Kalıcı ateşkes, siyasi geçiş
Güncelleme Tarihi:
Suriye’de rejim ile muhaliflerin temsilcileri, Türkiye ile Rusya’nın garantörlüğünde bugün Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya geliyor. 24 saat sürmesi planlanan toplantıda öncelikli iki konu, taraflar arasında ateşkesin kalıcı hale getirilmesi ve siyasi geçiş süreci için adım atılması.
SURİYE’de ateşkesin kalıcı olması ve iç savaşın sona erdirilmesi için siyasi geçiş sürecinin başlatılmasının hedeflendiği kritik Astana toplantısı bugün başlayacak. Esad rejimi ile muhaliflerin masaya oturacağı toplantıda Türkiye ve Rusya garantör ülkeler olarak hazır bulunacak. Toplantının bugün yerel saatle 13.00’da başlaması ve 24 saat sürmesi bekleniyor.
Türkiye ve Rusya, Astana toplantısından sonuç çıkması hedeflendiği için katılımcı ülke sayısını daha önce Cenevre’de yapılan toplantıların aksine sınırlı olmasını uygun buldu. Bu kapsamda İran, katılımcı ülke olarak toplantıda yer alacak. BM’nin de hazır olacağı toplantı için davetin gönderildiği ABD’yi de Astana’da Kazakistan Büyükelçisi George Krol temsil edecek. İran, ABD’nin toplantıya katılmasına karşı çıkmıştı. Ancak Ankara ve Moskova, ABD’nin katılmasını uygun bulmuş ve Washington’a Astana daveti gönderilmişti.
TOPLANTININ FORMATI
Diplomatik gözlemciler, tarafların masada karşılıklı oturma olasılığının yüksek olduğu görüşünde. Türkiye ve Rusya’nın garantörlüğünde ilk kez doğrudan görüşecek olan taraflar arasında kriz çıkması halinde Rusya, Esad rejimi; Türkiye de muhalifler adına devreye girecek. Olası krizlerin çözümü ve Astana toplantısının sekteye uğramaması için siyasi iradelere danışmak amacıyla Ankara-Moskova-Astana arasında “telefon kriz hattı” açık olacak. Türkiye toplantıya Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu’dan sorumlu Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal başkanlığındaki bir heyetle katılacak.
Heyette, muhaliflerin “Astana’ya katılma kararı aldıkları” Ankara toplantısına katılmış MİT ve Genelkurmay yetkilileri de bulunacak. Rus heyetinin başında Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Masası Direktörü Sergey Verşinin bulunacak. BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın da teknik heyetiyle birlikte Astana’ya gelmesi bekleniyor.
TÜRKMENLER DE VAR
Muhalif heyetin başkanlığını İslam Ordusu’nun temsilcisi Muhammed Alluş yapacak. Muhalif heyette 13 müzakere üyesi olacağı öğrenildi. Suriye Türkmenleri de muhalif heyet içerisinde bulunuyor. Suriye’deki en büyük muhalif gruplardan Ahrar’uş Şam ise görüşmelere katılmayacağını duyurmuştu. En büyük bileşenini PKK ile bağlantısından ötürü Türkiye’nin terör örgütü kabul ettiği PYD’nin silahlı kolu YPG’nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Astana’ya davet edilmemişti.
GÜNDEMDE NE VAR
- Astana’da öncelikli olarak 30 Aralık 2016’da yürürlüğe giren ve DEAŞ ile El Kaide bağlantılı Fetih El Şam’ın hariç tutulduğu ateşkesin kalıcı hale gelmesi hedefleniyor.
- Ayrıca taraflar arasında daha fazla güven artırıcı önlemlerin hayata geçirilmesi, kuşatma altındaki bölgelere insani yardımların ulaştırılmasının ele alınması da bekleniyor.
- Toplantıda siyasi geçiş sürecinin nasıl başlatılabileceğine dair bir yol haritasıyla ilgili görüş alışverişi yapılması da amaçlanıyor.