İngiltere Kıbrıs'taki üsleri vermeye hazır

Birleşmiş Milletler, İngiltere'nin Kıbrıs'taki iki toplum arasında bir barış anlaşmasına varılmasını kolaylaştırmak için bu adadaki topraklarının yarısını ada halkına devretmeyi teklif ettiğini açıkladı. İngiltere'nin Kıbrıs'taki askeri üsleri bırakma teklifi daha önce de gündeme gelmişti.    

BBC Türkçe servisin haberine göre, Birleşmiş Milletler'den yapılan açıklamada, "Teklif, iki toplum arasında varılacak olan kapsamlı bir anlaşma, ve (bu anlaşmayı) iki halkın çoğunluğunun kabul etmesi ve iki tarafın da resmen onaylaması şartına bağlı olacak." denildiğini aktardı.

Kıbrıslı Rum ve Türk liderler, barış görüşmelerini Eylül 2008'de yeniden başlatmıştı.

İngiltere şu anda 1960 yılına kadar bir sömürgesi olan Kıbrıs toprağının yüzde üçünün egemenliğini elinde bulunduruyor.

İNGİLTERE'NİN İKİ ASKERİ ÜSSÜ VAR

İngiltere egemenliğindeki Dikelya ve Akrotiri bölgeleri, askeri üs olarak kullanılıyor. İngiltere'nin yeni teklifi ise bu toprakların 116 kilometrekaresinin Kıbrıs devletine devrini öngörüyor.

Ülkenin Kıbrıs'taki topraklarının toplam yüzölçümü ise 254 kilometrekare. İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan konuyla ilgili olarak resmi bir açıklama yapılmadı.

İngiltere'nin üsleri Kıbrıs'a devretme teklifi Annan planı referandumunun yapıldığı 2004 yılının öncesine dayanıyor. Teklif daha sonra resmi olarak geri çekilmemişti.�

BBC'nin Kıbrıs'taki muhabiri Tabitha Morgan, bu teklifin yeniden gündeme getirilmesinin Birleşmiş Milletler'in bir yıldır devam eden barış görüşmelerini canlandırma girişiminin bir parçası olabileceğini söylüyor.

İngiltere başbakanı Gordon Brown bugün Londra'da Güney Kıbrıs lideri Dimitris Hristofyas ile görüşecek.

TALAT: TEKLİF DEĞERLENDİRİLECEK

Talat, İngiltere'nin Kıbrıs'ta çözüm halinde toprak önerisinin, müzakerelerde harita ve toprak konuşulurken değerlendirileceğini belirterek, önerinin, Rum tarafının bu konudaki isteksizliğini ortadan kaldırmak için yapılmış girişim olarak algılanabileceğini söyledi.�

Cumhurbaşkanı Talat, olağanüstü toplantı için Cumhuriyet Meclisi'ne gelişinde, gazetecilerin sorusu üzerine, İngiltere'nin, Kıbrıs sorununun çözümü halinde Kıbrıs'taki üslerinden “birleşik Kıbrıs”a toprak verme taahhüdünü değerlendirdi.  �

İngiltere'nin aynı teklifi Annan planı döneminde de yaptığını ve o zamanki tutumunu tekrarladığını belirten Talat, “Derinlemesine bir çalışma, değerlendirme, tartışma aramızda yapmadık. O yüzden konuyla ilgili geniş bir değerlendirme yapmak mümkün değil. Ancak bu İngiltere'nin tutumudur. Tabii ki sonunda harita, yani toprak konuşulduğu aşamada değerlendirilecektir” dedi.

Önerinin müzakerelere yansımasının nasıl olacağının sorulması üzerine Talat, Türk tarafı olarak istekli çalıştıklarına işaret ederek, “Büyük olasılıkla Rum tarafının bu konudaki isteksizliğini ortadan kaldırmak için yapılmış girişim olarak da algılanabilir” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Talat, önerinin, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'ın Londra ziyareti öncesinde yapıldığının anımsatılması üzerine de, “İşte o da gösteriyor ki Rum tarafını teşvik etmek istiyorlar, anlaşılan” dedi.

EROĞLU: ANLAŞMAYA FAZLA KATKISI OLMAZ

KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu, İngiltere'nin, Kıbrıs'ta çözüm halinde, Kıbrıs'taki iki askeri üssünden bir miktar toprak vereceğini açıklamasının, bir anlaşmaya fazla katkı koyacağını düşünmediğini belirterek, “Dikelya'yı bize Ağrotur'u Rumlara bırakıyorum derse anlarım” dedi.

Başbakan Eroğlu, Bakanlar Kurulu toplantısına girerken, gazetecilerin,�İngiltere'nin, Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulunması şartıyla Ada'daki üs topraklarının yarısına yakınını geri vereceğini açıklamasına ilişkin soruları üzerine, “İngiltere bunu söyler de gerçekleştirir mi bilmiyorum” diye konuştu.

RUMLAR TEPKİLİ

İngiltere'den gelen açıklamaya, Rum yönetimi ve siyasi partilerinden tepki geldi.

Rumlar, İngiltere'nin önerisine, "Kıbrıs Rum tarafının çözüm için teşvike ihtiyacı yoktur. Çözüm bulunması yönünde daha yapıcı bir tavır sergilemesi için Ankara'ya baskı yapılmalıdır" karşılığını verdi.

Rum radyosunun haberine göre, Rum yönetimi Dışişleri Bakanı Markos Kiprianu, İngiliz önerisini inceleyeceklerini, ancak Rum tarafı için asıl olanın çözüm ve yeniden birleşme olduğunu kaydetti. Kiprianu, "ilave bir teşvike ihtiyaçları bulunmadığını" söyledi.

Atina'ya giden Kiprianu, ayrıca İngiliz Yüksek Komiseri Peter Millet'in,�EOKA tarafından öldürülen İngiliz askerleri için KKTC'de dikilen anıtın açılış törenine katılmasını "kabul edilemez hareket" olarak niteledi.

Rum yönetimi sözcüsü Stefanos Stefanu da, İngiliz önerisinin içeriği görülene kadar sabırlı olunmasını tavsiye etti ve Rum yönetimi lideri Dimitris�Hristofyas'ın bugün görüşeceği İngiltere Başbakanı Gordon Brown'un, "İngiliz�niyetleriyle ilgili daha derin izahat vereceğini" söyledi.

       �

"AKEL ÇÖZÜMDEN SONRA ÜSLERİN ÇEKİLMESİNİ İSTEYECEK"

     �  

Komünist AKEL partisinin Genel Sekreteri Andros Kiprianu ise, İngiliz önerisinin, Kıbrıs sorununun çözümüne yeterli teşvik olmadığını kaydetti.

İngilizlerin bu sunumunun, partisinin, İngiliz üslerinin adadaki varlığı aleyhindeki tutumunu gözden geçirmesini gündeme getirmediğini belirten Kiprianu, "Kıbrıs sorununun halledilmesi halinde AKEL, üslerin adadan çekilmesi konusunu gündeme getirecek" dedi.

Millet'in, anıt açılışı için KKTC'ye gelmesi konusuna da değinen Andros Kiprianu, "Millet'in bazı emirler doğrultusunda hareket ettiği kanaatindeyim. Ancak bu konuyla kahramanlık yöntemiyle değil, diplomatik yöntemle ilgilenmeliyiz. Çünkü kahramanlık yöntemi, günün sonunda 'Kıbrıs cumhuriyeti'�için zararlı olabilir" diye konuştu.