Karapınar hákiminden karar: Mercedes 0 403 toplanacak

Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi, 1997 yılında meydana gelen ve 49 kişinin yanarak ölümüyle sonuçlanan kaza ile ilgili Mercedes Türk A.Ş. ve yöneticileri hakkında açılan davayı sonuçlandırdı.

Konya'nın Karapınar İlçesi'nde 24 Ekim 1997 tarihinde 49 kişinin yanarak öldüğü kazanın ardından Mercedes Türk A.Ş. ve yöneticileri hakkında açılan ceza davası sonuçlandı. Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi, yakıt tankı tasarımlarının hatalı olduğu ve yangına sebebiyet verdiği gerekçesiyle, kullanımda olan 1995, 1996, 1997 ve 1998 model 0 403 Mercedes marka otobüslerinin toplatılmasına karar verdi. Bu karar yaklaşık 2 bin 200 Mercedes 0 403 otobüsü kapsıyor.

Mahkeme toplatılacak olan 0 403 model otobüslerin, bilirkişi raporları doğrultusunda eksiklerinin giderilmesinden sonra sahiplerine iade edilmesini kararlaştırırken, Mercedes Benz Türk A.Ş.'nin yabancı yöneticileri hakkındaki hükmü de 4616 sayılı Şartla Salıverme Yasası kapsamında ertelendi.

Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi'nde dünkü duruşmaya, sanık ve müdahil vekilleri katıldı. Hakim Habip Kılınç, taraflardan esas hakkındaki savunmalarını istedi. Müdahil avukatlardan Atilla Kart, savunmasında, mahkemenin emniyet tedbirlerine yönelik daha önceki uygulamalarını sonuca vardırmak gerektiğini belirterek, ‘‘Bilirkişi raporlarında, yakıt tankı ile yolcu bölümü arasında ahşap değil, metalik koruma gerektiği belirtilmektedir. Otobüslerdeki yakıt tankı tasarımlarıyla ilgili hatalı üretimin giderilmesi konusunda karar verilmesini, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın da üzerine düşen görevi yerine getirmesini talep ediyoruz’’ dedi.

Cumhuriyet Savcısı Esin Solmaz da, 4616 sayılı Şartla Salıverme, Ceza ve Davaların Ertelenmesine Dair yasa gereğince kamu davasının ertelenmesine karar verilmesini istedi. Sanık avukatları Köksal Bayraktar, Şehnaz Celep ve Mehmet İpek de, 4616 sayılı yasa gereğince davanın ertelenmesi gerektiğini ifade ederek, mahkemenin bu yönde karar vermesini talep ettiler.

Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi Hakimi Habip Kılınç kararında ‘‘Mercedes Türk Benz A.Ş.'nin yabancı uyruklu yöneticileri Horat Zimmer, Sittig Farh-Becker, Kurt Joachim Lauk, Wolfgang Otto Diez, Herbert Walter Kaufmann, Klaus Maier, Erich Kurt Karl, Tarık Al Jaffar ve Halid Al Jffali haklarında açılan kamu davasının 4616 sayılı kanunun 1'nci maddesinin 4 bendi gereği kesin hükme bağlanmasının ertelenmesine ve 5 yıl içerisinde sanıkların aynı suç işlemeleri halinde davanın devamına karar verdi.

Kılınç, Mercedes Benz Türk A.Ş. tarafından üretilen 1998 model ve daha aşağı modeldeki (1995, 1996, 1997) modellerin hatalı üretim sonucu yangına sebebiyet vererek ciddi ve umumi tehlike yarattıklarından piyasadaki bu marka ve modellerin (üçüncü şahıslara ait olan otobüsler de dahil) tüm otobüslerin toplatılarak, 11 Ağustos 1998 tarihli ODTÜ bilirkişi raporu ile ek raporunda belirtilen; yakıt deposu etrafında ek güvenlik hücresi oluşturmak, yakıt deposu ile yolcu bölümü arasında ahşap blokun yerine daha güvenli yeni koruma oluşturmak için TCK'nın 36/2 maddesi gereği otobüslerin imalat hatası giderildikten sonra sahiplerine iade edilmek üzere müsaderesine karar verdi. Hakim Kılınç kararı okuduktan sonra 3.5 yıl süren yargılamayı, temyiz yolu açık olmak koşuluyla sona erdirdi.


Dünyada ilk mahkeme kararıyla toplatma


Otomotiv sektöründe hatalı üretim nedeniyle, ‘‘re-call’’ adı verilen geri çağırma uygulaması sıkça yapılır. Dev otomobil üreticileri, araçlarında üretimden kaynaklanan bir hata olduğu taktirde, müşterilerini servislere davet ederek, sorunu giderirler. GM, Ford, Renault, Nissan, BMW, Volkswagen, DaimlerChrysler gibi birçok dev üretici, bugüne kadar milyonlarca aracı kendi istekleriyle geri çağırıp, hatalarını gideren uygulamalar yaptılar. Ancak, mahkeme kararıyla araçların toplanıp hataların giderilmesi şeklinde bir uygulama ilk kez Türkiye'de yapılacak.


