İrlanda'dan Nice Anlaşması'na red

İrlanda Cumhuriyeti’nde Avrupa Birliği’nin genişleme sürecine ilişkin Nice Anlaşması’nın onayı yolunda yapılan referandumda, halkın çoğunluğu anlaşmaya karşı oy kullandı.

AB genişleme sürecinde bir kaosa yol açacağı, en azından önemli bir gecikme yaratacağı belirtilen bu sonuç, İngiltere’de şaşkınlık yarattı.

7 Haziran günü yapılan oylamada kullanılan oyların 453 bin 461’inin anlaşmanın onaylanmasının lehinde, 529 bin 478’sinin ise aleyhinde çıktığı açıklandı.

İrlanda devlet radyo ve televizyonu RTE, oy sayım işleminin sona ermesini beklemeden, seçmenin yüzde 54’ünün aleyhte, yüzde 46’sının da anlaşmanın onaylanması lehinde oy kullandığını duyurdu.

İrlanda Başbakan Yardımcısı Mary Harney, halk oylamasınnı sonucundan "hayalkırıklığına" uğradığını, ancak seçmenin tercihine saygı duyduğunu belirtti.

Bu sonuca göre, AB üyesi ülkeler arasında alınan kararları anayasası gereği halkın onayına da götürmek zorundaki tek ülke olan İrlanda Cumhuriyeti’nde halk, AB’nin genişleme sürecine ilk önemli engeli koymuş oldu.

Siyasi gözlemcilere göre, sorunun nasıl çözüleceğini ve gelişmelerin ne tür bir kaosa yol açacağını ise zaman gösterecek.

Referandum sonucunun açıklanmasının ardından, AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi ve İsveç Başbakanı Göran Persson bir ortak açıklama yayımladılar.

Prodi ve Persson, ortak açıklamada, AB’nin İrlandalıların "endişelerini gözönüne almaya" hazır olduğunu, ancak Nice Anlaşması’nın özünde değişiklik yapmanın söz konusu olmadığını belirttiler.

Açıklamada, İrlanda’daki referandum sonucuna rağmen AB üyeliğine aday ülkelerle görüşmelerin "kararlılık ve eski gücüyle" süreceği belirtildi.

KARŞI OY ÇOK SAYIDA ÜLKEYİ ÜZDÜ

İrlanda’da Avrupa Birliği’nin genişleme sürecine ilişkin Nice Anlaşması’nın onayı yolunda yapılan referandumda, halkın çoğunluğunun anlaşmaya karşı oy kullanması çok sayıda ülkeyi üzdü.

Almanya, İrlandalı seçmenlerin AB’nin Nice anlaşmasını reddetme kararını üzüntüyle karşıladığını açıkladı.

Hükümet basın bürosundan yapılan kısa açıklamada, referandumdan neden olumsuz sonuç çıktığının nedenlerinin analiz edilmesi gerektiği ve AB ortaklarına bu durum konusunda danışılacağı ifade edildi.

Açıklamada, referandum yenilgisinin, genişleme sürecini yavaşlatmaması gerektiği belirtildi.

FİNLANDİYA

Finlandiya Başbakanı Paavo Lipponen, başkent Helsinki’de yaptığı açıklamada, "İrlanda’nın, AB genişleme süreci başladığı zaman Nice anlaşmasını destekleyeceğinden emin olduğunu" söyledi.

Tüm üye ülkelerin gerekli onayından önce yeterli zamanın bulunduğunu belirten Lipponen, başka referandum yapılması için bir ya da 2 yıllık bir zaman olduğunu kaydetti.

DANİMARKA

Danimarka Dışişleri Bakanı Mogens Lykketoft, bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, İrlandalı seçmenlerin referanduma katılım oranlarının düşük olduğuna dikkat çekti.

