Güncelleme Tarihi:
KUTSAL ramazan ayı bir kez daha İsrail polisi ile Filistinliler arasında şiddet olaylarına sahne oldu. Dün sabaha karşı El-Aksa’ya giren polis, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu yüzlerce Filistinliye karşı aşırı güç kullandı, cami içinde yere yatırdığı Filistinlilerin ellerini plastik kelepçeyle arkadan bağladı.
ŞİDDETİ NE TETİKLEDİ
- Birkaç gündür tansiyonun arttığı Doğu Kudüs’te, Yahudilerin Pesah (Hamursuz) Bayramı, ramazan ayına denk gelince şiddet olayları tetiklen-di. Aşırı sağcı Yahudi gruplar bir süredir Yahudilerin en kutsal yer olarak saydıkları El-Aksa’nın da içinde bulunduğu Tapınak Dağı’nda keçi kurban etmek için çağrıda bulunuyordu. Dün akşam başlayan Pesah için yapılmak istenen bu ibadete normalde İsrail kuralları gereği izin verilmiyor. Ancak kurban edilmek üzere keçi getirenlere para ödülü vereceğini açıklayan fanatik örgütler ile bunu haklarının ihlali olarak gören Filistinli gruplar arasında gerginlik arttı.
- Öte yandan ramazan ayının başından beri çok sayıda Müslüman, geceyi ibadet için El-Aksa’da geçirmek istiyordu. Kurallar gereği yalnızca ra-mazanın son 10 günü buna izin verilirken Yahudi grupların keçi kesmek üzere bölgeye geleceği endişesiyle önceki gece Filistinliler camiden çıkmayı reddetti.
MÜDAHALE ÇOK SERT OLDU
- Yaklaşık 80 bin kişinin katıldığı akşam namazı sonrası, cami kapısını içeriden kapatan ve barikat kuran yüzlerce Müslüman’ı dışarı çıkarmak için İsrail polisi sahur vakti baskın düzenledi. İçeridekilerin havai fişek ve taşlarla karşı koymaya çalıştığı polis, ses bombası, plastik mermi ve göz-yaşartıcı gazla cevap verdi. Görgü tanıkları, polisin kadınlar ve çocuklar dahil Filistinlilere cop ve tüfeklerle vurduğunu anlattı. Filistin Kızılayı 50 kişinin yaralandığını bildirdi.
CNN: POLİS ÇOK AGRESİFTİ
- İsrail polisi ise 350’den fazla kişinin tutuklandığını, bir memurun bacağından yaralandığını belirtti. Polisini insanları copla dövdüğü ve elleri arkadan plastik kelepçeyle bağlayarak yere yatırdığı görüntüler büyük tepki çekti.
- Olayları yerinde izleyen Amerikan CNN muhabiri Hadas Gold, “Polisin müdahalesi çok agresif oldu. Dramatik görüntüler ortaya çıktı, kutsal sayılan caminin kendisi de bu şiddetten zarar gördü. İsrail polisinin mescide ayak basmış olması bile tek başına yeterince provokatif sayılırken bir de içeride aşırı güç kullandı” yorumunu yaptı.
- Müdahale üzerine Gazze’yi yöneten Hamas, Filistinlileri “topluca El-Aksa’ya giderek mescidi savunmaya” çağırdı. Gün boyu Gazze’den İsrail’e en az 11 roket atıldı. Beşi hava savunma sistemince önlenirken can kaybı yaşanmadı. İsrail jetleri de Gazze’de Hamas’a ait iki tesisi vurdu.
- İsrail güçleri dün iftar sonrası camide ibadet eden kalabalığı yine güç kullanarak dağıttı. Bu kez Filistinlilerin tekrar girmesine engel olmak için El Aksa’nın kapılarına polis yerleştirildi.
ENDİŞE YARATAN ŞİDDET
- İsrail tarihinin en aşırı sağ koalisyonunun işbaşına geldiği aralık sonundan beri, 2021 yılı ramazanında yüzlerce kişinin öldüğü 11 günlük Gaz-ze savaşına benzer olayların yaşanmasından endişe ediliyor. Bu yılın başından beri yaşanan çatışmalarda en az 91 Filistinli, 15 İsrailli ve bir Ukray-nalı hayatını kaybetti.
ÇAVUŞOĞLU: ŞİDDETLE LANETLİYORUZ
NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı sonrasında açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsrail güvenlik güçlerinin Mescid-i Aksa’ya düzenlediği baskına sert tepki gösterdi. İsrail’in, Harem-i Şerif’in kutsiyetini ihlal ettiğini ve tarihi statükosunu bozacak bir adım attığını ifade eden Çavuşoğlu, “Bunu kabullenmek mümkün değil. Şiddetli bir şekilde lanetleniyoruz” dedi.
