Güncelleme Tarihi:
İsveç Hükümeti, NATO üyeliği konusunda Türkiye’ye ikna etmek için Ankara’ya bir heyet gönderme kararı alırken, temasların Dışişleri Bakanlığı NATO Dairesi Başkanlığı’ndaki bir heyetle yürütülmesi öngörülüyor. Bu heyette Milli Savunma, Adalet, İçişleri Bakanlıkları ile Milli İstihbarat Teşkilatı’ndan da (MİT) yetkililerin bulunabileceği ifade edilirken, İsveç heyetinde de aynı şekilde benzer bakanlıklar ile istihbarat teşkilatından yetkililer olabileceği bildirildi.
AT-4 TANKSAVAR FÜZELERİ
Türk tarafının İsveç heyeti ile görüşmede özellikle İsveç’in terör örgütü PKK/PYD’ye verdiği desteğin belgelerini masaya koyması bekleniyor. İsveç, terör örgütü PKK/PYD’ye en fazla tanksavar desteği veren ülkelerin başında geliyor. Türk tarafı, ele geçirilen tanksavarların dökümünü ayrıntılarıyla İsveç’e iletecek. PKK/PYD, İsveç’in ürettiği AT-4 tanksavar füzelerini en fazla kullanan terör örgütlerinin başında geliyor. Eylül 2021’de Hakkari kırsalında yapılan 10 farklı operasyonda ele geçirilen TIR’larda çok sayıda İsveç yapımı AT-4 tanksavar füzesi ele geçirilmişti. İsveç’in dünyaca ünlü SAAB firması tarafından üretilen 84 milimetre kalibrelik tek atışlı tanksavar silahı olan AT-4, özellikle piyade birliklerinin zırhlı araç ve tahkimatlarını yok etmek veya devre dışı bırakmak amacıyla kullanılıyor. Devam eden “Pençe” operasyonlarında ele geçirilen mağara ve sığınaklarda bulunan AT-4 tanksavar füzeleri de İsveç heyetine gösterilecek.
376 MİLYON DOLARLIK DESTEK
PKK/PYD’nin Suriye’de bir diğer terör örgütü DEAŞ’ı takip etme bahanesiyle İsveç’ten çok miktarda dron desteği aldığı da belirlenirken, İsveç hükümetinin yine aynı gerekçeyle PYD’ye önümüzdeki yıl 376 milyon dolar tutarında destek kararı alması da Türk heyetinin çantasında bulunacak. Ayrıca İsveç Savunma Bakanı Peter Hultqvist’in YPG’nin sözde komutanlarından Ferhat Abdi Şahin’le görüşmesi ve İsveç’in terör örgütüyle yakın işbirliği içinde olacağına dair açıklaması da, Türk heyetinin dosyaları içinde yer alacak.
İADE TALEPLERİ
İsveç’le birlikte Finlandiya da, Türkiye’nin teröristlerin iade talebine olumlu yanıt vermeyen ülkeler arasında bulunuyor. Türkiye son 5 yıl içinde, Finlandiya’dan 6’sı FETÖ, 6’sı PKK mensubu olmak üzere 12 teröristin; İsveç’ten de 10’u FETÖ, 11’i PKK mensubu 21 kişinin iadesini istedi. Ancak her iki ülke de Türkiye’nin bu taleplerine olumlu yanıt vermedi. Türkiye’nin iadesi istenen kişilerin söz konusu terör örgütleriyle bağlantılarını ayrıntılı şekilde ortaya koyan belge ve bilgiler ile mahkeme kararları da heyetlerarası görüşmede Türk heyetinin elindeki bir başka dosya olacak.
ANKARA’YA NATO İÇİN İKNA HEYETİ
Finlandiya ve İsveç, NATO’ya üye olmak için resmen başvuru yapma aşamasına gelirken Türkiye’nin bu iki ülkenin katılımına sıcak bakmadığını açıklamasıyla oluşan sorunu aşma amaçlı adımlar da hızlanıyor.
DİYALOG ÇABALARI
Hafta sonunda Berlin’de düzenlenen gayriresmi nitelikli NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı sırasında bir araya gelen üç ülke bakanları somut sonuç elde edememiş ancak temasları sürdürme konusunda anlaşmıştı. Zaman kaybetmeden ek adım atma kararı alan İsveç ve Finlandiya, Türkiye’ye üst düzey bir heyet gönderiyor. Daha önce heyetin bakanlar düzeyinde olacağı belirtildiyse de sonra yapılan bir açıklamayla iki ülkenin yetkililerinden oluşan üst düzey diplomatik bir heyetin ziyaretinin söz konusu olduğu vurgulandı. NATO’ya üyelik başvurusu sürecini birlikte yürütme eğilimindeki İsveç ve Finlandiya hem Türkiye’nin itirazlarını netleştirmek hem de sorunun nasıl çözülebileceğini masaya yatırmak istiyor. Türkiye’yle diyaloğa önem veren iki başkentte de sorunun aşılmasını sağlayacak bir çözüm bulunabileceği görüşü hâkim.
PARLAMENTOLAR GÖRÜŞTÜ
Finlandiya ve İsveç’te NATO üyeliği odaklı süreç hızlı şekilde ilerliyor. Önceki gün Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve Başbakan Sanna Marin’in, NATO’ya resmi başvuru yapma niyetine ilişkin açıklamalarının ardından konu dün Finlandiya Parlamentosu’nda ele alındı. Parlamento’daki iki yüz parlamenterden 150’si söz talep ederken Marin yaptığı konuşmada, ülkesinin güvenlik ortamının köklü şekilde değiştiğini belirterek Avrupa güvenliğini tehdit eden ve açıkça savaş yürüten tek ülkenin Rusya olduğunu söyledi.
ORTAK ÜYELİK PLANI
Finlandiya Parlamentosu, NATO üyeliğini görüşürken İsveç Başbakanı Magdalena Andersson önce İsveç Parlamentosu’nu bilgilendirdi, ardından da hükümetinin resmi başvuru kararı aldığını açıkladı. Andersson, “Ülkemiz için en iyisi NATO üyeliğine başvurmak ve bunu Finlandiya ile birlikte yapmak” dedi. NATO’ya üyelik, Finlandiya’nın 75 yılı aşkın, İsveç’in ise iki yüzyıllık askeri tarafsızlık politikasının sonu anlamına gelecek.