İran sevindi ABD tepkili
Güncelleme Tarihi:
Adalet Divanı, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarından ilaç, tıbbi cihazlar gibi insani malzemeler ve sivil havacılığa yönelik olanlarını askıya aldı. Karar Tahran’ı sevindirdi, ABD yönetimi ise tepkisini karara gerekçe olan anlaşmayı feshederek gösterdi.
Uluslararası Adalet Divanı (UAD), ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının askıya alınmasıyla ilgili Tahran’ın tedbir talebini kısmen kabul etti. Mahkeme, ABD’nin İran’a yönelik insani malzemelere, hizmetlere ve bunun transferi için kullanılan sivil havacılığa uyguladığı yaptırımları kaldırması konusunda tedbir kararı verdi. Karar hukuken bağlayıcı, ancak Washington yönetiminin karara uyup uymayacağı bilinmiyor.
DAVA SÜRESİNCE ASKIDA
Tahran yönetimi, ABD Başkanı Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilerek yaptırımları geri getirmesinin 1955’te iki ülke arasında imzalanan “İran - ABD Dostluk Anlaşması”na aykırı olduğunu savunarak, dava sonuçlanana kadar yaptırımların askıya alınmasını istiyordu. Bu nedenle Adalet Divanı’na başvurarak bu doğrultuda ilgili tedbirlerin alınmasını talep etti.
DAVA YILLAR SÜREBİLİR
UAD’nin kararında ABD’nin sivil havacılık ve gıda, ilaç ve tıbbi cihazlara yönelik yaptırımlarının İran’da ciddi sonuçları olabileceği belirtildi. Bu nedenle dava süresince İran’ın talep ettiği tedbir kararı kısmen kabul edildi.
Bu gelişmeden kısa süre sonra ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 1955 tarihli anlaşmasının feshedildiğini açıkladı. Pompeo, “Bu açıkça 39 yıl gecikmiş bir karardır” dedi.
İran’ın ABD’ye karşı açtığı dava, 8 Ekim’de başlayacak ve beş gün sürecek ön inceleme duruşmasında iki ülkenin geçici itiraz gerekçeleri dinlenecek.
Trump, 8 Mayıs’ta ülkesini nükleer anlaşmadan çekerek, İran’a yönelik yaptırımları geri getirmişti. ABD’nin Tahran’a yönelik ikinci dalga yaptırımlarının 4 Kasım’da başlaması bekleniyor.
KİM NE DEDİ
ABD’nin Hollanda Büyükelçisi Pete Hoekstra, Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Adalet Divanı’nın bu konuda karar verme liyakati olmadığını savundu. Hoekstra, mahkemenin İran’ın istediği gibi geniş bir tedbir kararı sağlamadığına da işaret ederek, kararın dar bir alana sınırlama getirdiğini savundu.
Tahran ise kararı memnuniyetle karşıladı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif mahkeme kararını “Yaptırım bağımlısı ABD için yeni bir başarısızlık, hukukun üstünlüğünün zaferi” diye tweet attı. İran devlet televizyonları da mahkeme kararını alkışladı. Ekranlarda “Adalet Divanı’nda İran’ın ABD’ye karşı zaferi” diye altyazı geçti.