Cebelitarık Boğazı'nda durduruldu

İngiltere'ye bağlı Cebelitarık özerk yönetimi yaptığı açıklamada, Grace 1 isimli tankerin Suriye'deki Banyas rafinerisine ham petrol taşıdığına dair güvenilir bilgiler olduğunu belirtti.

Başbakan Fabian Picardo, "Bu rafineri Avrupa Birliği'nin Suriye'ye yönelik yaptırımlarına tabi olan bir kurumun malı" dedi.

Picardo, talebi üzerine operasyonun İngiltere Deniz Kuvvetleri'nin de katılımıyla gerçekleştirildiğini duyurdu.

İNGİLİZ BÜYÜKELÇİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI'NA ÇAĞRILDI

İran, İngiltere'nin Tahran Büyükelçisi'ni Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, tankerin durdurulmasıyla ilgili rahatsızlığı iletti.

Büyükelçi Robert Macaire'nin çağrılmasıyla ilgili konuşan İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Abbas Mousavi, tankerin durdurulmasının herhangi bir hukuki ya da uluslararası bir temeli olmadığını belirterek bırakılması gerektiğini ve olayı 'bir çeşit korsanlık' olarak değerlendirdiğini söyledi:

"Bu hareket, İngiltere'nin de ABD'nin düşmanca politikasını takip ettiğini gösteriyor. Bu, İran ulusu ve hükümeti için kabul edilemez bir durum."

Veri şirketi Refinitiv tarafından paylaşılan rota bilgilerine göre, Grace 1 Akdeniz'e Mısır'ın Süveyş Kanalı'ndan ziyade Afrika kıtasını güneyden dolaşarak geldi.

Reuters'a göre 300 bin tonluk Panama bandıralı tanker, Singapur merkezli IShips Management Pte Ltd. Şirketi tarafından idare ediliyor.

Reuters'ın elde ettiği bir bilgiye göre petrol, tankere İran kıyılarında dolduruldu, ancak bir belgede petrolün komşu Irak'tan geldiği belirtiliyor.

AB'nin Suriye'ye yönelik yaptırımları, 2011'de Beşar Esad'ın ülke içerisindeki demokrasi yanlısı protestoları bastırma girişiminden kısa bir süre sonra yürürlüğe girmişti.

İngiliz hükümeti operasyonu memnuniyetle karşıladı.

İngiltere Başbakanı Theresa May, "Suriye rejimine dönük AB yaptırımlarını yerine getirmeye yönelik bu kararlı girişimi memnuniyetle karşılıyoruz ve bu sabah operasyonu başarıyla yürüten Cebelitarık yetkililerine takdirlerimizi sunuyoruz" dedi.

May sözlerini, "Bu, yaptırımların ihlâlinin kabul edilemez olduğuna dair açık bir mesaj yolluyor" şeklinde sürdürdü.

Perşembe sabahı düzenlenen operasyonun, ABD'nin İran'ın ham petrol satışını tüm dünyada durdurmak istemesiyle bağlantılı olabileceği yorumları yapılıyor. Tahran, Beyaz Saray'ın bu tutumunu "ekonomik savaş" olarak nitelendiriyor.

AB İLK KEZ YAPTIRIMLAR KAPSAMINDA BİR TANKER DURDURUYOR

Reuters haber ajansı, AB yetkililerinin ilk kez 2011'den beri yürürlükte olan yaptırımları ihlâl gerekçesiyle bir tankeri durdurduğuna dikkat çekiyor.

İş insanlarına yaptırımlarla ilgili danışmanlık veren hukuk şirketi Pillsbury Winthrop Shaw Pittmaniın ortaklarından Matthew Oresman, "AB ilk kez bu kadar kamuoyuna açık ve saldırgan bir yol izliyor. NATO üye güçlerinin de dahil olduğunu düşünecek olursak, operasyonun bir şekilde ABD ile koordineli halde yürütüldüğünü düşünüyorum" dedi.

Bunun Suriye ve İran'ın yanı sıra ABD'ye de bir mesaj olmasının ihtimal dahilinde olduğunu söyleyen Oresman, "Bu mesaj da Avrupa'nın, yaptırımları uygulamaya koymayı ciddiye aldığı ve İran'ın devam eden nükleer müzakerelere ilişkin gerilimi tırmandırma politikasına yanıt verebileceği" dedi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın geçen yıl çok uluslu nükleer anlaşmadan çekilmişti ve İran'ın ham petrol ticaretine ilişkin yeni yaptırımlar getirmişti. Reuters, bu yaptırımlar nedeniyle ham petrol pazarından dışlanan Tahran'ın alternatif pazar arayışına girmiş olabileceğini kaydediyor.

Washington'ın bu adımının ardından İran, 2015 yılında imzaladığı nükleer anlaşmada belirlenen 300 kilogramlık düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum stok sınırını aştığını duyurmuştu.

Cebelitarık Boğazı'nda yaşanan bu olay AB ülkelerinin İran'a yönelik tutumları açısından da önem taşıyor.

Avrupa Birliği ülkeleri İran'a nükleer anlaşma koşullarını yerine getirmeye devam etmesi için ham petrollerini ihraç edebileceği yeni rotalar bulma konusunda söz vermişti, ancak şimdiye kadar ABD yaptırımlarının yol açtığı sorunları hafifletmekte başarısız oldu.