Kadın boksör erkek çıktı

Haziran 2023’te Paris’teki Kremlin-Bicetre Hastanesi ve Cezayir’deki Mohamed Lamine Debaghine Hastanesi’nde uzman endokrinologlar Soumaya Fedala ve Jacques Young tarafından hazırlanan rapor, Cezayirli boksör Imane Khelif’in yalnızca biyolojik erkeklerde bulunan bir cinsel gelişim bozukluğu olan 5-alfa redüktaz eksikliğinden etkilendiğini ortaya koyuyor. Raporda, Khelif’in rahminin bulunmadığı ve MRI taramalarında ‘mikro penis’ olarak tanımlanan bir biyolojik özellik taşıdığı da iddia ediliyor. 5-alfa redüktaz eksikliği, genetik olarak erkek olarak doğan bireylerde cinsel gelişimi etkileyen bir durumdur. Bu bozukluğa sahip olanlar, belirsiz genital organlar nedeniyle doğumda dişi olarak atanabilir. Erken belirtiler arasında, bireyler ergenlik döneminde erkekleşmeye başladığında artan kas kütlesi, saç büyümesi ve meme dokusunun eksikliği bulunur. Bu rapor, Khelif’in antrenörü Georges Cazorla’nın Cezayirli boksörün Mart 2023’te Uluslararası Boks Birliği (IBA) tarafından kadın boksundan diskalifiye edilmesinin ardından değerlendirmeye tutulduğuna dair itirafla örtüşüyor. Cazorla daha önce de bir röportajında Khelif’in kromozomlarında bir sorun olduğunu kabul etmişti.

OLİMPİYAT KOMİTESİ SESSİZ

Rapora rağmen Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Khelif’in kadınlarla yarışmasına izin vermişti. Bu durum, medyada yoğun eleştirilere ve çeşitli tepkilere yol açmış, birçok boksör maçlarda yaşanan bu durumun hayati tehlike taşıdığını belirtmişti. IOC çıkan belgeyle ilgili henüz bir açıklama yapmadı. Khelif’in madalyasının alınıp alınmayacağı ise şimdilik belli değil. IOC sözcüsü Mark Adams bu yılın başlarında, “Bu testler meşru testler değil. Testlerin kendisi, test süreci, testlerin özel doğası meşru değil. Test, test yöntemi, bir gecede gerçekleşen test fikri... Hiçbiri meşru değil ve buna herhangi bir yanıt verilmeyi hak etmiyor” demişti.

TÜRKİYE İTİRAZ ETMİŞTİ 

Türkiye Boks Federasyonu, Uluslararası Olimpiyat Komitesi’ne başvuruda bulunarak Khelif’in, “cinsiyet uygunluk testleri de dâhil olmak üzere çeşitli testleri geçemediğini” hatırlatarak organizasyondan diskalifiye edilmesini talep etmişti. Busenaz Sürmeneli’nin çeyrek finalde elendiği Taylandlı Suwannapheng ise tartışmaların dışında tutuluyor. İtalyan boksör Carini de Khelif ile ringe çıktıktan 46 saniye sonra köşesine danışarak müsabakadan çekilme kararı almıştı. Karar sonrası İtalyan boksör gözyaşlarına hâkim olamamış ve “Hayatım boyunca bu kadar sert bir yumruk yemedim” ifadelerini kullanmıştı.

PEKİ ŞİMDİ NE OLACAK

* Bu tip durumlarda kararı ilgili federasyonlara bırakan Olimpiyat Komitesi, burada da bazı sıkıntılar yaşıyor. Bunlardan ilki dünyada iki boks federasyonunun olması. Komite bunlardan biriyle iletişim kurarken diğeriyle bu iletişimi kurmuyor. Bu duruma hangi federasyonun karar vereceği henüz belli değil.

* Khelif’in testleri nerede yapıldı ve bilimsel sonuçlar mı sorusu da akıllara gelen bir diğer soru. Resmi raporun açıklanamamasının ardında da Khelif’in kişisel verilerinin gizliliği ilkesi yatıyor. Açıklanması halinde Khelif’in raporu sızdıranlara dava açma hakkı mevcut.

* Olimpiyat Komitesi madalyayı iptal etmesi halinde altının sahibinin finalde karşılaştığı Çinli Liu Yang’a verilmesi bekleniyor. Ancak İtalyan boksör Angela Carnini’ye verilmesini isteyenlerin sayısı da bir hayli fazla.