Karadeniz'de 'İşbirliği' sağlandı

Türkiye, Bulgaristan, Gürcistan, Rusya, Romanya ve Gürcistan'ın taraf olduğu ''Karadeniz Deniz İşbirliği Görev Grubu (BLACKSEAFOR) Anlaşması'', İstanbul'da düzenlenen törenle imzalandı.

Çırağan Sarayı'nda Türkiye'nin evsahipliğinde gerçekleştirilen törende, anlaşmayı, Dışişleri Bakanı İsmail Cem, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil, Gürcistan Dışişleri Bakanı Irakli Menagarishvili, Romanya Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Mihnea Motoc, Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Alexander Avdayev, Ukrayna Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Yuriy A. Sergeyev, Bulgaristan Deniz Kuvvetleri Komutanı Koramiral Petar Panchev Petrov imzaladı.

Dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Salim Derviş tarafından 1998 yılında ortaya atılan ve daha sonra geliştirilen bir fikir olan ''BLACKSEAFOR'', ''Soğuk Savaş'' döneminde iki ayrı kutupta yer alan ülkelerin Karadeniz'de ilk kez işbirliğine gidiyor olması açısından büyük önem taşıyor. Anlaşma, Karadeniz'de dostluk, iyi ilişkiler ve karşılıklı anlayışı daha da güçlendirmeyi hedefliyor.

CEM: 'ANLAŞMA İSTİKRARI AMAÇLIYOR'

Dışişleri Bakanı İsmail Cem, İstanbul'da törenle imzalanan ''Karadeniz Deniz İşbirliği Görev Grubu (BLACKSEAFOR) Anlaşması''nın, Karadeniz'de kıyıdaş ülkeler arasında bölgesel işbirliğini teşvik etmeye yönelik olduğunu ve bölgede barış ile istikrara katkıda bulunmayı amaçladığını bildirdi.

Türkiye'nin evsahipliğinde Çırağan Sarayı'ndaki imza töreninde konuşan Cem, Türkiye tarafından ortaya atılan ve kıyıdaş üllkeler tarafından da desteklenen bu sürecin iki yıllık müzakereden sonra başarılı sonuca ulaştığını söyledi. Cem, bu nedenle anlaşmaya taraf olan ülkelerin deniz kuvvetlerinin gayretlerini takdirle karşıladığını belirtti.

Karadeniz'in tarih boyunca kıyıdaş ülkeleri birbirine bağladığını ve bugün de kendilerini biraraya getiren unsurun bu ortak tarih mirasıolduğunu vurgulayan Cem, Karadeniz Deniz İşbirliği Görev Grubu Anlaşması'nın herkesin ortak yararına olacağını kaydetti. Cem, konuşmasını şöyle sürdürdü:

''Bu girişim, Karadeniz'de kıyıdaş ülkeler arasında bölgesel işbirliğini teşvik etmeye yöneliktir ve ayrıca bütün bu bölgede barış ile istikrara katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. BLACKSEAFOR'un imzalanması, ülkelerimiz arasındaki dostluğu, iyi ilişkileri ve karşılıklı anlayışı daha da ilerletecektir.''

'ZAMANLI BİR GİRİŞİM'

Bu anlaşmanın, Karadeniz'de deniz kuvvetlerinin işbirliğini geliştirmek için bir çerçeve oluşturduğunu da anlatan Cem, bunun da ''Çağrı Gücü'' vasıtasıyla yapılacağını söyledi. Bu kuvvetin denizde arama ve kurtarma ile insani ve çevre harekatlarına uzanan bir yelpazede çeşitli görevlerde kullanılacağını kaydetti.

Deniz kuvvetleri mensuplarının huzurla görevlerini en iyi ve genişşekilde yerine getireceklerinden emin olduğunu belirten Cem, bugün globalleşen bir dünyada yaşandığını ve artık her şeyin giderek sınırları aştığını, birbirine bağımlı bu dünyada bugünün sorunlarıyla başa çıkmada temel unsur olarak ortak eylem ve işbirliğinin ortaya çıktığını dile getirdi.

