Hürmüz’de misilleme şüphesi

İRAN Devrim Muhafızları, Hürmüz Boğazı’nda yakıt kaçakçılığı yapan yabancı bir petrol tankerine el koyduğunu duyurdu. Devrim Muhafızları, pazar günü 12 mürettebatlı yabancı bir tankerin Lark Adası’nın güneyinde durdurulduğunu, tankerde kaçak bir şekilde taşınan 1 milyon litreye yakın petrol bulunduğunu açıkladı. İran, ele geçirdiği tankerin ve mürettebatın hangi ülkeden geldiğine ilişkin detay paylaşmadı.

BAE’NİN TANKERİ Mİ

İran’ın el koyduğu tankerin geçen haftadan beri haber alınamayan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait tanker olduğu şüphesi güçlense de Devrim Muhafızları yaptığı açıklamada, Batı basınındaki bu iddiaları yalanladı. Hürmüz’de seyir halindeki BAE’ne ait petrol tankerinden cumartesi gecesinden beri haber alınamadığı bildirilmişti. Panama bandıralı MT Riah isimli tanker, İran Devrim Muhafızları’nın üssünün bulunduğu Keşm adası yakınlarında kaybolmuştu. İran Dışişleri Bakanlığı, salı günü yaptığı açıklamada BAE’ye ait petrol tankerine el konmadığını, arıza yapan geminin gerekli müdahalelerin yapılması için İran karasularına çekildiğini belirtmişti. ABD’li yetkililer ise söz konusu tankere İran tarafından el konulduğu konusunda güçlü şüphelerin bulunduğunu açıklamıştı.

İRAN TEHDİT ETMİŞTİ

Fransız AFP haber ajansı, İran’ın tankere el koymasının, İngiltere’nin Cebelitarık’ta bir İran tankerine el konmasına misilleme olabileceğini öne sürdü. İngiltere’ye bağlı Cebelitarık özerk yönetimi, geçen hafta Suriye’ye yönelik ambargoları ihlal ettiği gerekçesiyle ‘Grace 1’ isimli İran tankerini alıkoymuştu. İran tankerinin durdurulmasının ardından bunun İngiltere için ‘sonuçları olacağı’ açıklamasını yapmıştı.

‘ABD DESTEK BULAMADI’

Öte yandan Alman DPA haber ajansı, ABD’nin Hürmüz Boğazı’nda ticari gemilerin güvenliğini sağlamak için Basra Körfezi’ndeki askeri mevcudiyeti artırma planının, Almanya, Fransa ve Türkiye gibi NATO müttefiki ülkelerden destek görmediğini iddia etti. Buna göre, ABD’li diplomatlar bu hafta NATO karargâhının bulunduğu Brüksel’de söz konusu plana dair temaslarda bulundu. ABD’nin girişimine Hollanda, Danimarka ve Norveç destek verirken, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülke çekinceyle yaklaştı. Petrol ticaretinin önemli rotalarından olan Hürmüz’de tankerler kısa bir süre önce sabotaj saldırılarına maruz kalmış, ABD de İran’ı sorumlu tutmuştu.

Bilgi notu

En dar geçişi 33 kilometre uzunluğundaki Hürmüz Boğazı, dünyadaki petrol ticaretinin beşte birine ev sahipliği yapıyor.

‘ABD, RİYAD’A ASKER GÖNDERECEK’

ABD merkezli CNN haber kanalının Amerikalı iki savunma bakanlığı yetkilisine dayandırdığı haberine göre, ABD, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’daki Prens Sultan Hava Üssü’ne 500 asker göndermeyi planlıyor. CNN’e konuşan ABD’li yetkililer, pist ve havaalanı iyileştirmelerinin yanı sıra bir Patriot füze savunma bataryası için yapılan ilk hazırlıklar için az sayıda birlik ve destek personelinin hâlihazırda sahada olduğunu söyledi. Kongre, Suudi Arabistan’a asker sevkiyatı konusunda resmi olarak bilgilendirilmedi ancak bir yetkili, CNN’e konuya ilişkin açıklamanın gelecek hafta yapılmasının planlandığını ifade etti. Eski ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, geçen ay Körfez’de yaşanan gelişmeler üzerine Ortadoğu’ya ilave bin asker sevk edileceğini açıklamış ancak askerlerin hangi ülkelere gönderileceğine ilişkin bilgi vermemişti. ABD’nin Ortadoğu’daki 11 ülkede toplam 46 askeri üssü bulunuyor.

TRUMP’A RAĞMEN YENİ TASARI

ABD Temsilciler Meclisi, Başkan Donald Trump’ın iki kez veto ettiği ABD’nin Suudi Arabistan’a 8,1milyar dolar değerindeki silah satışını engelleyecek tasarıyı tekrar onayladı. Oylamaya ilişkin açıklama yapan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Eliot Engel, Körfez Bölgesi’ndeki ABD müttefiklerinin Yemen’deki İran destekli Husiler tarafından tehdit altında olduğunun farkında olduğunu ancak insan hakları ihlallerini de göz ardı edemeyeceklerini vurguladı. Engel, “Bölgedeki iş birliğimiz, müttefiklerimiz tarafından işlenen sivil katliamlara göz yumacağımız anlamına gelmiyor. (Trump) yönetimi değerler adına ayağa kalkmıyorsa, Kongre kalkmalı ve kalkacak” dedi. Dört Cumhuriyetçi vekilin de destek verdiği tasarı, daha önce aynı tasarıyı iki kere veto eden Trump’a üçüncü kez gönderilecek. Trump’ın tasarıyı üçüncü kez veto etme hakkı bulunuyor. Kongre’nin Trump’ın vetosundan kaçınmak için hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Senato’da 3’te 2’lik çoğunluğa ulaşması gerekiyor.

ABD İRAN İHA’SINI VURDU

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile ortak basın toplantısı sırasında İran’a ait bir insansız hava aracını (İHA) vurduklarını açıkladı. Trump, İran İHA’sının Hürmüz Boğazı’nda Amerika’nın USS Boxer savaş gemisine 900 metreden daha fazla yaklaştığını ve birden çok kez yapılan uyarılara rağmen durmadığını söyledi. Geminin savunma aksiyonu aldığını kaydetti. “Bu, İran’ın uluslararası sulardaki gemilere karşı kışkırtıcı ve düşmanca hareketlerinin sonuncusudur” diyen ABD Başkanı, tüm ulusları “İran’ın global ticaret özgürlüğünü bozan eylemlerini” kınamaya çağırdı. Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ise bir İHA kaybettiklerine dair bilgilerinin olmadığını söyledi.