Güncelleme Tarihi:
ABD’nin 45’inci Başkanı Donald Trump, dün Oval Ofis’te imzaladığı ilk kararname ile eski Başkan Barack Obama döneminde çıkarılan ve “Obamacare” (Obama Bakımı) olarak bilinen, resmi adı da “Karşılanabilir Bakım Yasası” olan sağlık reformu yasasının kapsamını daralttı. Beyaz Saray’dan yapılan bir diğer açıklamada ise Trump’ın, verdiği talimatla farklı bakanlık ve kurumlara atanan yeni isimler koltuklarına oturana kadar imza bekleyen tüm federal düzenlemelerin dondurulduğu bilgisi paylaşıldı. Ayrıca Beyaz Saray’ın resmi sitesinde yer alan ve hükümetin belli başlı siyasi tercihlerinin ana hatları ile ipuçlarını aktaran “Issues” (Meseleler) kısmı da yenilendi.
KAPSAM DARALTILACAK
New York Times (NYT) gazetesinin haberine göre ilk başkanlık kararnamesinde Başkan Trump, federal hükümet dairelerine bu yasanın öngördüğü pekçok uygulamanın kapsamını mümkün olduğunca daraltmaları talimatını verdi. Trump kararnamesinde, “Obamacare’in vatandaşlar üzerindeki ekonomik yüklerinin azaltılması için” gerekli önlemlerin alınacağına vurgu yaptı. Bir sayfalık talimatta spesifik olarak hangi yasanın hangi maddelerinin hedeflendiği belirtilmedi. NYT, metindeki genel anlatım tarzının federal ajanslara bu yasasını sigortacılar, ilaç üreticileri, doktorlar, hastalar ve eyaletler için fazla masraflı algılanan hükümlerini değiştirme, erteleme ve muaf tutma gibi yetkiler tanıyacağını yazdı. NYT, Trump yönetiminin bireysel sigorta piyasasını daha çekici yapmayı hedeflediği yorumunu da yaptı. ABD Temsilciler Meclisi, geçen hafta içinde “Obamacare”in kaldırılmasını kolaylaştıracak bir düzenlemeyi onaylamıştı.
BEYAZ SARAY ‘YENİLENDİ’
Beyaz Saray’ın resmi internet sitesinde yer alan ve hükümetin kritik siyasi tercihlerinin ana hatları ile ipuçlarını aktaran “Issues” (Meseleler) kısmı da yenilendi. Sitenin Trump’ın yemin töreninden yaklaşık yarım saat sonra güncellenmesi ve Obama yönetiminin politikalarına yönelik bazı linklerin siteden kaldırılması dikkat çekti. Burada “Önce Amerika Dış Politikası” başlığı altındaki metinde şunlar öne çıktı:
- “Trump Yönetimi, ABD çıkarları ve Amerikan ulusal güvenliğine odaklanmış bir dış politikayı taahhüt etmektedir.”
- “DEAŞ’ı ve diğer radikal İslamcı terör gruplarını yenmek en yüksek önceliğimiz olacak. Bu grupları yok etmek için, atak müşterek ve koalisyon operasyonlarını gerektiğinde yürüteceğiz.”
- “Trump Yönetimi terörist gruplara mali yardımı kesmek, istihbarat paylaşımını yaygınlaştırmak ve propaganda ile eleman elde etmeyi engellemek üzere siber savaş yürütmek için uluslararası ortaklarla çalışacak.”
- “Dünya bilmeli ki, ülke dışına düşman aramak için yönelmeyeceğiz, yani eski düşmanlar dost olduğunda, ve eski arkadaşlar müttefik olduğunda her zaman mutlu oluruz.”
200 milyon dolara mal olduğu hesaplanan Trump’ın töreni nispeten renksizdi. Trump’a muhalif Hollywood ünlüleri elini eteğini çekince renk de kalmamıştı. Belki de törenin tek rengi First Lady Melania Trump’ın bebek mavisi kıyafetiydi.
DONALD Trump’ın töreni ABD’de ilk kez bir başkanın yemin törenini izleyen bir Türk gazeteci olarak benim açımdan çok fazla sürprizli değildi. Trump’ın seçim kampanyasındaki ateşli çıkışlarının bürokrat tornasından geçirilip daha makul bir çerçeveye oturtulduğu belliydi. Asıl dikkate değer olan Trump’ın söylediklerinden çok o her ‘değişim’ dediğinde dalgalanan tören kalabalığıydı. Washington D.C. muhtemelen uzun süredir bu kadar yabancı bir kalabalığı ağırlamamıştı. Ülkenin kalbi diyebileceğimiz Orta Amerika’dan gelen Trump destekçileri çoğunluktaydı.
