Son dakika: İtalya’daki referandumdan 'hayır' çıktı... Başbakan Renzi istifa etti!
Güncelleme Tarihi:
İtalya, kritik anayasa reformlarının oylandığı referandum için sandığa gitti. Kesin olmayan sonuçlara göre, sandıktan yüzde 60 'hayır' çıktı. 'Evet' oyları ise yüzde 40'da kaldı. Referandumdan önce 'hayır' çıkması halinde istifa edeceğini açıklayan İtalya Başbakanı Renzi, sözünde durdu. Renzi, "İstifamı bugün cumhurbaşkanına sunacağım" dedi. Referandumdan çıkan 'hayır' sonucu, İtalya'nın Euro Bölgesi'nden çıkmasına kadar varabilecek bir süreci başlatabilir.
İtalya dün kritik anayasa referandumu için sandık başına gitti. Yerel saatle sabah 07.00'de başlayan oy verme işlemi 23.00'te (TSİ 01.00) sona erdi. İçişleri Bakanlığı, kayıtlı seçmenlerin yaklaşık yüzde 70'inin oy kullandığını açıkladı.
İçişleri Bakanlığı'nın resmi verilere dayanarak yaptığı projeksiyona göre, sandıktan yüzde 60 'hayır' çıktı, 'evet' oyu yüzde 40'da kaldı.
İlk sonuçların ardından İtalya Başbakanı Renzi'den bir açıklama geldi. Referandumda "hayır" çıkmasının sorumluluğunun kendisine ait olduğunu söyleyen Renzi, "İstifamı bugün cumhurbaşkanına sunacağım" dedi.
"KENDİ KOLTUĞUMDAN OLDUM"
Referandumda reddedilen reformda yer alan Senato'nun üye sayısını düşürme maddesine atıf yapan Renzi, "Senatörleri koltuğundan etmek isterken, kendi koltuğumdan oldum. İtalyan siyasetinde kimse kaybetmez ama ben farklıyım. Kaybettim. Bunu boğazım düğümlense de yüksek sesle söylemek istiyorum. Ben zafere taşıyamadım ama gerçekten bu aşamaya kadar yapılması gereken neyse onu yaptım" değerlendirmesinde bulundu.
Toplantıya eşi Agnese Landini ile gelen Renzi, bin günlük yorucu iktidarı boyunca kendisine destek veren eşi ve çocuklarına, ayrıca kendisini takip eden gazetecilere özel olarak teşekkür etti.
SENATO'NUN YETKİLERİ AZALTILACAKTI
Anayasa değişikliği parlamentonun alt kanadına daha fazla yetki verilmesini öngörüyordu. Buna karşın senatonun yetkilerini azaltıyordu.
Referandumda ayrıca, senatör sayısının da 315'ten 100'e indirilmesi planlanıyordu. Önerilen reformlar arasında yerel yönetimlerin bazı yetkilerinin merkezi hükümete devredilmesi de bulunuyordu.
İtalya Başbakanı Renzi, anayasanın 3'te 1'ini değiştirecek reform paketi sayesinde, yasama sürecinde yaşanan tıkanıklıkların aşılacağını ve 70 yılda 63 hükümet değiştiren İtalya'da siyasi istikrar sağlanacağını savunuyordu. Referandum, aynı zamanda Renzi için bir güvenoyu niteliğindeydi.
Anayasa reformu, karşıtları tarafından ise "tek adam yönetimine" yol açacağı gerekçesiyle eleştiriliyordu. Muhalefet, Senato'nun yetkilerinin elinden alınmasıyla bir kontrol mekanizmasının devreden çıkarılmış olacağını ve merkezi hükümetin eline aşırı güç verileceği gerekçesiyle reformlara karşı çıkıyordu.
'HAYIR' AB KARŞITLARINI GÜÇLENDİRECEK
Muhalefet ise hükümetin elinin fazlasıyla güçleneceği ve güçler ayrılığı ilkesinin zarar göreceği endişesindeydi. İtalya'nın Euro Bölgesi'nden çıkmasını savunan 5 Yıldız Hareketi'nin olası bir erken seçimden güçlenerek çıkacağı öngörülüyor. 5 Yıldız Hareketi, iktidara geldiği takdirde, bu konuyu referanduma götüreceğini açıklamıştı.
Bu durum ise Avrupa Birliği ülkelerini birliğin geleceği konusunda kaygılandırıyor.
'EVET' VE 'HAYIR' CEPHELERİNDE KİMLER VARDI?
Anayasal reform paketine uluslararası alanda açık destek verenlerin başında ABD Başkanı Barack Obama ve Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schauble yer alırken, 'hayır' kanadına en sürpriz destek ise İngiliz The Economist dergisinden geldi.
Silvio Berlusconi, Beppe Grillo, Matteo Salvini gibi muhalif liderlerin yanı sıra iktidar partisi Demokratik Parti'nin (PD) içinden de önemli isimler 'hayır' cephesindeydi. Bu isimler arasında eski başbakanlardan Massimo D'Alema ve Pierluigi Bersani de bulunuyordu.
'Evet' cephesinde ise yine eski başbakanlardan PD'li Romano Prodi ve Enrico Letta ile eski Dışişleri Bakanı Emma Bonino ve İtalya Sanayiciler Derneği (Confindustria) gibi iş çevrelerinin temsilcileri başı çekiyordu.
Aralarında İtalya'da yaşayan Türk asıllı yönetmen Ferzan Özpetek, tenor Andre Bocelli, Oscar ödüllü yönetmen Paolo Sorrentino'nun da yer aldığı sanat dünyasından onlarca isim ortak bir bildiriyle "evet" oyu vereceklerini açıklamıştı.
Modena kentindeki "Osteria Francescana" isimli restoranı geçen Haziran ayında İngiliz "Restaurant" dergisi tarafından dünyanın en iyisi seçilen ünlü şef Massimo Bottura da 'hayır' sonucu çıkarsa ülkeyi terk edebileceğini söylemişti.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Renzi'nin istifasını sunmasının ardından atılacak adıma İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella karar verecek.
Referandum öncesi yapılan analizlerde Mattarella'nın istifayı kabul etmeme ihtimalinden söz edilse de, 'hayır' oylarının açık farkla kazanması nedeniyle bu ihtimal artık oldukça düşük görülüyor.
Erken seçime gidilmesi seçeneği de geçen yaz yürürlüğe giren seçim yasasının yol açtığı karmaşıklık nedeniyle güç görünüyor. Italicum olarak anılan seçim yasası, dünkü referandumda reddedilen anayasal reformların yürürlüğe gireceği hesaplanarak tasarlanmıştı. Italicum, parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi'nin seçimini yeniden düzenlerken, anayasal reform kapsamına alınan Senato seçimlerini içermiyordu.
Bu durumda Cumhurbaşkanı Mattarella'nın iktidardaki Demokratik Parti içinden bir isme hükümeti kurma görevi vermesi ya da bir teknokratlar hükümeti kurulması ihtimalleri bulunuyor.