İranlı kocalardan 'karıma eşitlik' kampanyası

Nilüfer Ardalan, İran'ın kadın salon futbolu takımının kaptanı. Kamuoyunda "Lady Gol" diye tanınıyor. 

Bu ayın başlarında Malezya'daki bir maçta ülkesini temsil edecekti fakat gidemedi, çünkü İran medyasına verdiği mülakata göre kocası izin vermemişti.
Nilüfer'in Malezya seyahati ihtiyacı doğduğunda da, eşi tanınmış spor yazarı Mehdi Toutounchi, oğullarının okuldaki ilk gününde yanında olması gerektiği gerekçesiyle bu seyahate izin vermemiş. 

İran'da bütün yeni evliler tarafından imzalanarak kabul edilen evlilik sözleşmesi, kadının yurt dışına seyahat edebilmesini, çalışabilmesini, boşanma başvurusunda bulunmasını kocasının iznine bağlıyor. 

Fakat kocalar isterlerse standart evlilik sözleşmesinin bazı maddeleriyle kendilerine verilen haklardan vazgeçebiliyorlar. 

İşte, futbolcu Nilüfer Ardalan'ın maça gidememesinin verdiği ilhamla şu anda onlarca İranlı erkek tam da bunu yapıyorlar ve internetten toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan mesajlar yayınlıyorlar. 

İranlı eşitlikçi kocalar mesajlarını ABD'de yaşayan ve 1 milyona yakın kişi tarafından izlenen "My Stealthy Freedom" (Benim Kaçamak Özgürlüğüm) adlı Facebook sayfasının yaratıcısı olan İranlı gazeteci Masih Alinejad'a yolluyorlar.



Sayfa geçen yıl İran'da kadın haklarını savunmak için açıldı ve ilk kez zorunlu başörtüsü ve çarşaf kuralını çiğneyerek başları açık ve çarşafsız fotoğraf çektiren kadınların bu fotoğraflarını yayınlayarak kendisini duyurdu.

Alinejad, fotoğrafları sayfaya koymadan önce orijinal olup olmadıklarını kontrol ettiğini söylüyor. Sayfaya konan fotoğraflar ortalama 100 binin üzerinde paylaşım ve "beğeni" alıyor.

Sürekli yeni fotoğraf geliyor ve Alinejad, "Şimdi Sıra Erkeklerde" adını verdiği yeni kampanyanın sürebilmesi için her gün iki tane daha koymayı düşünüyor.

BBC'ye konuşan Alinejad birçok kadının evlilik sözleşmesinde değişiklik yapılmasını talep edebileceğinden haberdar olmadığını söyledi. "Neye imza attıklarını ve bazı haklarının iade edilmesini isteyebileceklerini bilmeleri lazım" dedi.

Alinejad birçok açık fikirli İranlı erkeğin, ülkedeki muhafazakâr yasalara rağmen eşlerinin haklarını destekleyeceğine inanıyor ama tabii bu kampanyaya İranlı erkeklerin yüzde kaçının katılacağını kestirmek güç.



Kampanya önce erkeklerin, eşlerinin yurt dışına seyahat hakkını kısıtlamayacaklarını açıklamaları şeklinde başladı. Fakat katılan erkeklerin çoğu, eşlerine çalışma ve boşanma davası açma hakkı da dahil bütün haklarını iade ettiklerini belirten mesajlar yollamaya başladılar.

Bir mesajda "Hayat arkadaşıma bütün haklarını iade ediyorum", bir diğerinde "Karımın sahibi değil hayat ortağıyım", bir üçüncüsünde ise "Eşimin haklarını kısıtlama hakkına sahip olduğum için insanlığımdan utanıyorum" yazıyor. 

Bazı kocalar kararlarının kanıtı olarak evlilik sözleşmelerinin değiştirilmiş sayfalarının fotoğrafını da yolluyor.