RADİKAL İSLAM VURGUSU: İslam’ı ‘habis’ olarak nitelendiren ve eşcinsellere hakaret eden çıkışlarıyla tanınan Teksas Baptist Kilisesi’nin rahibi Robert Jeffress’ın tören öncesinde Beyaz Saray’ın karşısındaki St. John Kilisesi’nde Trump ve yardımcısı Mike Pence’a özel, kapalı bir vaaz düzenlemesi hayli manidardı. Trump’ın başkan olarak yaptığı ilk konuşmadaki ‘Radikal İslamcı terörizmi dünya üzerinden sileceğiz’ vurgusu da atlanmamalı.
UMUT YERİNE KORKU: Tören günü arabasına bindiğim bir taksici protestolar ve güvenlik nedeniyle kapatılan yollardan bezmiş bir halde şöyle dedi; ‘Yemin töreni günleri kim seçilmiş olursa olsun neşeli ve huzurlu geçerdi. Şimdi ortalık savaş alanı.’ Obama’nın 2009’daki töreninde ‘umut’ etrafında bir araya gelen barışçıl kalabalıkların yerini ‘korku’ etrafında kenetlenen öfkeli kalabalıklara terk ettiği gerçekti.
MELANIA TARZI: Törenin pek de alışılmışın dışında bir görkemi yoktu. Törende yanımdaki Massachussets’li olduğunu anladığım bir çiftin şu sohbeti kulağıma takıldı; ‘Hollywood elini eteğini çekince renk de kalmıyormuş!’ Hatta törenin ruhsuz olduğunu söyleyebilirim. Ama günün en güzel rengi yeni Melania Trump’ın bebek mavisi kıyafetiydi. Tom Ford’dan veto yiyen First Lady, Ralph Lauren tasarımıyla adeta manşetlerden intikamını aldı.
KADINLAR SOKAKLARA DÖKÜLDÜ
Dünya çapında yüz binlerce kadın, dün ABD’nin yeni başkanı Trump’ı protesto etmek için sokaklara döküldü. ABD’nin başkenti Washington DC’nin dışında Londra’dan, Sydney’e, Berlin’den Paris’e, Yeni Delhi’den Mexico City’e kadar birçok kentte düzenlenen Kadınlar Yürüyüşü’ne 2 milyonu aşkın kişi katıldı. Trump’ın kadın karşıtı ve ırkçı söylemlerinin protesto edildiği eylemlere katılan isimler arasında Katy Perry, Scarlett Johansson, Jake Gyllenhaal, Emma Watson, Kristen Stewart, Charlize Theron gibi ünlü isimler de vardı.
DIŞ SİYASİ TEPKİLER
RUSYA: GÖRÜŞMEYE HAZIRIZ
Yeni Başkan Donald Trump’ın yemin törenindeki performansı ve verdiği mesajlar dünya genelinde yankı buldu.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Putin, Başkan Trump ile görüşmeye hazır. Tabii gerçekçi olmak gerekirse iki ülke lideri arasında yapılacak görüşme öyle bir haftada hazırlanabilecek türden değil” dedi.
- Almanya Başbakanı Angela Merkel de dün yaptığı açıklamada, “Yemin törenindeki konuşmasında kanaatlerini net olarak ifade etti. Birincisi, uluslararası ekonomik sistem, uluslararası ticari sistemde kurallar, ortak değerler ve müşterek eyleme dayalı olarak bir arada çalışırsak ve askeri ittifaklara katkımızı yaparsak hepimiz için en iyisi olacağına inanıyorum. İkinci olarak, trans-Atlantik ilişki önümüzdeki yıllarda geçen yıllardakine göre daha az önemsiz olmayacak” dedi.
- İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Trump ile çalışmaya hazır olduklarını söyledi.
‘İKİ BAŞKAN BİR ARAYA GELECEK’
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Washington’da ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump’ın kabine adayları ile görüşmesine ilişkin, “Görüşmelerimizde ikili ilişkilerimizi daha iyi götürebilmek ve daha da güçlendirmek için güçlü bir irade gördüm. Görüştüğüm tüm bakanlar ve diğer yetkililer, Türkiye ile ilişkileri çok daha güçlendirmek istediklerini vurguladılar” dedi.
Washington’daki törende Türkiye’yi temsil eden Çavuşoğlu, Türk gazetecilerin sorularını yanıtladı. Yeni Başkan Trump’ın ilk ziyaretini Türkiye’ye yapmasının konuşulduğu yönündeki soruya Bakan Çavuşoğlu, şöyle cevap verdi:
“Başkan’ın yakın ekibiyle yaptığımız görüşmelerde en kısa sürede iki başkanı bir araya getirmemiz gerektiği konusunda hemfikir olduk. İki başkan bir araya gelecek, bir yol haritası belirleyeceğiz. Tüm bu sorunların üstesinden gelebilmek ve işbirliğimizi artırmak için bir yol haritası üzerinde çalışıyoruz.”
WASHINGTON/AA