İran’a misilleme Irak ve Suriye’de: B-1B’ler ABD’den bombardımana geldi

ABD, İran destekli güçler tarafından 28 Ocak günü Ürdün’deki Amerikan üssüne yönelik saldırıya misillemesini dün sabaha karşı Irak ve Suriye’deki hedefleri vurarak gerçekleştirdi. ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) tarafından yapılan açıklamaya göre Amerikan savaş uçakları, İran İslam Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü ve bağlantılı milis grupları hedef alırken, 7 yerde 85’ten fazla hedefin vurulduğu ve 125’ten fazla hassas güdümlü mühimmatın kullanıldığı belirtildi. Suriye’ye saldırılarda İran yanlısı 23 milisin öldüğü bildirildi. Irak ise aralarında sivillerin de bulunduğu en az 16 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu.

SALDIRILAR SÜRECEK

Saldırılar sonrası açıklama yayımlayan ABD Başkanı Joe Biden, Washington’ın cevabının yeni başladığını ancak seçeceği zaman ve mekânda devam edeceğini söyledi. Biden, “ABD Ortadoğu’da ya da dünyanın başka herhangi bir yerinde çatışma peşinde değil. Ama bize zarar vermek isteyenler şunu bilsinler: Bir Amerikalıya zarar verirseniz, karşılık veririz” dedi. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de saldırıya ilişkin yaptığı açıklamada “Bu, bizim yanıtımızın başlangıcıdır. Başkan, Devrim Muhafızları ve ona bağlı milislerin ABD ve Koalisyon Güçlerine yönelik saldırılarından sorumlu tutulması için ek eylemler talimatını verdi” ifadesini kullandı.

30 DAKİKA SÜRDÜ

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, yapılan operasyonun başarılı olduğunu düşündüklerini söyledi. Kirby, operasyonun toplamda 30 dakika kadar sürdüğünü belirtirken bilgilendirme toplantısında bulunan ABD Genelkurmay Başkanlığı Direktörü Tuğgeneral Douglas Sims ise toplam yedi saldırı noktasından üçünün Irak’ta, dördünün Suriye’de olduğunu söyledi. Sims ayrıca “ilk belirtiler, mühimmat ve lojistik konumlarıyla ilişkili bir dizi ikincil patlamayla tam olarak vurmak istediğimiz şeyi vurduğumuz yönünde” dedi. Kirby ise saldırıların önümüzdeki günlerde devam edeceğini ekledi.

AĞIR BOMBARDIMAN

Amerikalı tuğgeneralin verdiği bir başka bilgiye göre hava saldırılarına iki adet B-1 Lancer ağır bombardıman uçağı da katıldı. Onlarca ton bomba taşıma kapasitesine sahip B-1’lerin ABD’den direkt olarak tek seferde Ortadoğu’ya uçtuğu ve yolda yakıt ikmali yaptığı bildirildi. ABD, geçen aylarda Suriye ve Irak’ta hava saldırıları düzenlediğinde F-16 ve F-15 savaş uçaklarını tercih ederken bu sefer ağır bombardıman uçaklarının kullanılması dikkat çekti. Yetkililer B-1B’lerin nereden kalktığını açıklamasa da sosyal medyada uçakların Teksas’tan havalandığı, İngiltere’de konuşlu B-1B’lerin de havalandığına dair paylaşımlar dikkat çekti. Ayrıca bölgede bulunan uçakgemisi filosunun da devrede olduğu, İHA’ların yanı sıra seyir füzelerinin kullanıldığı yorumları da yapıldı.

KONGRE İKİYE BÖLÜNDÜ

ABD Başkanı Joe Biden’ın talimatıyla gerçekleştirilen misilleme saldırılarından sonra Kongre’den gelen tepkiler ikiye bölünmüş durumda. Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, saldırıların zamanlamasını eleştirdi: “Ne yazık ki yönetim bir hafta bekledi ve İran dahil tüm dünyaya tepkimizin niteliğini telgrafla bildirdi.”

Senato Silahlı Hizmetler Komitesi Kıdemli Üyesi Roger Wicker ise askeri saldırıları memnuniyetle karşıladığını söyledi, ancak gecikmiş olduklarının altını çizdi: “Saldırılar, ölen üç cesur Amerikalı ve yaklaşık 50 yaralı için çok geç geldi. İran ve vekilleri, 165 kez Amerikan askerlerini öldürmeye ve gemilerimizi batırmaya çalışırken Biden yönetimi bu saldırıları yaptığı için kendisini tebrik ediyor.” (Yunus PAKSOY/WASHINGTON)

BIDEN YÖNETİMİNE TEPKİ YAĞDI

ABD saldırılarına maruz kalan bölge ülkeleri ve aktörlerinden Washington yönetimine büyük tepki geldi.