Bu çerçevede imzalanan anlaşmayı ''zamanlı bir girişim'' olarak nitelendiren Cem, kıyıdaş ülkelerin birlikte hareket ederek Karadeniz içinde ve etrafında insani ve çevresel hareketleri daha iyi yerine getirecek durumda olabileceklerini bildirdi.

Cem, ortak eylem ve işbirliğinin gerek zihinlerde, gerekse ülkelerarasındaki karşılıklı işbirliğini artıracağını vurgulayarak, 10 yıl önce Karadeniz'e kıyıdaş ülkelerin birbirleriyle rakip bloklarda yer aldığı göz önünde tutulduğunda bu gelişmenin önemli olduğuna işaret etti. Dişişleri Bakanı İsmail Cem, bu anlaşmanın, Karadeniz Bölgesi'ndeki işbirliğinin sadece dar bir kesiti olduğunu ve başka alanlarda da işbirliği bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

''BLACKSEAFOR'dan alacağı rüzgarla deniz kuvvetleri görevlileri, ülkelerimiz arasındaki dostluk ve işbirliğinin yeni ufuklarına doğru yelken açacaklar. Böylece bu süreci işbirliği ve dostluk limanındaki mutlu ve nihai noktasına ulaştıran herkese, yapıcı gayretlerinden dolayı teşekkür ederim.''

'ÇAĞRI GÜCÜ'NÜN İLK KOMUTANLIĞINI TÜRKİYE YAPACAK

Karadeniz'e kıyısı bulunan ülkeler tarafından imzalanan ''Karadeniz Deniz İşbirliği Görev Grubu (BLACKSEAFOR) Anlaşması'' çerçevesinde, katılımcı devletlerin deniz kuvvetleri unsurlarından oluşan bir 'Çağrı Gücü' teşkil edildi. Çağrı Gücü'nün ilk komutanlığını Türkiye yapacak.

Çırağan Sarayı'nda törenle imzalanan anlaşma, Karadeniz'de barış ve istikrarın güçlendirilmesi ile sahildar devletler arasında bölgesel işbirliğini teşvik etmeyi hedefliyor. Karadeniz'e kıyısı bulunan devletlerin deniz kuvvetleri arasındakiişbirliği açısından bir ilk oluşturan BLACKSEAFOR kapsamında, katılımcı devletlerin deniz kuvvetleri unsurlarından oluşan bir 'Çağrı Gücü' teşkil edildi.

Denizde arama ve kurtarma ile insani yardım operasyonları, mayına karşı önlemler, çevre koruma operasyonları, iyi niyet ziyaretleri ve taraflarca kararlaştırılan diğer görevler, bu gücün görevleri arasındayer alıyor. İlk komutanlığını Türkiye'nin yapacağı Çağrı Gücü, her yıl bir tatbikat gerçekleştirecek. İlk tatbikat da Temmuz ayında düzenlenecek.

GÜRCİSTAN MEMNUN, RUSYA ÇEKİMSER

Gürcistan Dışişleri Bakanı Irakli Menagarişvili, ''Karadeniz Deniz İşbirliği Görev Grubu (BLACKSEAFOR) Anlaşması''nın, bölgedeki ülkeler arasında ilk önemli askeri işbirliğiolduğunu bildirdi.

Türkiye'nin ev sahipliğinde Çırağan Sarayı'nda düzenlenen imza töreninde konuşan Menagarişvili, Karadeniz'in geçen dönemlerde ''bölücü'' olduğunu ifade ederek, ''Bu girişim, Karadeniz Bölgesi'nde istikrarlı bir ortam yaratmak için çok önemli'' dedi.

Menagarişvili, küresel ve bölgesel açıdan barış ile istikrarı devamettirmenin önemine dikkat çekerek, anlaşmanın ülkeler arasında güven teşkil etmek açısından da önemli olduğunu söyledi. Çağrı Gücü'nün, yeni Avrupa güvenlik mimarisi içinde de önemli olduğuna işaret eden Menagarişvili, ''Bu anlaşma, bölgedeki ülkeler arasında ilk önemli askeri işbirliği olmaktadır'' diye konuştu.

