Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Donald Trump’ın, kendi fotoğrafı üzerinde “Yaptırımlar 5 Kasım’da geliyor” ifadelerinin yer aldığı paylaşımı kısa sürede binlerce kez tekrar paylaşılıp beğenildi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo önceki gün yaptığı açıklamada İran’dan en fazla petrol ithal eden 8 ülkeye geçici muafiyet getirileceğini açıklamıştı. Aralarında Türkiye’nin de olduğu kaydedilen bu muafiyetlere dair detaylı açıklama yarın yapılacak. Geçici muafiyetlerin 6 ay kadar süreceği tahmin ediliyor.
İRAN’DAN TEMAS TRAFİĞİ
Avrupa Birliği (AB) önceki gün Trump yönetiminin yaptırım adımına tepki gösterirken, hedefteki İran’dan da dün önemli açıklamalar geldi. Tahran yönetimi, dün AB’ye ikinci tur yaptırımlara karşı destek garantisi çağrısında bulundu. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Mogherini ve Almanya, İsveç, Danimarkalı mevkidaşları ile telefonla görüştü. Kaynaklar, geçen hafta Reuters’a İran ihraç mallarının ödemesini kolaylaştıracak yeni AB mekanizmasının 4 Kasım’a kadar faaliyete geçeceğini aktarmıştı. AB, İran’dan petrol alan şirketleri korumak için “özel maksatlı araç” mekanizması geliştirse de, pek çok firma ABD’nin tepkisinden çekiniyor.
HAMANEY: ABD ÇÖKECEK
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney dün ABD’ye sert mesajlar yolladı. İran devlet televizyonunun haberine göre Hamaney öğrencilere hitabında, “Dünya, Trump’ın her kararına karşı çıkıyor. Amerika’nın amacı önceden olan hakimiyetini yeniden kurmaktı, fakat başarısız oldu. ABD çökmeye doğru gidiyor, herkes bunu bilsin” dedi.
BİLGİ NOTU
Dünyanın en büyük üçüncü petrol ihracatçısı olan İran’a yönelik ilk yaptırım paketi 7 Ağustos’ta yürürlüğe girmiş, çelik, kömür, alüminyum ticareti ile otomotiv sektörünü hedeflemişti. İkinci yaptırım paketi bu gece yarısı yürürlüğe girecek ve bu ülkenin en önemli ihracat geliri olan petrol ticaretini hedef alacak.
TAHRAN TANKERLERİNİ GİZLEMEYE ÇALIŞIYOR
İran’a yaptırımların devreye girmesi öncesinde esrarengiz bir gelişmenin yaşandığı belirtiliyor. Merkezi Stockholm’de olan ve küresel petrol sevkıyatını takip eden “TankerTrackers.Com”, ekim ayı sonu itibarıyla İran’ın petrol tankerlerinin uluslararası takip sisteminden kaçmak için vericilerini kapattığını açıkladı. İran tankerlerinin artık ancak uydu takibiyle görülebildiği belirtiliyor. Sitenin kurucularından Samir Madani, “İlk defa böyle bir karartma görüyorum” dedi. Site yetkilisi Lisa Ward da, “İran’ın Körfez bölgesinde 30 civarında tankeri var” dedi.
ABD’YE ‘KEVSER’ UÇAĞIYLA YANIT
İran devlet televizyonu da dün sabah “Kevser” adı verilen yerli savaş uçağının seri üretimine başlandığını duyurdu. Açıklamanın ABD Başkanı Trump ve Bakan Pompeo’nun mesajlarının ardından gelmesi dikkat çekti. İran Savunma Bakanı General Amir Hatami, üretim hattının “düşmanların yaptırımları”na karşın İranlı uzmanların yeteneklerini ortaya koyduğunu söyledi. Dış görünüşü ABD’nin 1970’lerde geliştirdiği F-5 savaş uçağına benzeyen Kevser’in elektronik donanımı dahil tüm parçalarının yerli olduğu iddia ediliyor. Uçağın ilk olarak tanıtıldığı geçen ağustos ayında İran Savunma Bakanlığı’na bağlı Havacılık Endüstrileri Organizasyonu Müdürü Emir Bani-Tarafi, bu savaş uçağına farklı silah ve bombalar yüklenebildiğini söylemişti. Bani-Tarafi, uçağın 14 bin metre irtifada uçabildiği, azami hızının ise saatte 1.470 kilometre olduğu bilgisini vermişti. O dönem İran devlet televizyonu da, Kevser’in tek ve eğitim amacıyla çift kabinli olmak üzere iki modeli olduğunu, uçakta kullanılan jet motoru “Ovj”un da İran yapımı olduğunu duyurmuştu.
AFİŞLE YANIT
İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Sülaymani, Trump’a nazire yaparak, Instagram’dan “Sana karşı duracağım” yazılı bir afiş paylaştı.