Bunun üzücü bir karar olduğunu belirten Lykketoft, Danimarka’nın 1992’de Maastricht anlaşmasını reddettiği, ancak bir yıl sonra kabul ettiği örneğini vererek, İrlandalıların da Danimarka gibi bir çözüm bulmalarını umduğunu söyledi.

İNGİLTERE

İngiltere, İrlandalı seçmenlerin reddetmesine rağmen, AB’nin doğuya doğru genişlemesinin öngörüldüğü Nice Anlaşması’nın tüm üye ülkeler tarafından onaylanabileceğini bildirdi.

Dışişleri Bakanlığı’nın bir sözcüsü, bunun yalnızca İrlanda halkının kararı olduğunu ve bu karara saygı duyduklarını belirtti.

Sözcü, AB liderlerinin, gelecek hafta İsveç’te yapılacak toplantıda gelecek adımları görüşeceklerini kaydetti.

İRLANDA BAŞBAKANI

İrlanda Başbakanı Bertie Ahern de, halkının AB’nin genişlemesine „hayır" demesinden dolayı „büyük bir hayalkırıklığına" uğradığını belirtti.

„Evetten yana olana biz, hükümet, başlıca partiler ve sosyal ortaklar, demek ki seçmenlerin büyük bölümünün böylesine önemli bir kararı almasını sağlayamamışız, buna da çok üzülüyorum" diye konuşan Ahern, referandum sonucunun, Avrupalı ortakları ve aday ülkeler için de bir şok olduğunu ve bu sonuçtan gerekli dersleri çıkarmak gerektiğini söyledi.

AVUSTURYA

Avusturya Dışişleri Bakanı Benita Ferrero-Waldner de, İrlanda halkının kararından "üzüntü" duyduğunu bildirdi.

„AB’nin genişlemesinin bu sonuçla gecikmemesinin önemli olduğunu ve sadece AB’nin genişlemesinin kendilerine komşu ülkelerin güvenliğini garanti edeceğini" belirten Ferrero-Waldner, İrlanda hükümetinin genişleme sürecini mümkün olan asgari şekilde etkileyecek şekilde bir çözüm bulma çabası göstereceğine emin olduğunu kaydetti.

AB KOMİSYONU

AB Komisyonu’nun bölgesel siyaset ve kurumsal reform işlerinden sorumlu üyesi Michel Barnier de, İrlanda halkının kararından sonra AB’nin 2 seçeneği bulunduğunu söyledi.

Barnier, bunlardan birinin İrlanda’ya yeni bir referandum düzenlemesi için „güvence" verilmesi, diğerinin de Nice Anlaşması’nın yalın bir biçimde yeniden ele alınması olduğunu ifade etti.

POLONYA

AB’ye genişlemenin ilk dalgasında üye olması beklenen Polonya da, AB’nin genişlemesine ciddi zararı dokunacak İrlanda’nın „hayır"ından „endişe" duyduğunu bildirdi. Liberal Parti parlamento grup başkanı Jerzy Wierchowicz, „Zengin İrlanda, AB’yi arzu eden diğer ülkeler karşısında bencil bir tutum izliyor. En kötüsünü düşünsek bile, buna bir çözüm bulabileceğimizi sanıyorum" diye konuştu.

ÇEK CUMHURİYETİ

Genişlemenin ilk dalgasında yer alan ülkelerden Çek Cumhuriyeti de, İrlanda halkının „hayır"ının genişlemeyi tehlikeye sokmayacağını savundu.

Çek Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, kamuoyu araştırmalarına göre, referanduma katılım yüzde 59’da kaldığı için, sonucun İrlada halkının gerçek niyetini yansıtmadığı ifade edildi.

SLOVAKYA

Genişlemenin ikinci halkasında bulunan Slovakya da, İrlanda halkının bu kararının „Avrupa için iyi bir haber olmadığını" bildirdi.

Slovakya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, karardan dolayı „hayalkırıklığı" duyulduğu belirtildi.
(aa)