İran, Nijerya’ya niye silah yolladı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 14, 2010 00:00
İki hafta önce Nijerya’da inşaat konteynırlarından çıkan silahları İran hükümetinin gönderdiği öne sürülüyor. BM Güvenlik Konseyi geçici üyesi olan Nijerya, İran’ı şikâyete hazırlanıyor. Tahran’ın, petrol zengini Nijerya’yı seçimler öncesinde istikrarsızlaştırmaya çalıştığı iddialar arasında.
HERŞEY, Nijerya’nın en büyük limanı Lagos’da 26 Ekim’de aranan “inşaat malzemesi” damgalı 13 adet konteynırdan, zemin karoları altına gizlenmiş çok sayıda roket, havan topu ve tüfek mermisi çıkmasıyla başladı. Fransız gemicilik şirketi, yükü İran’ın güneyindeki Bandar Abbas limanından teslim aldığını Nijerya polisine bildirdi. Yakalanan silahların büyük bir sevkiyatın parçası oldukları, operasyon üzerine diğer silahların Gambia’ya yönlendirildiği öne sürüldü.
Biri İranlı diplomat
Nijerya-İran bağlantısı önceki güne kadar İsrail basınında yer alan bazı iddialarla sınırlı kalmıştı. Sevkiyatta imzası bulunduğu iddia edilen iki İranlı’nın Abuja’daki İran Büyükelçiliği’ne sığınmasıyla işler değişti. Sığınanlardan biri diplomatik dokunulmazlık sahibi Seyid Ekber Tahmaisebi, diğeri ise Nijerya’daki İslamcı militanlarla bağlantılı olduğu öne sürülen Azimi Agajani. Reuters, iki İranlı’nın da, Devrim Muhafızları’nın dış operasyonlarından sorumlu El Kuds örgütünün üyesi olduğunu bildirdi.
İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki perşembe günü apar topar Nijerya’ya gitti, ama eli boş döndü. Nijerya Dışişleri Bakanı Odein Ajumogobia önceki gün yaptığı basın toplantısında şunları söyledi:
Müzakereler öncesi gerilim
“Konşimento, silahların İran’dan kaynaklandığını ve teslimat adresinin Nijerya olduğunu kanıtlıyor. İranlı yetkililer de bunu doğruladı. Zanlılardan biri elçilikten çıkıp ifade vermeyi kabul etti. Sevkiyatın İran resmi makamlarıyla bağlantısı kanıtlanırsa, geçici üyesi olduğumuz BM Güvenlik Konseyi’ne şikayette bulunacağız. Herkes uluslararası hukuka saygı göstermeli.” BM Güvenlik Konseyi’nin nükleer programı şüphe yaratan İran’a karşı 2007’de kabul ettiği yaptırımlar, İran’ın diğer ülkelere silah sevkiyatını yasaklıyor.
ABD’nin petrol sahası militan kıskacında
Avrasya Grubu analisti David Bender’a göre İran, ABD’nin petrol talebi açısından kilit bir önemde olan Nijerya’da nüfuzunu artırarak Batı’nın “kolunu bükmeye” çalışıyor olabilir. Kuzeyi ağırlıklı olarak Müslüman, güneyi ise Hıristiyan olan Afrika ülkesinde silahların kime gittiği konusunda ise üç teori var:
NİJERYA TALİBANI: Ustaz Mohammed Yusuf tarafından 2002 yılında kurulan Sünni grup Afgan Talibanı’ndan ilham alıyor. Asıl isimleri “Boko Haram” (Batılı eğitim günahtır).
DELTA MİLİTANLARI: Ülkenin güneyinde, Batılı şirketlerin kontrolündeki petrol sahalarının bulunduğu Nijer Deltası’nda saldırı düzenliyor.
GAZZE’YE YENİ ROTA: İsrail basını, İran’ın Gazze’yi bu rotadan silahlandırmak istediğini yazıyor.
Biri İranlı diplomat
Nijerya-İran bağlantısı önceki güne kadar İsrail basınında yer alan bazı iddialarla sınırlı kalmıştı. Sevkiyatta imzası bulunduğu iddia edilen iki İranlı’nın Abuja’daki İran Büyükelçiliği’ne sığınmasıyla işler değişti. Sığınanlardan biri diplomatik dokunulmazlık sahibi Seyid Ekber Tahmaisebi, diğeri ise Nijerya’daki İslamcı militanlarla bağlantılı olduğu öne sürülen Azimi Agajani. Reuters, iki İranlı’nın da, Devrim Muhafızları’nın dış operasyonlarından sorumlu El Kuds örgütünün üyesi olduğunu bildirdi.
İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki perşembe günü apar topar Nijerya’ya gitti, ama eli boş döndü. Nijerya Dışişleri Bakanı Odein Ajumogobia önceki gün yaptığı basın toplantısında şunları söyledi:
Müzakereler öncesi gerilim
“Konşimento, silahların İran’dan kaynaklandığını ve teslimat adresinin Nijerya olduğunu kanıtlıyor. İranlı yetkililer de bunu doğruladı. Zanlılardan biri elçilikten çıkıp ifade vermeyi kabul etti. Sevkiyatın İran resmi makamlarıyla bağlantısı kanıtlanırsa, geçici üyesi olduğumuz BM Güvenlik Konseyi’ne şikayette bulunacağız. Herkes uluslararası hukuka saygı göstermeli.” BM Güvenlik Konseyi’nin nükleer programı şüphe yaratan İran’a karşı 2007’de kabul ettiği yaptırımlar, İran’ın diğer ülkelere silah sevkiyatını yasaklıyor.
ABD’nin petrol sahası militan kıskacında
Avrasya Grubu analisti David Bender’a göre İran, ABD’nin petrol talebi açısından kilit bir önemde olan Nijerya’da nüfuzunu artırarak Batı’nın “kolunu bükmeye” çalışıyor olabilir. Kuzeyi ağırlıklı olarak Müslüman, güneyi ise Hıristiyan olan Afrika ülkesinde silahların kime gittiği konusunda ise üç teori var:
NİJERYA TALİBANI: Ustaz Mohammed Yusuf tarafından 2002 yılında kurulan Sünni grup Afgan Talibanı’ndan ilham alıyor. Asıl isimleri “Boko Haram” (Batılı eğitim günahtır).
DELTA MİLİTANLARI: Ülkenin güneyinde, Batılı şirketlerin kontrolündeki petrol sahalarının bulunduğu Nijer Deltası’nda saldırı düzenliyor.
GAZZE’YE YENİ ROTA: İsrail basını, İran’ın Gazze’yi bu rotadan silahlandırmak istediğini yazıyor.