İngiliz elçinin gizli yazışmaları... Sızıntıda ‘nükleer anlaşma’ detayı

İNGİLİZ basını, geçen hafta istifa eden İngiltere’nin eski Washington Büyükelçisi Kim Darroch’un gizli yazışmalarını “polisin uyarılarına” rağmen yayımlamaya devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın Mayıs 2018’de İran ile imzalanan nükleer anlaşmadan çekilme kararı hakkında ülkesine diplomatik not gönderen Darroch’un kararı “diplomatik vandallık” olarak değerlendirdiği ortaya çıktı. Dönemin Dışişleri Bakanı Boris Johnson’a yazılan diplomatik notta, “Sonuç Beyaz Saray’daki paradoksu ortaya koyuyor. (Beyaz Saray’daki) yönetim diplomatik vandallık yapıyor. Görünüşe göre bu ideolojik ve kişisel sebeplerden kaynaklı. (Çünkü) bu bir Obama anlaşmasıydı” dediği ifade edildi. Mail on Sunday gazetesi, İngiltere polisinin ‘gizli yazışmaları yayımlamanın’ bir suç teşkil edebileceği yönündeki uyarısına rağmen Darroch’un İngiltere ve ABD arasında krize neden olan diplomatik yazışmaları yayımlamaya dün de devam etti. Büyükelçinin İran konulu diplomatik yazışmasının, Trump yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilmesini engellemek isteyen dönemin Dışişleri Bakanı Johnson’ın Washington’a ziyaretinin ardından yazıldığı ifade edildi.

‘KİMLİĞİ BİLİNİYOR’

İngiliz Mail on Sunday gazetesinin haberine göre, gizli yazışmaları ülke basınına sızdıran şüphelinin kimliği tespit edildi. Haberde, yabancı bir ülkenin yardımıyla sızıntı yapılması ihtimalinin dışlandığı ifade edilirken, İngiliz istihbaratının sızıntının kaynağını tespit etmek için telefon ve e-posta kayıtları üzerinde çalışma yaptığı ifade edildi. Gazeteye konuşan Dışişleri Bakanlığı yetkilisi ise “Hassas içeriklerin kabul edilemez bir şekilde sızıntısına yönelik polis operasyonu başlatıldı. Bu eylemi gerçekleştiren kişi sonuçlarına katlanmak zorunda” açıklamasını yaptı.

POLİSE TEPKİ

İngiliz polisi söz konusu yazışmaların basına sızmasıyla ilgili soruşturma kapsamında, elinde başka sızıntı belge olan basın kuruluşlarının da bunları polise teslim etmesini talep ediyor. İngiliz polis teşkilatı Scotland Yard Müdür Yardımcısı Neil Basu, sızıntının kaynağından ‘polis dedektiflerinin değerli zamanını boşa harcatmamasını’ isterken, basın kuruluşlarına da ellerinde başka belgeler varsa bunları yayımlamamaları çağrısı yaptı. Ancak Basu’nun basın kuruluşlarına yaptığı çağrı gazetecilerin tepkisini çekti. Evening Standard’ın genel yayın yönetmenliğini yapan eski Maliye Bakanı George Osborne, “Polis müdürünün yerinde olsaydım ve hem kendimin, hem de teşkilatımın güvenilirliğini korumak isteseydim, kendimi bu aptalca ve düşüncesiz yorumdan uzak tutardım” ifadelerini kullandı.

NASIL BAŞLADI

İNGİLİZ Mail On Sunday gazetesi iki hafta önce Darroch’ın diplomatik yazışmaları olduğu öne sürülen metinler yayımlanmıştı. Yazışmalarda Darroch, ABD Başkanı ile ilgili “Trump yönetiminin esasen daha normal, daha az işlevsiz, daha az tahmin edilemez, daha az hizipçi, diplomatik olarak da daha az sakar ve beceriksiz olacağına inanmıyoruz.” ifadelerini kullanmıştı. Başbakan Theresa May ve Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Darroch’a sahip çıkarken, sızıntıyla ilgili soruşturma başlatılmıştı. Trump da olayla ilgili yaptığı açıklamalarda, Darroch için “Çok aptal bir adam” ifadesini kullanmış ve İngiliz büyükelçiyle çalışmayacağını bildirmişti. Bu açıklamanın ardından Büyükelçi Darroch, “görevini dilediği gibi icra etmesinin imkânsız hale geldiğini” belirterek, istifa ettiğini duyurmuştu.