Güncelleme Tarihi:
Dışişleri Bakanlığı'ndan gelen açıklamada, Gazze halkına insani yardım ulaştırmak arzusunu taşıyan ve aralarında yaşlı, kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda ülkeden sivillere karşı İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından güç kullanılması sonucunda, elde edilen ilk bilgilere göre en az iki kişinin hayatını kaybetmiş ve 30’dan fazla kişinin yaralanmış olmasını en ağır şekilde protesto ettiği belirtildi.
İsrail’in bu hareketi şaşılacak bir durum değil. İsrail kasıtlı olarak durdurdu ve geminin Gazze’ye gitmemesi adına ne gerekiyorsa yapacaklarını göstermek istedi. Gerekirse kanlı olsun dediler.
İsrail’in bu hamleyi gerçekleştirmesine neden olan iki amacı var. Bunlardan biri Gazze Şeridi’nde iki devlet istememesi. Gemide ölen kişilerin birçoğunun Türk olması da şaşırtıcı değil. Çünkü İsrail Türkiye’den intikam almak istiyor. Ankara hükümetine bir daha benim işlerime karışma mesajı vermek istedi.
Bu şaşılacak bir gelişme değil. Tipik bir İsrail hamlesi. İsrail’in yaptıkları Somalili korsanların hareketlerinden bile daha vahşice bir şey. Onlar en azından para için yapıyorlar ama İsraillilerin amacı sadece öldürmek.
SİNAN OĞAN - TÜRKSAM BAŞKANI
Uluslararası İlişkiler ve Stratejik AnalizlerMerkezi (TÜRKSAM) Başkanı Sinan Oğan, İsrail'in Gazze'ye yardım götüren gemilereyaptığı saldırıya ilişkin olarak, İsrail'in uluslararası alanda intihar etmiş olduğunu söyledi.
Oğan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, bu gelişmeyiTÜRKSAM olarak en kötü senaryo, ama olması en muhtemel senaryo olarakgördüklerini belirterek, "Maalesef en kötü senaryo gerçekleşti" diye konuştu.
İsrail'in her zaman intihar komandolarından çektiğini ifade ettiğinianımsatan Oğan, "Bana göre İsrail intihar komandosu gibi hareket etmiştir veuluslararası alanda intihar etmiştir" dedi.
PROF. DR. İLTER TURAN - ULUSLARARASI İLİŞKİLER UZMANI - BİLGİ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ
Turan "İsrail'in bu eylemini 'One minute' olayının bir cevabı olarak görmüyorum. Çünkü 'one minute' olmasaydı da bu durum gerçekleşebilirdi. Bu giderek bozulan ilişkilerin yeni bir safhasını oluşturuyor. Bunu, 'one minute'a bağlamak zorlama olur" dedi.
Turan, İsrail'in verdiği bu karşılığın bir intihar olduğu şeklinde yapılan yorumlara ise, "İsrail'in hareketi isabetli olmadığı ve uluslararası kamuoyunda tepki yaratacağı ortadadır. Ancak toplumlar intihar etmez, İsrail bunu düzeltmek için gelecekte adımlar atacaktır" cevabını verdi.
Turan bunun yanı sıra yaşanan gerginliğin önümüzdeki dönemde iki ülke ilişkileri açısından yaratacağı etkiyi ise şöyle değerlendirdi, "İki ülke arasındaki ilişkiler zaten gergindi ancak turizm ve silah alımı gibi bazı alanlarda işbirliği devam ediyordu. Sorun derinleşecektir. Türkiye'nin yeni İsrail büyükelçicisinin gönderilmesi ertelenebilir. Bunun yanı sıra başka konularda işbirliği yapmak da zorlaşacaktır. Türk kamuoyunda İsrail aleyhtarı gösteriler artacaktır ve akabinde hoş olmayan beyanlar gelecektir" dedi.
Turan ayrıca Ortadoğu'da barışın tesis edilmesi için çaba sarf eden Türkiye'nin, bu çabasında bir ayağın da İsrail olduğunu unutmadan ona göre adım atması gerekliliğine de işaret etti.
MUARREM HİLMİ ÖZEV - TASAM
Türkiye Asya ve Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin Ortadoğu Uzmanı Muarrrem Hilmi Özev, “İsrail ordusunun Gazze’ye yardım götüren gemilere yaptığı bu saldırı uluslararası hukuk açısından kesinlikle meşru değildir ve kurallara aykırıdır. Gemi İsrail’in kendi kara sularına girseydi, o zaman egemenlik ihlaline girebilirdi ancak uluslararası kara sularında gerçekleşti. Birleşmiş Milletlerin bu gelişme karşısında sessiz kalmasını beklemiyorum. Ban Ki-Mun’un son zamanlardaki açıklamaları dikkate alındığında, İsrail’in BM’den tepki alması çok güçlü bir ihtimal” dedi.
PROF. HASAN KÖNİ: "İSRAİL SAVAŞ SUÇU İŞLEDİ"
Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi, uluslararası hukuk uzmanı Prof. Dr. Hasan Köni, İsrail'in Gazze'ye yardım götüren gemilere saldırmasıyla “kendi bölgesinde savaş suçu işlemiş olduğunu” söyledi.
Köni, yaptığı açıklamada, yardımın önceden bildirilen bir insani yardım hareketi olduğunu ve saldırının İsrail'in kendi karasularında meydana geldiğini hatırlatarak, İsrail'in en fazla gemilere el koyup insanları serbest bırakması gibi bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini belirtti.
Ateş açıp silahsız insanları vurmanın savaş suçlarına girdiğine dikkati çeken Köni, “Çünkü askeriyesi bunu yapıyor. İsrail, kendisi, kendi bölgesinde savaş suçu işlemiş oluyor. Bir de insanlığa karşı bir suç söz konusu. Zaten bunun üçüncü devresi de soykırım... Devlet görevlilerinin hepsi, uluslararası ceza hukuku açısından sorumlu duruma düşmüş oluyor” diye konuştu.
ESKİ BÜYÜKELÇİ MURAT BİLHAN- TASAM BAŞKANI
Türk-Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi(TASAM) Başkan Yardımcısı, Emekli Büyükelçi Murat Bilhan, İsrail'in Gazze’ye yardım götüren gemilere yaptığı saldırının, Türkiye-İsrail ilişkilerini ağır şekilde zedeleyeceğini söyledi.
Bilhan, konuya ilişkin A.A. muhabirine yaptığı açıklamada, gelişmelere yönelik farklı bir bakış açısı olduğunu belirterek, "Bu olay buraya getirilmemeliydi, arka planının düşünülmesi gerekirdi" dedi.
Bir sivil toplum kuruluşunun uluslararası alanda aktivite gösterebileceğini belirten Bilhan, ama bunu, Türk bayrağını kendisine simge ederek, Türkiye'yi angaje ederek yapmaması gerektiğini, olayın sivil toplum kuruluşu sınırları içinde kalmış olmasının gerekli olduğunu kaydetti.
İsrail'in askeri operasyon yaparak "saçmaladığını" ifade eden Bilhan,"Gelişmenin bundan sonra Türkiye-İsrail ilişkilerini ağır şekilde zedeleyeceğini"belirtti.
Türkiye'nin çıkarlarının önemli olduğunu ifade eden Bilhan, bu noktada sağduyulu davranılması gerektiğinin altını çizdi.
Bilhan, Türkiye'nin toz duman yatışana kadar duygusal yaklaşım ve demeçlerden kaçınması gerektiğini, ondan sonra oturup strateji belirlemesi gerektiğini belirterek, "Duygulara dayalı dış politika yanlış olur" diye konuştu.