansı'nın twitter hesabından yapılan açıklamada, Irak güvenlik güçlerinin Peşmerge'yi, güneybatıdaki cephelerden geri çekilmemesi halinde saldırmakla tehdit ettiği belirtildi.
Öte yandan IKBY basınında yer alan haberlerde, Kerkük üzerinde bazı savaş uçaklarının alçak uçuş yaptığı, ancak bunların Irak merkezi hükümetine mi yoksa ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon güçlerine mi ait olduğunun bilinmediği belirtildi.
Kent merkezinde görev yapan AA muhabiri ise özellikle Kürt mahallelerinde yaşayan birçok kişinin sokaklara çıkarak, Irak merkezi hükümetinin olası bir müdahalesine karşılık vermeye hazır olduklarını söylediklerini ifade etti.