İsrailli ünlü haham Türkiye'yi işaret etti
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 05, 2009 00:00
İsrailli Haham Menahem Froman, Ortadoğu'da en acil çözümü gereken sorunun, İsrail-Filistin barışının sağlanması olduğunu belirtip, "İsrail ve Filistin toplumu arasında en doğal arabulucunun Türkiye olduğu kaçınılmaz bir gerçek. Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Erdoğan, bölge barışını sağlayabilecek tek ikilidir" dedi.
Haham Froman, Hamas ile İsrail tarafı arasında "güven eksikliği" bulunduğunu ifade ederken de bu güveni sağlayacak olan tarafın da Türk hükümeti ve özellikle Başbakan Erdoğan olduğunu vurguladı; "Hamas'ın Türkiye'nin taleplerini kabul etmesi ihtimali çok yüksektir" diye konuştu. İsrailli haham, Hamas açısından hahamlarla bir barış anlaşmasına varılması ihtimalini İsrail devleti ile Hamas arasında bir anlaşmaya varmaktan daha kuvvetli görüyor ve bunun için Türkiye'ye, Hamas liderleri ile hahamları Türkiye'de buluşturulması çağrısında bulunuyor.
Batı Şeria'da, Kudüs'e yaklaşık 17 kilometre uzaklıktaki bir tepede kurulu olan Tekoa Yahudi yerleşimindeki evinde, AA muhabirinin sorularını cevaplandıran Haham Menahem Froman, bölge ve Ortadoğu barışında Türkiye'ye büyük rol çizdi ve Erdoğan'ın son söylediklerine kızmak yerine, bundan iyi bir sonuç çıkarıp, barış için yararlanmanın yoluna bakmak gerektiğini ifade etti.
HAMAS LİDERLERİYLE İLİŞKİLER...
1945 doğumlu Haham Froman, İsrail ve Filistinliler arasında bir barışın mümkün olacağına bütün kalbiyle inanıyor.
Geçmişte, Hamas örgütünün önde gelen liderlerinden Mahmud Zahar ve Şeyh Ahmed Yasin ile "tanışıklığı ve görüşmüşlüğü" olduğunu söylüyor. Haham, Mahmud Zahar'ı Ramle'de cezaevinde iken ziyarete etmiş. Sonra Netanyahu döneminde serbest bırakıldığında da Zahar'ın daveti üzerine, 15 yıl kadar önce de Gazze'de ziyaretine gittiğini söyledi.
"Niye" sorusuna karşı da "Hayatımın başından beri hayatın, barışın ne olduğunu düşünüyorum. Barışın anlamı, hayatla bütünleşebilmektir. Biz Yahudiler olarak bu ülkeye geldik. Burada Araplar da var. Hepimizin arasında iyiler var, kötüler var. Önemli olan, insanın önce kendisiyle, sonra hayatın gerçekleriyle barışık olması; yapabileceği iyi şeyleri elinden geldiğince yapması...
Şeyh Ahmed Yasin ile de görüştüm. Şeyh Yasin bana 'Sen ve ben, beş dakikada barış yapabiliriz. Çünkü ikimiz de dindarız..Çünkü ikimiz de patronun Allah olduğunu, toprak için kavga etmenin anlamsızlığını kabul ediyoruz' dedi. Niye onlarla görüştüm. Barış neredeyse ben oraya gitmeye hazırım" şeklinde cevap verdi.
ARAFAT'IN YAKIN DOSTUYDU
Haham Menahem Froman'ın Filistinliler'in efsanevi lideri Yaser Arafat ile de sıcak bir dostluğu olmuş.
Hatta, Arafat'la görüşmelerinden birine eşini de götürmüş. O sırada yanlarında olan birinin, Arafat'a, hahamın kızının bir hafta sonra evleneceğini söylediğinde, Arafat, Froman'a, eşine, kızıyla müstakbel damadı için hediyeler vermiş.
