HTŞ'den İdlib'de olumlu sinyal var

SURİYE’deki ılımlı muhalifler, en az üç milyon sivilin yaşadığı İdlib’e yönelik kapsamlı bir harekâtı önleyen Türkiye ve Rusya arasında yapılan İdlib mutabakatının başarılı bir şekilde uygulanacağı konusunda iyimser açıklamalarda bulunuyor. Reuters haber ajansına konuşan Suriyeli muhalif gruplardan bir yetkili, terör örgütü Heyet el Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) üçüncü kişiler aracılığıyla Türk ordusuna anlaşmaya bağlı kalacakları sinyalini verdiğini söyledi. Türk yetkililer tarafından bilgilendirildiği belirtilen, ismi açıklanmayan muhalif yetkili, “Her şey yolunda ilerliyor. HTŞ, anlaşmayı ilan etmeden ona bağlı kalacağını taahhüt etti” ifadesini kullandı. Türkiye ve Rusya, İdlib’de muhalif ve diğer silahlı grupların, Esad rejimiyle sınır olduğu bölgelerde, karşılıklı olarak 15-20 kilometre derinliğinde, ağır silahlardan arındırılmış bir tampon oluşturmasını kararlaştırmıştı. 17 Eylül’de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in duyurduğu anlaşmanın uygulanması konusundaki en büyük soru işareti, tüm tarafların ‘terör örgütü’ olarak kabul ettiği HTŞ’nin anlaşmaya uygun bir şekilde ağır silahlarını bırakıp bırakmayacağı.

ÇATIŞMA İSTENMİYOR
Reuters’a konuşan Suriyeli bir istihbarat yetkilisi HTŞ’nin ılımlı muhalif gruplarla iki taraf için de öldürücü olacak bir çatışmanın içine girmek istemediğini, şu anda sağlanan çatışmasızlık durumunun sürmesini istediğini öne sürdü.

Astana’daki Suriye görüşmelerinde muhalif kanadı temsil eden Ahmed Toma ise “Anlaşmanın planlandığı zamanda hayata geçeceğini öngörüyorum” dedi. Anlaşmaya göre, İdlib’de ağır silahlardan arındırılarak kurulması planlanan tampon bölgenin 15 Ekim’e kadar hazır hale getirilmesi gerekiyor. Suriye’de El Nusra’nın terör örgütü El Kaide ile bağlarını kopardığını açıklamasının ardından kurulan radikal Huras el Din örgütü, anlaşmayı tanımadığını açıklamıştı. Rusya ve Suriye, İdlib’in yüzde 60’ını kontrol altında tutan HTŞ’nin bölgedeki varlığını gerekçe göstererek, en az 3 milyon sivilin yaşadığı İdlib’e saldırı düzenlenmesi tezini savunuyordu. Önemli muhalif gruplar arasında yer alan Ulusal Kurtuluş Cephesi ise İdlib anlaşmasını kabul ettiğini duyurmuştu.

CEYŞ-ÜL İSLAM YENİDEN SİLAHLANIYOR
Beşar Esad rejiminin nisan ayında ele geçirdiği Doğu Guta’dan tahliye edilen, Suriye’deki önemli muhalif gruplardan Ceyşül İslam, yeniden silahlandığını duyurdu. Reuters’a konuşan örgütün lideri Issma el Buvaydani, örgütün Doğu Guta’dan çıktıktan sonra Halep’in kuzeyinde yeniden organize olduğunu ve silahlandığını söyledi. Doğu Guta’daki muhalif sivillerin, el Bab yakınlarına gönderildikten sonra çadırda yaşadığını söyleyen el Buvaydani, ‘Doğu Gutalı’ sivillerin yaşadığı yeni bölgede, ev, alışveriş merkezi, cami, tıp merkezi ve okulun inşa edileceğini belirtti.

BİLGİ NOTU
Türkiye’nin yoğun diplomatik çabaları sonucunda Rusya ile imzalanan İdlib mutabakatında, ılımlı muhalif ya da radikal gruplardan silahlarını teslim ederek bulundukları bölgeden ayrılmaları talep edilmiyor. Anlaşmaya göre, tampon bölge içindeki grupların sadece ağır silahlarını teslim ederek saldırılara son vermesi, tampon bölgenin güvenliğinin ise Rus ve Türk ordusu tarafından sağlanması gerekiyor.