‘TAVİZ VERMEYİZ’
“Özellikle ramazan ayında böyle provokasyonların olmaması konusunda kendilerini uyarmıştık” diyen Çavuşoğlu, “Umarım bir daha tekrarlanmaz çünkü bu tür saldırılar gerçekten iyice haddini aşmıştır. Bunun takipçisi olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı. İsrail ile diyaloğun yeniden başladığını hatırlatan Çavuşoğlu, “Bizim İsrail’le angajmanımız kesinlikle Filistin davası pahasına olamaz. Hiçbir şekilde taviz veremeyiz” dedi.
TÜRKİYE’DEN TEPKİ YAĞDI: LANETLİYORUZ
İSRAİL polisinin işgal altındaki Doğu Kudüs’te bulunan Mescid-i Aksa’ya baskın düzenleyerek Kıble Mescidi’ne sığınanlara ses bombası, cop ve kauçuk kaplı mermiyle sert müdahalesine tepki yağdı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “İsrail güvenlik güçlerinin Harem-i Şerif’in kudsiyetini ve tarihi statükoyu ihlal ederek, Mescid-i Aksa’ya baskın düzenlemesini, Kıble Mescidi’ne sığınanlara müdahale etmesini ve çok sayıda Filistinli sivili gözaltına almasını lanetliyoruz” dendi.
Diğer tepkiler ise şöyle:
- TBMM Başkanı Mustafa Şentop: İsrail güvenlik güçlerinin Mescid-i Aksa’nın maneviyatını ve kudsiyetini hiçe sayarak ibadet eden Filistinli kardeşlerimize yaptığı vahşeti lanetliyorum.
- AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik: İsrail güvenlik güçlerinin mübarek Ramazan ayında tüm Müslümanların mabedine yaptığı saygısızlık asla kabul edilemez. Şiddeti kınıyoruz.
- CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Filistinli kardeşlerimize karşı Mescid-i Aksa’da gerçekleştirilen saldırıyı şiddetle lanetliyorum.
- MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: Mescid-i Aksa’ya yapılan saygısız, kaba, orantısız, yaralayıcı ve insanlık dışı operasyonları tüm gücümle kınıyorum.
- Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu: Kıble Mescidi’nde ibadet eden Filistinlilere alçakça saldıran İsrail’e karşı ses yükseltmek, başta İslam aleminin yöneticileri olmak üzere vicdan sahibi herkesin sorumluluğudur.
- Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu: Mescid-i Aksa’ya yönelik mübarek Ramazan ayında yapılan çirkin saldırı asla kabul edilemez.
- DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan: Uygulanan şiddet insanlık dışıdır. Filistinli mazlum kardeşlerimizin yanındayım.
KINAMA VE SAĞDUYU ÇAĞRISI
- Filistin Sivil İşler Bakanı Hüseyin el-Şeyh, “Vahşetin düzeyi acil eylem gerektiriyor” derken, Arap ülkelerinden destek istedi. Bir Filistinli yetkili de yönetimlerinin, gerilimi azaltmak için Mısır, Ürdün, ABD ve Birleşmiş Milletlerle temas halinde olduğunu söyledi.
- El-Aksa’nın yasal koruyucusu durumundaki Ürdün, polis baskınını kınadı ve İsrail güçlerini yerleşkeyi derhal terk etmeye çağırdı.
- İsrail’le normalleşme yolunda bir dizi adım atan Suudi Arabistan da baskına tepki gösterdi.
- Filistin-İsrail konularında arabulucu olan Mısır, “ateşkes çabalarını baltalayabilecek bu tehlikeli eylemden İsrail’i sorumlu tuttuklarını” açıkladı.
- Ürdün, Mısır ve Filistin’in çağrısı üzerine acil toplanan Arap Birliği, “İsrail’in kutsal mekanlara yönelik her türlü ihlalini, özellikle de Mescid-i Aksa’nın yasal statüsünü değiştirmeyi girişimlerini reddeden ve kınayan” bir ortak açıklama yayınladı.
- ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby “Devam eden şiddetten son derece endişeliyiz ve tüm tarafları daha fazla tırmanıştan kaçınmaya çağırıyoruz” dedi. Kirby, İsrail’i hükümetini kınamaktan kaçındı.
- BM Güvenlik Konseyi, acil toplanma kararı aldı. Konsey, Netanyahu hükümetinin aralık ayında göreve gelişinden bu yana dördüncü kez İsrail-Filistin sorunu başlığıyla toplanıyor.
BİLGİ NOTU:
Mescid-i Aksa Müslümanların ilk kıblesi olarak kabul ediliyor, Yahudiler de mescidin inşa edildiği tepede bir zamanlar Süleyman Mabedi’nin bulunduğunu belirterek hak iddia ediyor.