HAHAMLARLA BARIŞ DAHA KOLAY
"Pek çok kimse bilmez ama, Arafat dindar bir adamdı ve bana 'Benim için inanan bir müslüman olmak, Filistin Devlet Başkanı olmaktan daha önemlidir' dedi" diye konuşan Froman, din olgusunun Hamas ile barışın sağlanmasında temel taş olabileceğini savunup şöyle devam etti:
"Hamas ile hahamların bir barış yapması, Hamas ile İsrail devletinin barış yapmasından daha kolay" diyen Haham, bir yıl kadar önce, Batı Şeria'daki Filistin kentlerinden El Halilli gazeteci Halid Amayre ile bir barış anlaşması taslağı kaleme almış. Söz konusu taslak, Haham Froman tarafından İsrail hükümetine, Amayre de tarafından da Hamas'a verilmiş.
Din temeline dayalı; kaçırılan İsrailli asker Gilad Şalit'in serbest bırakılması dahil, tüm sorunları çözecek, bir ateşkes sağlayacak bir anlaşma taslağı olduğunu savunan Haham Froman'a göre, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, kendisine "Onlar (Hamas) imzalarsa, ben de imzalarım" yanıtını vermiş. Taslağı alan Hamas'ın Şam'daki Siyasi Büro Şefi Halid Meşal'dan de aynı yanıt gelmiş: "Onlar (İsrail) imzzalarsa ben de imzalarım."...
"GÜVEN EKSİKLİĞİNİ ERDOĞAN GİDERİR"
Neden bu anlaşmanın gerçekleşmediği sorusuna ise Haham şu karşılığı verdi:
"Ortada bir güven eksikliği var. Bu güveni sağlayacak olan da Türk hükümeti ve başta Başbakan Erdoğan'dır."
Türkiye'nin halkının büyük çoğunluğu Müslüman bir ülke olduğunu, Yahudiler'le iyi ilişkileri bulunduğunu ve doğal olarak Filistin ve diğer Arap ülkeleri ile de ilişkilerinin iyi olduğunu söyleyen Haham Froman, Türkiye'nin Hamas'la iyi ilişkiler içinde bulunduğunu belirtip, "İki toplum arasında en doğal arabulucunun Türkiye olması kaçınılmaz" diye konuştu.
"Hamas'ın, Türkiye'den bu yönde gelecek bir talebi kabul etmesi ihtimalinin çok yüksek olduğunu" vurgulayan Haham Froman, böyle bir barış sağlandığı takdirde "Bu, Türk halkının, Türk hükümetinin İsrail halkına yapacağı en büyük katkılardan biri olacaktır" diye konuştu.
Froman, son gelişmeler nedeniyle televizyonlardaki haberlere bakıp Erdoğan'a öfke duyulabileceğini, ancak inanan bir insanın bu durumdan nasıl iyi bir sonuç çıkarılacağının muhasebesini yapacağını anlattı. Froman, İslam ile Batı dünyası arasında yaşanan olumsuzluklara da dikkati çekerek, bu gerginliğin ABD'nin yeni Başkanı Barack Obama ve Türkiye ile birlikte giderilebileceğini de savundu.
İsralli hahama göre, Ortadoğu bölgesinde en acil sorun Filistin sorununun çözülmesi ve taraflar arasında bir anlaşma yapılıp bölgeye barış getirilmesi. "Şu konuştuğumuz sıralarda bile Gazze Şeridi'nden roketler atılıp, İsrail de o tarafa yeni bir saldırı düzenliyor olabilir" diyen Froman, bu barışın sağlanmasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Erdoğan'a büyük görev düştüğü kanısında...
"Gül ile Erdoğan barışı sağlayacak ikilidir. Onları arabuluculuğa soyundurmak gerekir" diyen Haham, Türkiye'den, Hamas'la dini temelde bir barış anlaşması yapabilecek hahamları da biraraya getirmesini istedi ve şöyle devam etti:
"Şayet Türk hükümeti aracılığıyla Hamas ve hahamlar arasında bir anlaşma imzalanırsa, bundan Obama da, (Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas) Sarkozy de, (Ortadoğu dörtlüsünün özel temsilcisi Tony) Blair de çok hoşlanacaktır. Tüm diğer ülkeler de sevecektir. İsrail de Obama'nın sevdiğini sevecektir kuşkusuz.
