Kardeş dayanışması

Prusya Kralı 2. Frederik, Adolf von Rexin’i Büyükelçi olarak 1755 yılında İstanbul’a göndermiş.

Osmanlı’nın ilk Almanya Büyükelçisi olarak Ahmet Resmi Efendi de Berlin’de 1763 yılında göreve başlamış.
Daha sonraki yıllarda bu ilişkiler sistematik olarak gelişmiş.
Zamanla tarihi dostluklar kurulmuş.
1961 yılında iki ülke arasında imzalanan İşgücü Göçü Anlaşması ile bu dostluklar ve ilişkiler daha da gelişti.
Ama Türkiye ile Berlin arasındaki ilişkilerin farklı bir boyutu da var.

***
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Federal Almanya Cumhuriyeti’nin şu andaki başkenti Berlin’in, daha doğrusu o zamanki Batı Berlin’in ilk Belediye Başkanı olan Nazi rejiminden kaçıp 1935 yılında Türkiye’ye sığınan ve 1946 yılında yeniden Almanya’ya dönünceye kadar Türkiye’de yaşayan Ernst Reuter, “İkinci vatanım” dediği Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesine hem önem hem de değer verdi.
Zamanla Türklerin de yoğun olarak Berlin’e yerleşmesi üzerine Türkiye ile Almanya arasında olduğu gibi Berlin ile İstanbul arasında da tam bir dostluk köprüsü oluşturuldu.
Türkler ve Türk kökenliler yoğun olarak yaşadıkları için Almanlar tarafından Küçük İstanbul olarak nitelenen Kreuzberg’in de yer aldığı Batı Berlin ile İstanbul kardeş şehir oldu.
Bu kardeşlik 1989 yılında gerçekleşti.
Dönemin Sosyal Demokrat Halk Partili (SDHP) İstanbul Anakent Belediye Başkanı Nurettin Sözen ile Berlin’in o dönemdeki Hükümet Eden Belediye Başkanı, yani Eyalet Başbakanı Walter Mommper, kardeş şehir sözleşmesi imzalayıp dostluk köprüsünü kurdu.
Daha sonraki yıllarda Friedrichshein-Kreuzberg İlçesi Kadıköy ile Berlin Mitte İlçesi de Beyoğlu ile kardeş oldu.
İşte bu yüzden İstanbul ile Berlin arasındaki ilişkilerin ayrı yeri vardır.

***
Nitekim 28 Haziran 2016 tarihinde IŞİD teröristleri tarafından İstanbul Atatürk Havalimanı’nda girişilen ve 45 kişinin ölümüne 236 kişinin de yaralanmasına yol açan o hain saldırının ardından Berlin tam bir kardeş dayanışması sergiledi.
Eski Doğu ve Batı Berlin’i birbirinden ayıran alan üzerindeki tarihi Brandenburg Kapısı, Sosyal Demokrat Partili (SPD) Berlin Eyalet Başbakanı Michael Müller’in girişimiyle ay yıldızlı Türk bayrağı renkleriyle ışıklandırıldı.
Hatta bir gün sonra dönemin Hıristiyan Demokrat Birlik Partili (CDU) Berlin İçişleri Senatörü Frank Henkel’in girişimiyle Berlin’deki tüm kamu kurum ve kuruluşlarında bayraklar yarıya indirildi.
Michael Müller, “Teröristler bizi korkutarak özgürlüğümüzden feragat etmemizi istiyorlar. Bizi sindirmelerine izin vermeyeceğiz” dedi.
Tabii İstanbul’da girişilen bu kirli saldırıyı şiddetle kınayıp Berlinlilerin, kardeş şehirlililerin yanında olduğunun da altını çizdi.

***
İşte yılbaşı gecesi İstanbul’un önde gelen eğlence mekanlarından Reina’da girişilen ve 39 kişinin ölümüne 60’ın üzerinde kişinin de yaralanmasına yol açan terör saldırısından sonra da Berlin kardeşliğini gösterdi.
Tarihi Brandenburg Kapısı pazartesi akşamı yine ay yıldızlı Türk bayrağının renkleriyle ışıklandırıldı.
O gece ve daha sonraki günlerde Brandenburg Kapısı’nın önünde farklı uluslardan, farklı dilden, farklı dinden, farklı kültürden insanlar terör saldırısını kınarken, yaşamını yitiren insanlar anısına kırmızı ve beyaz renkli mumlar yaktı.
Berlin Eyalet Başbakanı Michael Müller, “Berlin bu aksiyonla kardeş şehir İstanbul’a bağlılığı ve dayanışmayı sergiliyor. Bu kahpece saldırıyı şiddetle kınıyoruz. Berlin kendisini kardeş şehirlilerin yanında hissediyor, onların acılarını paylaşıyor” açıklamasında bulundu.
Her ne kadar zaman zaman devletler arasındaki ilişkilerde sıkınlar yaşansa da, insanlar arasındaki ilişkilere bu durum sanıldığından çok daha az yansıyor.
İşte bunu Brandenburg Kapısı önünde insanların sergilediği tablo bir kez daha gözler önüne serdi.
Evet, kelimenin tam anlamıyla Berlin teröre karşı tam bir kardeş dayanışması sergiledi.