İran-İsrail arasında tanker gerilimi

UMMAN açıklarında İsrailli armatör Eyal Ofer’in sahibi olduğu petrol tankerine düzenlenen ve iki mürettebatın yaşamını yitirdiği SİHA (silahlı insansız hava aracı) saldırısının ardından bölgede tansiyon yükseldi. Londra merkezli Zodiac Denizcilik firması tarafından işletilen MV Mercer Street adlı tankerin geçen cuma günü uğradığı saldırıda, biri İngiltere, diğeri Romanya vatandaşı iki mürettebat hayatını kaybetti.

Şirketten yapılan açıklamada, Japonya bandıralı geminin Tanzanya’dan Birleşik Arap Emirlikleri’ne giderken Hint Okyanusu’nda saldırıya uğradığı bildirildi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, “saldırının kasıtlı ve hedef gözeterek İran tarafından gerçekleştirildiğine inandıklarını” açıkladı. İsrail ve ABD de saldırıdan İran’ı sorumlu tuttu. Daha önce bölgede İsrail ve İran’a ait gemilere yönelik saldırılar yaşansa da ölüm ve yaralanma vakaları nadiren kaydedilmişti. Son olayda iki kişinin hayatını kaybetmiş olması, bölgedeki İran-İsrail gerilimini daha da tırmandırdı.

‘İRAN OLDUĞUNDAN EMİNİZ’

İsrail Başbakanı Naftali Bennett, “saldırının arkasında İran’ın olduğuna dair ellerinde kanıt bulunduğunu” söyleyerek misilleme uyarısı yaptı. İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid de yaptığı yazılı açıklamada, Tahran’ı şaret ederek, “İran sadece bir İsrail sorunu değil, aynı zamanda hepimize zarar veren bir terör, yıkım ve istikrarsızlık kaynağıdır” dedi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken “Mevcut bilgiler gözden geçirildiğinde, İran’ın bu saldırıyı düzenlediğinden eminiz” açıklaması yaptı ve saldırının bir dron kullanılarak gerçekleştirildiğini belirtti. Blinken, “bir sonraki adımı ve uygun yanıtı değerlendirmek için ortaklarımızla birlikte çalıştıklarını” ifade etti.

‘SAHTE SUÇLAMALAR’

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Katipzade, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Yasadışı işgalci İsrail rejimi, sahte suçlamalarına bir son vermeli” diye konuştu. İran resmi ağızlardan bu suçlamaları reddetse de ülkede Arapça yayın yapan devlet televizyonu Al-Alam, Hint Okyanusu’nun kuzeyinde İsrailli nakliye şirketine ait gemisine yapılan saldırının Tel Aviv yönetiminin geçen hafta Suriye’ye düzenlediği hava saldırısına misilleme olarak gerçekleştirildiğini duyurdu.

TAHRAN’DA REJİME ÖFKE

ÊÊ İRAN’ın başkenti Tahran’da su kesintilerinin yaşandığı ülkenin güneydoğusundaki Huzistan’a destek amacıyla rejim karşıtı gösteri düzenlendi. Sosyal medyada yayınlanan görüntülerde, başkentin en hareketli noktalarından Veli Asr Meydanı’ndaki Şehir Tiyatrosu’nun önünde toplanan kalabalık, “Kahrolsun zalimler, emekçilere selam”, “Huzistan’dan Tahran’a kadar birlik birlik”, “Kahrolsun diktatör”, “İranlılar ölür ama zilleti kabul etmez” gibi sloganlar attığı görülüyor.

MÜDAHALE EDİLDİ

Atılan bu sloganların ardından güvenlik güçleri göstericilere göz yaşartıcı gazla müdahale etti ve bazılarını gözaltına aldı. İran’ın güneybatısında Arap nüfusun yoğun olduğu Huzistan eyaletinde su kesintilerine tepki gösteren halk, 15 Temmuz’da sokaklara dökülerek durumu protesto etmeye başlamıştı. Yaklaşık 10 gün süren gösterilerde en az 5 gösterici ile bir polisin hayatını kaybettiği açıklanmıştı. Yetkililer göstericilerin “provokatör gruplar tarafından öldürüldüğünü” öne sürerken, Uluslararası Af Örgütü ise “güvenlik güçlerinin en az 8 göstericiyi öldürdüğünü” iddia etmişti.