- İRAN: İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, saldırıları “ABD hükümetinin bölgedeki gerginliği arttırmaktan başka bir sonucu olmayacak bir başka stratejik hatası” diye niteledi. ABD’nin müttefiki İsrail’i kastederek “ABD’nin Irak, Suriye ve Yemen’e yönelik saldırıları sadece Siyonist rejimin hedeflerine hizmet ediyor” dedi. Kenani, saldırıların Irak ve Suriye’nin uluslararası hukukun ihlali olduğunu söyledi.

- IRAK: Irak, protesto notası vermek üzere ABD’nin Bağdat Maslahatgüzarı David Burger’ın Dışişleri Bakanlığı’na çağrılacağını açıkladı. Irak Başbakanlık Askeri Sözcüsü General Yahya Resul, yaptığı yazılı açıklamada, Irak’ın batısındaki Enbar’a bağlı Kaim ve sınır bölgelerinin ABD uçakları tarafından saldırıya maruz kaldığını belirterek, “Bu, Irak’ın egemenliğinin ihlali ve Irak hükümetinin çabalarının baltalanması anlamına geliyor” dedi. Saldırılar, Irak yönetiminin ABD’nin bölgedeki askeri varlığını sona erdirmesini istediği döneme denk geldi. ABD’nin Irak’ta 2500, Suriye’de ise 900 askeri bulunduğu sanılıyor. Gazze savaşının başlamasından bu yana ABD hedeflerine en az 165 saldırı düzenlendiği belirtiliyor.

- SURİYE: ABD’nin Suriye’nin doğusunda düzenlediği saldırıların ardından Şam rejimi, Washington’dan ülkedeki askerlerini geri çekmesini istedi. Suriye ordusundan yapılan açıklamada, “Suriye topraklarının bir bölümünün ABD güçleri tarafından işgali devam edemez” denildi. Amerikalı askerler, Suriye’de terör örgütü PKK/YPG’nin ana unsur olduğu SDG’nin kontrol ettiği bölgede ve Ürdün sınırında faaliyet gösteriyor.

- HAMAS: Gazze’de İsrail’e karşı savaş veren Hamas, ABD’nin saldırılarını kınayarak Washington’ın Ortadoğu’daki “yangına körükle gittiğini” belirtti. Grup yaptığı açıklamada “Ateşe benzin dökenler, sizi temin ederiz ki Siyonist (İsrail) saldırganlığı, soykırım suçları ve Filistin halkına yönelik etnik temizlik sona erene kadar bölge ne istikrar ne de barış bulacaktır” dedi.

- RUSYA: Rusya, ABD saldırılarıyla ilgili görüşmek için BM Güvenlik Konseyi’ne toplanma çağrısında bulundu. Konsey’de yarın acil toplantı yapılacak.

OPERASYONUN ŞİFRELERİ

-ABD’nin önceki gece yarısı Suriye ve Irak’a yönelik saldırısı bir pazu gösterme niteliği taşıyor.

-Saldırılara ABD’den gelen B-1B bombardıman uçaklarının katılması da sembolik bir gövde gösterisi.

-Operasyon, etki yaratacak, ancak İran’ın aşırı tepki vermesini gerektirmeyecek yoğunlukta yapıldı.

-Sivil ölümlerin önüne geçmek için beş gün önceden misillemenin ve olası hedeflerin işareti verildi. Bu da İran’a üst düzey komutanları çekmek için süre vermiş oldu.

-Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby, Irak ve Suriye’deki ABD hedeflerine yönelik saldırıları durdurmanın amaçlandığını belirterek “İran ile bir savaş arayışında değiliz” dedi.

-Ürdün’deki Tower 22 üssüne düzenlenen saldırıdan beş gün sonra gelen misillemede İran’ın Irak ve Suriye’deki silah depoları ve mühimmatlarının hedef alındığı bildirildi. Böylece Tahran’ın bölgedeki askeri kapasitesine darbe vurulmak istendi.

-ABD’li yetkililer ayrıca İran toprağına saldırı planlamadıkları, ancak bölgedeki askeri saldırının başlangıç olduğu ve devam edeceği mesajı verdiler.

Bilgi Notu: ABD’nin B-1B uzun menzilli ağır bombardıman uçakları büyük ölçüde Teksak’taki Dyess hava üssünde konuşlu bulunuyor. Uçaklar, havada yakıt ikmali yaparak 40 saate kadar ara vermeden uçma kapasitesine sahip.