Kadife boşanmada anlaştılar

İngiltere’ye tanınan bir yıllık geçiş sürecinin sona ermesine bir hafta kala taraflar anlaştı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Nihayet Brexit’i geride bırakıp geleceğe bakabiliriz” dedi. Anlaşmaya varılmış olmasından duyduğu memnuniyeti gizlemeyen İngiltere Başbakanı Boris Johnson da, “Yasalarımızın ve kaderimizin kontrolünü geri aldık” ifadelerini kullandı.

İKİ BİN SAYFALIK METİN

Tarafların uzlaştığı, yaklaşık iki bin sayfalık ‘Ticaret ve İşbirliği Anlaşması’ 668 milyar sterlinlik hacme sahip. Sıfır kota ve sıfır gümrük vergisi anlaşmanın en önemli unsuru olarak öne çıkıyor. Farklı alanlarda yeni model işbirliklerini de gündeme getiren belge, öte yandan dış politika, dış güvenlik ve savunma alanlarında işbirliğini kapsamıyor. İngiltere bu konuları müzakereye dahil etmek istemedi. AB, anlaşmanın adil ve dengeli olduğunu düşünürken, Johnson hükümeti de 2016’da İngilizlere sözünü verdikleri her şeyin metne yansıtıldığı iddiasında.

ARTIK ÜÇÜNCÜ ÜLKE

Johnson, AB’den ayrılmış olsa da İngiltere’nin kültürel, duygusal, tarihsel ve stratejik olarak Avrupa’ya bağlı kalmayı sürdüreceğini söyledi. Bununla birlikte 1 Ocak’tan itibaren tablo tamamen değişecek. Tek Pazar’dan, AB ile gümrük birliğinden, AB’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalardan ayrılacak ve Birlik politikalarını uygulamayacak olan İngiltere, Brüksel açısından “üçüncü ülke” konumuna düşecek. İngiltere ile AB arasında kişilerin, malların, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımı sona erecek. Sınırlarda kontroller devreye girecek ancak her iki tarafın da uygulaması şartıyla 180 günlük bir dönemde 90 günü aşmayan kalışlar için vize istenmeyecek. İngiltere, kendi isteğiyle, öğrenci değişim programı dışında kalacak. Taraflar beş yıl içinde yeni bir balıkçılık anlaşması imzalayacak.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için AB ülkeleri ve Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması gerekiyor. İngiltere açısından da parlamento onayı gerekiyor.