"OBAMA'NIN İLK GEZİSİ TÜRKİYE'YE OLUR"
ABD Başkanı Barack Obama'nın ilk yurtdışı seyahatinin Türkiye'ye olacağını tahmin ettiğini de söyleyen Haham Menahem Froman, Türk yetkililerle görüşmek ve onlara önerilerini açıklamak için bugün Türkiye'ye gidiyor. İki gün süreyle Türkiye'de temaslarda bulunacağını söyleyen Hamam Menahem Froman, ancak, kimlerle görüşmeler yapacağının henüz belli olmadığını da ekledi.
Batı Şeria'da, Kudüs'e yaklaşık 17 kilometre uzaklıktaki bir tepede kurulu olan Tekoa Yahudi yerleşimindeki evinde, AA muhabirinin sorularını cevaplandıran Haham Menahem Froman, bölge ve Ortadoğu barışında Türkiye'ye büyük rol çizdi ve Erdoğan'ın son söylediklerine kızmak yerine, bundan iyi bir sonuç çıkarıp, barış için yararlanmanın yoluna bakmak gerektiğini ifade etti.
HAMAS LİDERLERİYLE İLİŞKİLER...
1945 doğumlu Haham Froman, İsrail ve Filistinliler arasında bir barışın mümkün olacağına bütün kalbiyle inanıyor.
Geçmişte, Hamas örgütünün önde gelen liderlerinden Mahmud Zahar ve Şeyh Ahmed Yasin ile "tanışıklığı ve görüşmüşlüğü" olduğunu söylüyor. Haham, Mahmud Zahar'ı Ramle'de cezaevinde iken ziyarete etmiş. Sonra Netanyahu döneminde serbest bırakıldığında da Zahar'ın daveti üzerine, 15 yıl kadar önce de Gazze'de ziyaretine gittiğini söyledi.
"Niye" sorusuna karşı da "Hayatımın başından beri hayatın, barışın ne olduğunu düşünüyorum. Barışın anlamı, hayatla bütünleşebilmektir. Biz Yahudiler olarak bu ülkeye geldik. Burada Araplar da var. Hepimizin arasında iyiler var, kötüler var. Önemli olan, insanın önce kendisiyle, sonra hayatın gerçekleriyle barışık olması; yapabileceği iyi şeyleri elinden geldiğince yapması...
Şeyh Ahmed Yasin ile de görüştüm. Şeyh Yasin bana 'Sen ve ben, beş dakikada barış yapabiliriz. Çünkü ikimiz de dindarız..Çünkü ikimiz de patronun Allah olduğunu, toprak için kavga etmenin anlamsızlığını kabul ediyoruz' dedi. Niye onlarla görüştüm. Barış neredeyse ben oraya gitmeye hazırım" şeklinde cevap verdi.
ARAFAT'IN YAKIN DOSTUYDU
Haham Menahem Froman'ın Filistinliler'in efsanevi lideri Yaser Arafat ile de sıcak bir dostluğu olmuş.
Hatta, Arafat'la görüşmelerinden birine eşini de götürmüş. O sırada yanlarında olan birinin, Arafat'a, hahamın kızının bir hafta sonra evleneceğini söylediğinde, Arafat, Froman'a, eşine, kızıyla müstakbel damadı için hediyeler vermiş.
HAHAMLARLA BARIŞ DAHA KOLAY
"Pek çok kimse bilmez ama, Arafat dindar bir adamdı ve bana 'Benim için inanan bir müslüman olmak, Filistin Devlet Başkanı olmaktan daha önemlidir' dedi" diye konuşan Froman, din olgusunun Hamas ile barışın sağlanmasında temel taş olabileceğini savunup şöyle devam etti:
"Hamas ile hahamların bir barış yapması, Hamas ile İsrail devletinin barış yapmasından daha kolay" diyen Haham, bir yıl kadar önce, Batı Şeria'daki Filistin kentlerinden El Halilli gazeteci Halid Amayre ile bir barış anlaşması taslağı kaleme almış. Söz konusu taslak, Haham Froman tarafından İsrail hükümetine, Amayre de tarafından da Hamas'a verilmiş.
