İran'dan nükleer enerji adımı: Stok ikiye katlandı

İran'ın yarı resmi haber ajansı Mehr'in haberine göre, İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, Viyana'da nükleer müzakerelerin yeniden başlamasına haftalar kala ülkesinin zenginleştirilmiş uranyum stokunu kısa sürede ikiye katladığını açıkladı.

Nükleer anlaşmada İran'a en fazla 3,67 oranında uranyum zenginleştirme izni verilmesine rağmen şu ana kadar yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş 210 kilogram uranyum ürettiklerini belirten Kemalvendi, yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum miktarını da 25 kilograma çıkardıklarını bildirdi.

Meclis'in geçen yıl çıkardığı ve hükümeti nükleer faaliyetleri hızlandırmaya teşvik eden yasaya işaret eden Kemalvendi, "Bir dönem bazı kısıtlamalarımız oldu ama neyse ki İslami Şura Meclisinin stratejik eylem yasası bu durumu değiştirdi. Yasalara göre bizden 120 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum istendi, biz ise şu ana kadar nükleer silaha sahip ülkeler dışında hiçbir ülkenin üretemediği 25 kilogram yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum ürettik." dedi.

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5 1) arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme ve en çok 300 kilogram uranyumu elinde tutabilme izni veriyor. ABD'nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesinin ardından İran, anlaşmadaki taahhütlerini askıya almıştı.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) İran'ın nükleer programıyla ilgili 7 Eylül'de yayımladığı son raporunda, Tahran'ın uranyum zenginleştirme tesislerine yerleştirdiği gelişmiş ve yeni nesil santrifüjlerle yüzde 20 düzeyinde 84,3 kilogram ve yüzde 60 düzeyinde 10 kilogram uranyum zenginleştirdiğinin bilgisi verilmişti. Mayısta yayımlanan raporda ise İran'ın elinde 62,8 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum ve 2,4 kilogram yüzde 60 zenginleştirilmiş uranyum olduğu açıklanmıştı. Buna göre, Tahran'ın zenginleştirilmiş uranyum miktarını her geçen gün daha da artırdığı göze çarpıyor.

Uranyumun yüzde 20 ve üzerinde zenginleştirilmesi ise nükleer bomba elde etmeye imkan sağlayacak yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir aşama olarak kabul ediliyor.

İran ile nükleer anlaşmanın tarafları arasında anlaşmayı yeniden canlandırma ve ABD'nin anlaşmaya dönüşünün müzakere edildiği Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan ancak sonuçsuz kalarak haziranda ara verilen nükleer görüşmeler 29 Kasım'da yeniden başlayacak.