Yargıtay'dan Mercedes otobüslere beraat


Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi, Mercedes otobüslerin toplatılmasına karar verirken, Yargıtay Mercedes-Benz Türk otobüslerini aklayan bir karar aldı. Diyarbakır Asliye 3'üncü Hukuk Mahkemesi'nin aldığı karar uyarınca Mercedes-Benz Türk A.Ş. beraat etti. Kararın diğer davalılarca temyiz edilmesi üzerine konu Yargıtay'a intikal etmiş ve Yargıtay 11. Hukuk Dairesi aldığı kararla, Mercedes firmasını beraat ettirdi. Yargıtay'ın kararı şöyle: ‘‘Toplanan delillere, bilirkişi raporuna nazaran, olayda davalı Mercedes-Benz Türk A.Ş.'nin kusur ve sorumluluğunun kanıtlanamadığı oy birliği ile karara bağlanmıştır.’’

Kazada Mercedes-Benz Türk üretimi 0403 model bir otobüs, yolda iki büyük baş hayvana çarpmış, şoförün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu yol kenarındaki kayalarak çarparak devrilmiş ve asfalt üzerinde uzun süre sürüklendikten sonra alev almıştı. Anılan kazada 7 kişi hayatını kaybetmişti.


Mercedes: Yasal dayanağı yok


Mercedes-Benz Türk, Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi'nin aldığı kararı, daha önceden hukuk dışı olduğu belgelenmiş ve bu nedenle kaldırılmış olan bir kararın tekrarı olduğunu açıkladı. Mercedes'ten yapılan açıklama şöyle:

‘‘Hakim Habip Kılınç, davayı bitirirken giderayak aldığı bu kararı daha önce de almış, ancak karar bir üst mahkeme olan Ereğli Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararı ile ‘yasal dayanağı olmadığı ve Ceza Mahkemesi yetki alanının dışında kaldığı' tespitiyle bozulmuştur. Bir üst mahkemenin bu net gerekçelerle bozduğu bu kararı, Habip Kılınç nasıl alabilmiştir? Bunun ardındaki amaç nedir? Habip Kılınç'ın bu kararı 27 Nisan 2001'den beri süre gelen müteaddit duruşmalar yerine, davanın bitişiyle birlikte almasının nedeni nedir? Unutulmamalıdır ki, daha önce de kimlik tespiti gibi bir gerekçe ile alınan tutuklama kararları da Kılınç'a aittir. Bu kararın da bir üst mahkeme tarafından bozulmasına rağmen Kılınç, ancak aylar sonra bu duruşmada kararından dönmüş, böylelikle kararın uzun süre kamuoyunun gündeminde tutulması sağlanarak şirketimizin itibarı zedelenmiştir. Hakim Habib Kılınç'ın biri Konya Ağır Ceza Mahkemesi, ikisi Ereğli Ağır Ceza Mahkemesi ve ikisi de Yargıtay'ın ilgili ceza dairelerinde olmak üzere bu davada almış olduğu tüm kararlar bozulmuştur. Kendisi ile ilgili olarak Adalet Bakanlığı nezdinde yapmış olduğumuz şikayetlere yönelik soruşturma devam ediyor.’’


Mercedes: Hatalı üretim yok


Mercedes-Benz Türk, otobüslerin yanmasının hatalı üretimden kaynaklanmadığını açıkladı. Açıklama şöyle: ‘‘Daha önce de aynı şekilde kamuoyuna duyurulan yangın olaylarının incelenmeleri sonucu araçların tümünde kullanım ve bakım talimatlarına aykırı yapılmış müdahale ve değişiklikler görülmüştür. Orijinal sigortaların üç misli güçte sigortalarla değiştirilmesi, elektrikli kablo demetine bilinçsiz müdahaleler, özel çelikten imal edilmiş yakıt borusunun lastik hortumla değiştirilmesi çarpıcı somut örneklerdir. Aynı özellik ve koşullarda üretilip binlercesi Batı Avrupa'da faaliyet gösteren 0 403'lerden hiç birinde yangın olmamıştır. Birkaç ay önce ‘cep telefonu ABS'yi kilitledi' başlığı ile medyada geniş yankı bulan kazadaki 0 430 incelendiğinde, araçtaki ABS'nin aylar önce çıkartılmış olduğu ve hatta ikaz düdüğü çalmaması için de sigortasının söküldüğü belirlenmiştir.’’