Din temeline dayalı; kaçırılan İsrailli asker Gilad Şalit'in serbest bırakılması dahil, tüm sorunları çözecek, bir ateşkes sağlayacak bir anlaşma taslağı olduğunu savunan Haham Froman'a göre, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, kendisine "Onlar (Hamas) imzalarsa, ben de imzalarım" yanıtını vermiş. Taslağı alan Hamas'ın Şam'daki Siyasi Büro Şefi Halid Meşal'dan de aynı yanıt gelmiş: "Onlar (İsrail) imzzalarsa ben de imzalarım."...
"GÜVEN EKSİKLİĞİNİ ERDOĞAN GİDERİR"
Neden bu anlaşmanın gerçekleşmediği sorusuna ise Haham şu karşılığı verdi:
"Ortada bir güven eksikliği var. Bu güveni sağlayacak olan da Türk hükümeti ve başta Başbakan Erdoğan'dır."
Türkiye'nin halkının büyük çoğunluğu Müslüman bir ülke olduğunu, Yahudiler'le iyi ilişkileri bulunduğunu ve doğal olarak Filistin ve diğer Arap ülkeleri ile de ilişkilerinin iyi olduğunu söyleyen Haham Froman, Türkiye'nin Hamas'la iyi ilişkiler içinde bulunduğunu belirtip, "İki toplum arasında en doğal arabulucunun Türkiye olması kaçınılmaz" diye konuştu.
"Hamas'ın, Türkiye'den bu yönde gelecek bir talebi kabul etmesi ihtimalinin çok yüksek olduğunu" vurgulayan Haham Froman, böyle bir barış sağlandığı takdirde "Bu, Türk halkının, Türk hükümetinin İsrail halkına yapacağı en büyük katkılardan biri olacaktır" diye konuştu.
Froman, son gelişmeler nedeniyle televizyonlardaki haberlere bakıp Erdoğan'a öfke duyulabileceğini, ancak inanan bir insanın bu durumdan nasıl iyi bir sonuç çıkarılacağının muhasebesini yapacağını anlattı. Froman, İslam ile Batı dünyası arasında yaşanan olumsuzluklara da dikkati çekerek, bu gerginliğin ABD'nin yeni Başkanı Barack Obama ve Türkiye ile birlikte giderilebileceğini de savundu.
İsralli hahama göre, Ortadoğu bölgesinde en acil sorun Filistin sorununun çözülmesi ve taraflar arasında bir anlaşma yapılıp bölgeye barış getirilmesi. "Şu konuştuğumuz sıralarda bile Gazze Şeridi'nden roketler atılıp, İsrail de o tarafa yeni bir saldırı düzenliyor olabilir" diyen Froman, bu barışın sağlanmasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Erdoğan'a büyük görev düştüğü kanısında...
"Gül ile Erdoğan barışı sağlayacak ikilidir. Onları arabuluculuğa soyundurmak gerekir" diyen Haham, Türkiye'den, Hamas'la dini temelde bir barış anlaşması yapabilecek hahamları da biraraya getirmesini istedi ve şöyle devam etti:
"Şayet Türk hükümeti aracılığıyla Hamas ve hahamlar arasında bir anlaşma imzalanırsa, bundan Obama da, (Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas) Sarkozy de, (Ortadoğu dörtlüsünün özel temsilcisi Tony) Blair de çok hoşlanacaktır. Tüm diğer ülkeler de sevecektir. İsrail de Obama'nın sevdiğini sevecektir kuşkusuz.
"OBAMA'NIN İLK GEZİSİ TÜRKİYE'YE OLUR"
ABD Başkanı Barack Obama'nın ilk yurtdışı seyahatinin Türkiye'ye olacağını tahmin ettiğini de söyleyen Haham Menahem Froman, Türk yetkililerle görüşmek ve onlara önerilerini açıklamak için bugün Türkiye'ye gidiyor. İki gün süreyle Türkiye'de temaslarda bulunacağını söyleyen Hamam Menahem Froman, ancak, kimlerle görüşmeler yapacağının henüz belli olmadığını da ekledi.