İtalya'da 'kaotik' cumhurbaşkanlığı seçimi bugün başlıyor

Seçim sisteminin yapısı ve hükümetteki hassas dengeler nedeniyle son güne kadar süren belirsizlikler İtalya basınında dün yer alan haberlerde "kaos" olarak yorumlandı.

Görev süresi 7 yıl olan cumhurbaşkanları, parlamenterler ve bölge temsilcilerinden oluşan 1009 kişilik bir "büyük seçmenler meclisi" tarafından seçiliyor.

Resmi bir adaylık sürecinin olmadığı seçimleri kazanmak için ilk 3 turda oyların 3'te 2'sini almak gerekiyor. İlk 3 turda hiçbir isim bu oy oranına ulaşamazsa 4'üncü turdan itibaren mutlak çoğunluğa tekabül eden 505 oy yeterli kabul ediliyor.

Siyasi partilerin mevcut meclisteki dağılımı hiçbir ittifakın bu oranlara ulaşmasını garanti etmiyor. Dolayısıyla seçim öncesinde, siyasi yelpazenin farklı yerlerinde duran partiler arasındaki pazarlıklar son ana kadar sürdü.

BERLUSCONI SON ANDA HAVLU ATTI

Cumhurbaşkanı olmak istediğini duyuran ve bunun için açık kampanya yürüten tek isim, eski Başbakan Silvio Berlusconi oldu.

Berlusconi'nin ittifak içinde olduğu diğer sağ partilerle birlikte yaklaşık 450 delegenin desteğini alabileceği hesaplanıyordu. Berlusconi, destekçi sayısını mutlak çoğunluk olan 505'e ulaştırabilmek için son günlerde parlamenterleri telefonla arayarak ikna etmeye çalıştı.

Berlusconi'den telefon alan parlamenterlerden bazıları bu görüşmeleri basına aktardı ve eski Başbakan'ın suçlandığı seks partilerine atıfla "Bunga bunga partisine gelmek ister misin?" gibi espriler de yaptığını açıkladı.

Ancak bu ikna turlarında çoğunluğa ulaşamadığı anlaşılan Berlusconi, cumhurbaşkanlığı kampanyasını Cumartesi akşamı sonlandırarak geri çekildiğini açıkladı.

Silvio Berlusconi'nin cumhurbaşkanı olmasına karşı çıkanlar, vergi kaçakçılığı mahkumiyetinden seks skandallarına, parti lideri olması nedeniyle tarafsız bir cumhurbaşkanı olamayacağından bölücü bir figür teşkil ettiğine kadar çok sayıda gerekçe sayıyordu.

DRAGI SEÇİLİRSE HÜKÜMET DAĞILIR ENDİŞESİ

Olası adaylar arasında en fazla şans tanınanlardan biri de şimdiki Başbakan Mario Draghi. Draghi cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili soruları haftalardır ısrarla yanıtlamaktan kaçınıyor ancak kulis bilgilerine hakim olanlar bu görevi istediği konusunda görüş birliği içinde.

Eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı olan Mario Draghi, yaşanan hükümet krizi nedeniyle geçen Şubat ayında cumhurbaşkanı tarafından dışarıdan başbakan olarak atanmıştı. Draghi halen parlamentodaki partilerin çoğunun dahil olduğu geniş katılımlı koalisyon hükümetine liderlik ediyor.

Uluslararası prestiji ve AB'den gelen pandemi destek fonlarının yönetiminde kilit isim olarak görülmesi nedeniyle Draghi'nin akıbeti yakından izleniyor.

Draghi'nin cumhurbaşkanı seçilmesi halinde koalisyon hükümetinin dağılması ihtimali yeni bir siyasi istikrarsızlık endişesi de yaratıyor.

Parlamenterlerin, hükümet düşer ve erken seçime gidilirse koltuklarını kaybetme korkusuyla Draghi'nin cumhurbaşkanlığına destek vermeme ihtimaline de dikkat çekiliyor.

MATTARELLA İKİNCİ DÖNEM İSTEMİYOR

Cumhurbaşkanlığı yarışında son günlerde öne çıkan isimlerden biri de eski Temsilciler Meclisi Başkanı Pier Ferdinando Casini. Eski başbakanlardan Giuliano Amato da olası adaylar arasında sayılıyor.

Cumhurbaşkanlığına bir kadının seçilmesi çağrıları üzerine, Senato Başkanı Maria Elisabetta Alberti Casellati ile Adalet Bakanı Marta Cartabia'nın adı da ihtimaller arasında anılıyor.

Bir diğer olası senaryo ise mevcut Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella'nın yeniden seçilmesi.

2015'te cumhurbaşkanı seçilen Mattarella bir dönem daha bu görevde kalması çağrılarını net şekilde reddetti ancak bu senaryo da tamamen ihtimal dışı bırakılmış değil.

İtalya'da 1946'da cumhuriyetin ilan edilmesinden bu yana görev yapan 12 cumhurbaşkanı içinde yalnızca Giorgio Napolitano iki kez bu göreve seçildi. Ancak Napolitano, 2013'te ikinci dönem için seçilmesinin ardından 7 yıllık görev süresini tamamlamadan 2 yıl önce istifa etti.

Napolitano'nun istifası üzerine yapılan seçimlerde şimdiki Cumhurbaşkanı Mattarella göreve geldi. Mattarella'nın görev süresi 3 Şubat'ta sona erecek. Pazartesi başlayan seçimlerde günde bir oylama yapılması planlanıyor.

Pandemi nedeniyle salona alınacak delege sayısının kısıtlanması ve Covid pozitif olan delegeler için özel bir sandık kurulması gibi tedbirler alındı.

Pozitif olan delegeler, Temsilciler Meclisi'nin garajında kurulan özel bir sandıkta oy kullanabilecek.