İsrail-Hizbullah çatışmasında 3 muhtemel senaryo

İsrail’in geçen hafta Hizbullah’ın iletişim cihazlarına siber saldırı düzenlemesi sonrası Ortadoğu’da geniş çaplı bir çatışmanın patlak vermesi yönündeki endişelerin gölgesinde, İsrail-Hizbullah çatışmasının nereye evrileceği sorusu gündemi meşgul ediyor. İsrail, Hizbullah’a “kuzey sınırından çekil ya da savaşa hazır ol” ültimatomu verirken, ABD’nin Hizbullah’a sorunun diplomatik yollardan çözümü için yaptığı baskının etkili olmadığı belirtiliyor. İsrail-Lübnan sınırındaki karşılıklı füze saldırıları her geçen gün dozunu arttırarak devam ederken, İngiliz basınına konuşan güvenlik uzmanları ve analistlere göre, çatışmanın gidişatıyla ilgili üç farklı senaryo ön plana çıkarıyor. Buna göre mevcut yıpratma saldırıları dozu artarak devam edebilir, İsrail güçleri Lübnan sınırını tampon bölge oluşturmak için işgal edebilir ya da İsrail ordusu Hizbullah’ı tamamen bitirmeye yönelik geniş çaplı bir savaşa girebilir.

Hizbullah’ın 20 bin ila 40 bin arasında savaşçısı, yaklaşık 150 bin roket ve füzeden oluşan bir cephaneliği olduğu tahmin ediliyor.

1- FÜZE SALDIRILARINA DEVAM

-Bölgedeki gerilimi The Times’a değerlendiren İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi’nin eski başkan yardımcısı Eran Etzion, “ilk olasılığın, yıpratma saldırılarının şu ana kadar gerçekleştiği şekliyle devam etmesi” olduğunu belirtse de saldırıların kapsamı ve şiddetinin genişleyebileceğini söyledi. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın, siber saldırılarla çatışmayı Lübnan geneline yayan İsrail’in çatışmaları sınır bölgelerinin dışına taşmaması yönündeki “adı konulmamış kuralı ihlal ettiği” yönündeki açıklamasına işaret eden Etzion, bir sonraki aşamada füze saldırılarının büyük şehirleri de kapsayacak şekilde genişleyebileceği ve daha yoğun saldırılar yaşanabileceği değerlendirmesini yaptı.

2-SINIRDA TAMPON BÖLGE

-EtzIon’a göre İsrail, ülkenin kuzeyinde yerinden edilen vatandaşlarının geri dönmesini sağlayacak şartları oluşturmak üzere sahadaki durumu değiştirmek için ikinci bir yol olarak “sınırlı işgal” yolunu da seçebilir. Bu senaryoda İsrail’in Lübnan sınırında kaç kilometrelik bir alana gireceği belli olmasa da Tel Aviv yönetimi 2006’daki savaşla ilgili BM Güvenlik Konseyi’nin aldığı 1701 sayılı karar gereği Hizbullah güçlerinin sınırdan 30 km uzağa, Litani nehrinin kuzeye çekilmesini istiyor. Ancak bu senaryo İsrail içinde de tartışmalı durumda. İsrail’in kuzey orduları komutanı Ori Gordin bu seçenekte ısrarcı olsa da Gazze’den bölgeye sevk edilecek en az 10 bin askerin, Hamas’a karşı operasyonları sekteye uğratabileceği ve savaşı İsrail açısından daha yıpratıcı hale getirebileceği yorumları yapılıyor.

3-TOPYEKÛN SAVAŞ

-Çatışmaların seyrindeki üçüncü senaryo ise Hizbullah’ı bitirmeye ve bölgedeki İran destekli müttefiklerini zayıflatmaya yönelik topyekûn savaş girişimi. Etzion, İsrail kabinesindeki aşırı sağcıların son günlerde yaşanan gelişmeleri “Hizbullah tehdidini ortadan kaldırmak ve İran’a ciddi bir darbe indirmek için tarihi bir fırsat olarak görüyor” derken, bu büyüklükteki bir harekâtın mantıksız olacağını düşünüyor. Bağımsız gözlemcilere göre 20 bin ila 40 bin arasında savaşçısı ve yaklaşık 150 bin roket ile füzeden oluşan cephaneliğiyle askeri kabiliyetleri Hamas’ın çok önünde olan Hizbullah’a karşı, Gazze’dekinin benzeri bir operasyon yürütmenin yıllar sürebileceği ve hem İsrail ekonomisinin hem de ABD gibi müttefiklerin sabrının bunu kaldırmayabileceği değerlendiriliyor.

NETANYAHU’DAN SAVAŞ SİNYALİ: ‘HİZBULLAH MESAJI ALACAK’

-Hizbullah güçleri ve İsrail arasındaki karşılıklı füze saldırıları son günlerde yoğunluğunu arttırırken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün paylaştığı video mesajla saldırıların şiddetlenerek artabileceği sinyalini verdi. “Son günlerde Hizbullah’ı hayal etmedikleri bir dizi saldırıyla vurduk” diyen Netanyahu, “Eğer Hizbullah mesajı almadıysa, (bundan sonra) alacaklarına söz verebilirim” ifadesini kullandı. Yerinden edilen İsraillilerin evlerine dönmeleri konusunda kararlı olduklarını söyleyen İsrail Başbakanı, “Hiçbir ülke vatandaşlarına ve şehirlerine saldırıları tolere edemez” diye konuştu.

İsrail ordusu önceki gece 290 Hizbullah hedefinin vurulduğunu açıkladı. Diğer yandan Irak’tan kendi topraklarına ulaşan bir İHA’ya da müdahale edildiğini açıkladı.

FÜZE YAĞMURU

Öte yandan İsrail ordusu önceki gece Lübnan’ın güneyinde 290 ve dün sabah saatlerinde farklı konumlarda 110 Hizbullah hedefinin vurulduğunu açıklarken, Hizbullah da bu saldırılara karşı İsrail içlerine 115 füze ve roket fırlattıklarını açıkladı. Lübnan Sağlık Bakanlığı, İsrail saldırıları sonucu 3 kişinin öldüğünü bildirdi. Hizbullah saldırılarında bazı konutlar ve bir çiftlik isabet aldı, bir İsrailli yaralandı.

BİLGİ NOTU

Gazze’deki savaşın başladığı 7 Ekim’den bu yana Hizbullah ve İsrail arasında büyük oranda Lübnan sınırında gerçekleşen karşılıklı füze saldırıları nedeniyle her iki taraftan on binlerce kişi yerinden edilmişti.