İklim zirvesine böyle mi gidilir?

İskoçya’nın Glasgow kentinde devam eden COP26 İklim Zirvesi’ne liderler ve iş insanlarının özel jetlerle gitmesi, makam araçlarıyla seyahat etmesi, çevreye ek yük getirdiği gerekçesiyle tepki çekiyor. 12 Kasım’a kadar sürecek zirve döneminde yaklaşık 400 özel jetin Glasgow’a ineceği hesaplanıyor. Sadece dün en az 52 iş jetinin Birleşik Krallık’taki 7 farklı havalimanına iniş yaptığı görülürken yerel basına göre hava trafiği adeta durma noktasına geldi.

HAVAYI KİRLETTİLER

Yerel basının hesaplamalarına göre 400 jet sadece 1000 kişiyi taşıyacakken, İngiliz The Sunday Mail gazetesi jetlerin 13 bin ton karbon emisyonuna neden olacağını, bunun 1600 İskoçya vatandaşının bir yıl boyunca ürettiği toplam karbon emisyonuna eşit olduğunu yazdı. Özel jetlerin dünya çapındaki havacılık emisyonlarının yüzde 50’sinden sorumlu olduğu biliniyor.

Zirvete katılan liderlerin günlük emisyon üretimleri ortalama 40 kilogram olarak hesaplanıyor. Bu arada tüm ülkelerden 25 bin delegeden en az 5 bini Glasgow’da değil, buraya 80 kilometre mesafedeki başkent Edinburgh’ta konaklıyor ve mesafeyi her gün karayolu ile aşıyorlar.

BIDEN’IN ARACI DA HEDEF

ABD Başkanı Joe Biden ve ülkesinin heyeti de bu grupta. Biden’ın “Canavar” olarak bilinen zırhlı aracı yaklaşık 4 kilogram ile her 1.5 kilometrede normal bir araçtan tam on kat daha fazla karbon üretiyor. Üstelik Biden’ın konvoyunda bu araçlardan iki adet var. Biden’ın Glasgow-Edinburg arasındaki yolculukları boyunca günde 714 kilogram karbon ürettiği hesaplanıyor. Dahası bu yolculuklara bir de İngiltere polisine ait bir helikopter refakat ediyor. Öte yandan Başkan Biden’ın uçak filosundaki hava araçları, ortalama her 1.5 kilometre için 25 kilogram emisyon üretirken tarifeli sefer tercih eden sıradan bir vatandaş için bu miktar sadece 0.16 kilogram.

CHARLES TARİFELİYE BİNDİ

İş insanları ve ünlüler de çevrecilerin tepkisini çekti. İklim değişikliği konusunda sık sık açıklamalarda bulunan milyarder Jeff Bezos, kente 65 milyon dolarlık özel jeti ile geldi. Bundan önce Türkiye açıklarında tatil yapan Microsoft’un kurucusu Bill Gates’in doğum gününü kutlamak üzere helikopterle seyahat etmişti. İngiliz Kraliyeti’nden Prens Charles ise Roma’daki G20’den ticari olmayan uçakla seyahat edenler arasındaydı.

BORIS’İN UÇAĞI ‘ÇEVRECİ’

Programı organize eden İngiliz hükümeti, zirvenin yüz yüze olmasının önemine işaret ederek ortaya çıkan emisyon miktarının görece daha az önemli olduğunu savundular. Zirvenin ardından Glasgow-Londra arasındaki yolu tren yerine uçakla aşacak olan Başbakan Boris Johnson da zaman kısıtlamalarını gerekçe gösterdi. İngiltere başbakanlığından yapılan açıklamada Johnson’ın uçağının “sürdürülebilir yakıt” içerdiği ve “kendi sınıfının en çevrecisi” olduğu belirtildi.

ORMANLAR VE METAN İÇİN 2030 HEDEFİ

İklim zirvesinde dün iki kayda değer karar çıktı. Dünya orman varlığının yüzde 85’ini temsil eden 100 ülkenin liderleri, 2030’a kadar ormansızlaşmayı durdurmakta uzlaştı. Türkiye’nin de imzacılar arasında olduğu listede Brezilya, Kanada, Rusya gibi ülkeler var. Ormanların korunması için 20 milyar dolarlık fon oluşturulacak. 80’den fazla ülke ise en önemli sera gazlarından olan metan emisyonunun 2030 yılına gelindiğinde 2020’ye göre yüzde 30 azaltılması konusunda uzlaştı. İmzacılar arasında ABD ve AB’nin yanı sıra en büyük metan üreticilerinden Brezilya varken Çin, Rusya ve Hindistan yer almadı.

ÇİN, KÖMÜR ÜRETİMİNİ ARTTIRDI

Çin, son aylarca yaşanan enerji krizi fabrikalarında üretimi durdurma noktasına gelince kömür üretimini arttırdı. Dünyanın kömürden enerji teminini 2030 itibariyle sonlandırmayı tartıştığı COP26 zirvesi sürerken Pekin yönetimi, günlük bir milyon tondan fazla kapasite artışına gitti.

İSRAİLLİ BAKAN ZİRVEYE GEÇ GİREBİLDİ

TekerlEkli sandalye kullanan İsrail Enerji Bakanı Karine Elharrar, COP26 Konferansı’nın yapıldığı salon engelli erişimine uygun olmadığı için önceki gün konuşma yapması gereken oturuma girememişti. Sorun, katılımcılara tahsis edilmiş otobüslerin tekerlekli sandalye ile binmeye uygun olmamasından kaynaklanıyordu. İsrail makamları sorunu çözmek için iki saat uğraştıktan sonra başarısız olmuş ve resmi şikâyette bulunmuşlardı. Yaşananlar sonrası İngiltere tarafından peş peşe özür gelirken, Bakan Elharrar dün toplantıların yapıldığı salona girebildi.