Irk ayrımcılığında kara tablo
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 05, 2008 08:09
Siyah Demokrat senatör Barack Obama'nın ABD başkanlığına seçilmesi, bu ülkede siyahlara karşı yapılan ırk ayrımcılığını tekrar öne çıkardı.
Amerikan tarihinde ilk kez bir siyah başkan seçilirken, siyahlara karşı keskin ayrımcılık hala devam ediyor. İşte hayatın belirli alanlarında bilimsel araştırmalarla belirlenen bu ayrımcılığın çarpıcı sonuçlarının örnekleri:
SAĞLIK:
- Siyah kadınların yeni doğan bebeklerinin ölüm oranları beyaz kadınların yeni doğan bebeklerinin ölüm oranlarından 2,4 kat daha fazla.
- Doktorların göğüs kanserinin erken dönemlerinde ameliyat ettikleri siyah kadınlara radyoterapi uygulama ihtimalleri, aynı durumdaki beyaz kadınlara göre daha düşük.
- ABD'deki siyahlar kanser ve benzeri hastalıklarda beyazlara göre daha kötü tedavi ediliyor, doktorlar ise hala bunun nedenlerini bulmaya çalışıyor.
- Beyazların ortalama ömrü, siyahlarınkinden 5 yıl daha fazla.
- Kadınların doğumda ölüm oranı siyahlar arasında beyazlardan 3,3 kat daha fazla.
EKONOMİ
- ABD'de bu yılın 3. çeyreğinde genel işgücünün yüzde 6,1'i işsiz iken, aynı dönemde işsizlik oranı siyahlar arasında yüzde 11,4.
- Beyaz aileler için ortalama yıllık gelir geçen yıl 64 bin 427 dolar iken, siyah aileler için 40,143 dolar idi.
- Geçen yıl beyaz nüfusun yüzde 10,6'sı resmi yoksulluk sınırı olan 4 kişilik bir aile için 21 bin dolarlık yıllık gelirin altında iken, siyahlarda yoksulluk sınırının altında olan nüfus oranı 24,4 idi.
- Sosyal sigortadan yoksun olan beyazların oranı geçen yıl yüzde 14,3 iken, siyahlarda bu oran 19,2 idi.
- Beyaz Amerikalıların yüzde 72'si kendi evine sahipken, kendi evine sahip olan siyah Amerikalıların oranı yüzde 46.
SUÇ VE ADALET
- Hapse düşen erkek oranı beyazlarda yüzde 0,8, siyahlarda ise 4,6.
- 30-34 yaş arası siyah erkek nüfusun yüzde 10,7'si hapse düşerken, bu oran beyazlarda sadece 1,9.
- Genel nüfus içinde hapse düşen kadın sayısı erkeklerden daha az, ancak hapse düşen siyah kadın sayısı beyaz kadınlardan yine fazla.
EĞİTİM
- Los Angeles'taki California Üniversitesi'nin insan hakları projesinin değerlendirmesine göre Yüksek Mahkeme'nin Haziran ayında verdiği bir karar nedeniyle, giderek daha çok devlet okulunda ırklar ayrı ayrı eğitim görüyor ve bu trendin daha da hızlanması bekleniyor.
- Okullarda ırkların ayrılması, toplam öğrencilerin yüzde 43'ünü oluşturan beyaz olmayan öğrencilerin aldığı eğitimin kalitesini tehdit ediyor.
- Eğitimde ırkların ayrılması beyaz olmayanlar arasında okulu bırakma oranlarını artırıyor ve üniversiteye hazırlanma başarısını düşürüyor.
- 1968-2005 arasında devlet okullarına giden beyazların oranı yüzde 80'den yüzde 57'ye düşerken, devlet okullarına giden Latinlerin oranı aynı dönemde 4'e katlandı.
Kaynaklar: ABD İş ve İşçi İstatistikleri Bürosu, ABD Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bürosu, ABD Adalet Bakanlığı, ABD İstatistik Bürosu.
SAĞLIK:
- Siyah kadınların yeni doğan bebeklerinin ölüm oranları beyaz kadınların yeni doğan bebeklerinin ölüm oranlarından 2,4 kat daha fazla.
- Doktorların göğüs kanserinin erken dönemlerinde ameliyat ettikleri siyah kadınlara radyoterapi uygulama ihtimalleri, aynı durumdaki beyaz kadınlara göre daha düşük.
- ABD'deki siyahlar kanser ve benzeri hastalıklarda beyazlara göre daha kötü tedavi ediliyor, doktorlar ise hala bunun nedenlerini bulmaya çalışıyor.
- Beyazların ortalama ömrü, siyahlarınkinden 5 yıl daha fazla.
- Kadınların doğumda ölüm oranı siyahlar arasında beyazlardan 3,3 kat daha fazla.
EKONOMİ
- ABD'de bu yılın 3. çeyreğinde genel işgücünün yüzde 6,1'i işsiz iken, aynı dönemde işsizlik oranı siyahlar arasında yüzde 11,4.
- Beyaz aileler için ortalama yıllık gelir geçen yıl 64 bin 427 dolar iken, siyah aileler için 40,143 dolar idi.
- Geçen yıl beyaz nüfusun yüzde 10,6'sı resmi yoksulluk sınırı olan 4 kişilik bir aile için 21 bin dolarlık yıllık gelirin altında iken, siyahlarda yoksulluk sınırının altında olan nüfus oranı 24,4 idi.
- Sosyal sigortadan yoksun olan beyazların oranı geçen yıl yüzde 14,3 iken, siyahlarda bu oran 19,2 idi.
- Beyaz Amerikalıların yüzde 72'si kendi evine sahipken, kendi evine sahip olan siyah Amerikalıların oranı yüzde 46.
SUÇ VE ADALET
- Hapse düşen erkek oranı beyazlarda yüzde 0,8, siyahlarda ise 4,6.
- 30-34 yaş arası siyah erkek nüfusun yüzde 10,7'si hapse düşerken, bu oran beyazlarda sadece 1,9.
- Genel nüfus içinde hapse düşen kadın sayısı erkeklerden daha az, ancak hapse düşen siyah kadın sayısı beyaz kadınlardan yine fazla.
EĞİTİM
- Los Angeles'taki California Üniversitesi'nin insan hakları projesinin değerlendirmesine göre Yüksek Mahkeme'nin Haziran ayında verdiği bir karar nedeniyle, giderek daha çok devlet okulunda ırklar ayrı ayrı eğitim görüyor ve bu trendin daha da hızlanması bekleniyor.
- Okullarda ırkların ayrılması, toplam öğrencilerin yüzde 43'ünü oluşturan beyaz olmayan öğrencilerin aldığı eğitimin kalitesini tehdit ediyor.
- Eğitimde ırkların ayrılması beyaz olmayanlar arasında okulu bırakma oranlarını artırıyor ve üniversiteye hazırlanma başarısını düşürüyor.
- 1968-2005 arasında devlet okullarına giden beyazların oranı yüzde 80'den yüzde 57'ye düşerken, devlet okullarına giden Latinlerin oranı aynı dönemde 4'e katlandı.
Kaynaklar: ABD İş ve İşçi İstatistikleri Bürosu, ABD Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bürosu, ABD Adalet Bakanlığı, ABD İstatistik Bürosu.