Bulgaristan Deniz Kuvvetleri Komutanı Koramiral Petar Petrov da, anlaşmanın Karadeniz ülkelerini biraraya getireceğini belirterek, ayrıca Bulgaristan'ın NATO'ya dahil olmasına da önemli bir katkı sağlayacağını bildirdi.

Romanya Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Mihnea Motoc ise, anlaşmanın ülkesi açısından büyük önem taşıdığını ifade ederek, ''Bu girişimle geçmişimizdeki belirsikleri aşabileceğiz'' dedi. Motoc, Romanya'nınbu anlaşmayı NATO'ya katılmada bir adım olarak kabul ettiğini kaydetti.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Yuriy Sergeyev de, gelecekte tarih kitaplarına geçeceğini söylediği anlaşmanın, bölgede barış ve istikrar açısından büyük önem taşıdığını, ayrıca devletler arasında işbirliğini güçlendireceğini bildirdi.

KAZAK PETROLLERİ

Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Aleksander Avdeyev ise, ''bugünün dünya tarihinde çok önemli olduğunu'' söyledi.

İmza töreninden sonra Türk gazetecilerin çeşitli konulardaki sorularını yanıtlayan Avdeyev, Türkiye ile Rusya arasında ilk kez böyle bir anlaşma yapılmasını ''çok olumlu'' nitelendirdiklerini bildirdi. 'Kazak petrollerinin boğazlardan geçişine'' ilişkin bir soru üzerine de Avdeyev, şöyle konuştu:

'Boğazların emniyetini ve dokunulmazlığını korumamız lazım. MontröSözleşmesi'ne uyarak, ortaklaşa boğazların korunmasını düşünmemiz lazım. Sorun sadece Kazak petrolleri demiyorum, bütün enerji problemine dikkat çekiyorum. Biz ortaklarımızın çevre ile ilgili endişelerini paylaşıyoruz. İşbirliği içinde bu tür problemleri çözmeye hazırız'. 'Boğazların Karadeniz Çağrı Gücü'nün dışında bırakılması' konusundaki bir soruya da Avdeyev, şu karşılığı verdi:

''Çok zor sorular soruyorsunuz. Biz diplomatlar olarak, bu tür soruları parantez dışında bırakmaya çalışıyoruz. Çünkü bizim görevimizMontrö Sözleşmesi de dahil uluslararası anlaşmalara uymak, ortaklaşa işbirliği yaparak her tür problemi çözmektir.

Biz Türkiye'yi dost ülke, dost ortağımız olarak görüyoruz. Türkiye ile güzel işbirliğimiz olsun diye düşünüyoruz. Biliyorsunuz her yıl Türkiye'ye Rusya'dan bir milyondan fazla turist geliyor. Bizim halkımız Türkiye'yi çok seviyor. Buraya gelmek istiyor.''

'AİLE FOTOĞRAFI'

''Karadeniz Deniz İşbirliği Görev Grubu (BLACKSEAFOR) Anlaşması''nın imzalanmasının ardından, Dışişleri Bakanı Cem ve taraf ülkelerin temsilcileri anlaşmanın şerefine kadeh kaldırdı. Daha sonra anlaşmayı imzalayan ülkelerin önce heyet başkanları, sonra Deniz Kuvvetleri Komutanları ile birlikte ve son olarak da yalnız Deniz Kuvvetleri Komutanları salonda ''aile fotoğrafı'' çektirdiler.

Bu arada, Çırağan Sarayı'nın bahçesinde de çektirilen aile fotoğrafının ardından, Dışişleri Bakanı İsmail Cem, konuk bakan, heyetbaşkanları, Deniz Kuvetleri Komutanları ve eşleri onuruna, 'Semiramis2' adlı tekneyle boğazda öğle yemeği verdi.

Öte yandan, imza törenine eski dışişleri bakanlarından emekli büyükelçi İlter Türkmen, Türkiye'nin Paris Büyükelçisi Sönmez Köksal, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Ümit Özerol, Karadeniz'e kıyıdaş ülkelerin dışişleri ve deniz kuvvetleri mensupları ile bilim adamları katıldı.