Havadan vursunlar

IŞİD ile Şii değil, Sünnilerin savaşabileceğini savunan Nuceyfi, ABD ve Türkiye’den beklentileriyle ilgili soruya ise şu yanıtı verdi: "Bölgemizde yabancı asker olmasına taraftar değiliz. Yerleşimin olmadığı yerlerde IŞİD’in üslerine hava operasyonları düzenlenebilir. Siyasi, lojistik desteğe ihtiyacımız var ama yabancı askere değil."

NUCEYFİ ailesi Irak siyasetinde etkili bir yere sahip. Sünni politikacı Usame bin Nuceyfi, Meclis Başkanı. Kardeşi Esil Nuceyfi ise Musul Valisi. Esil Nuceyfi, Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) kenti ele geçirmesinin ardından Musul’dan kaçıp Kürt bölgesine sığındı. Kaldığı otelde Nuceyfi’nin yanına çıkarken Musul’un maliyesinden sorumlu hanımefendi hemen söze girip “Durumumuz çok kötü. IŞİD merkez bankasında 500 milyon dolara el koydu, insanlara dağıttı, daha güçlü hale geldi” dedi. Esil Nuceyfi şimdi IŞİD’ı defetmenin yollarını arıyor, ama çözümü Bağdat’ta görmüyor. Nuceyfi’nin yanıtları:

Musul’u kim ele geçirdi, IŞİD mi yerel aşiretler mi?

Önce IŞİD Musul’un bazı bölümlerini işgal etti. Ardından askerler kaçınca bazı aşiretler ile 2003’teki işgalden sonra Amerikan güçlerine karşı savaşmış olan bazı duriniş gruplardan her biri kentin bir parçasını ele geçirdi. Bu gruplar IŞİD’de katılmadılar. Ancak IŞİD bu grupların en büyüğü.

Bu durumda ana aktör IŞİD diyebilir miyiz?

Evet ilk gün öyleydi. Ancak dün (perşembe) Medine Belgesi adını verdikleri bir deklarasyon yayınladı ve IŞİD dışındaki hiçbir silahlı gruba izin verilmeyeceği ve buna karşı savaşılacağı belirtiliyor.


IŞİD İLE BİRLİK DEĞİLLER

Bugün Musul yolunda konuştuğum insanlardan çok sayıda spekülasyon duydum. Mesela bir asker dedi ki, IŞİD’ın arkasında Saddam’ın ikinci adamı olan İzzed İbrahim el Duri, Baas ve Saddam’ın askerlerinin olduğunu öne sürdü.

Sanmıyorum. Çünkü dün İzzed el Duri’nin bir açıklamasını gördüm, diyor ki bütün Safevi (İrani unsurlar) ve tekfiri gruplarla savaşacağız. Tekfiri gruplardan IŞİD’ı kast ettiğini biliyoruz. Birlikte çalıştıklarını sanmıyorum.

Rolü olmadığını mı söylüyorsunuz?

Hayır, rolleri var. Askerler çekilince bu gruplar kendi bölgelerini ele geçirdiler, ama bu IŞİD’la birlikte savaştıkları anlamına gelmiyor. İzzed el Duri ile Baas’ın yaptığı bu.

Baasçıların IŞİD’ı kullandıkları iddiasına ne diyorsunuz?

IŞİD ve Baas Partisi ayrı yollardalar. Aynı değiller ve olamazlar da.

IŞİD’ın aşiretler ya da İslami gruplardan aldığı destek konusunda neler söyleyebilirsiniz?

Aşiret liderleri değil, ama bazı aşiret üyelerinden para ve militan desteği alabilirler.


SÜNNİLER BİTİREBİLİR

Musul gibi farklı din, mezhep ve milletlerin birarada barış içinde yaşayabildiği bir kentte nasıl oldu da IŞİD gibi bir örgüt kök salabildi?

Çünkü toplum ordu ve rejimden çok büyük bir baskı gördü. Askerler ve polisler meselelerle baş etmeye çalışırken mezhebi bir yaklaşım sergilediler.

Peki siz, Bağdat ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasında ortak bir eylem planı şekillendi mi şimdiye kadar?

Bağdat’tan ziyade Kürt Bölgesel Yönetimi ile koordinasyon içindeyiz. Bağdat burayla ilgili bir çözüm getirecek durumda değil. Kendi kaynaklarımız ve IKBY’ye bel bağlamış durumdayız. Şu anda bir koordinasyon içindeyiz, kentte belli yerleri ele geçiren gruplardan bazıları IŞİD’a karşı savaşmaya hazır.

IŞİD kentten çıkarılsa sorun çözülecek mi? İnsanların istediği Maliki’nin gitmesi. Sizce asıl çözüm nedir?

Bizce IŞİD ile mücadelede başka bir yol gerekiyor. Maliki’nin değil bir Sünni düşünce projesi içerisinde çözülmelidir.

Biraz açabilir misiniz?

IŞİD ile Sünni karakterimizle savaşmalıyız. Maliki IŞİD ile savaşamaz. Sünniler savaşabilir, çünkü IŞİD bu durumda mezhepsel meseleleri kullanamaz.

KERKÜK'TEN ENDİŞELİ DEĞİLİM

Türk rehinelerle ilgili elinizde yeni bir bilgi var mı?

IŞİD tarafından kaçırıldıklarını ve Musul’da tutulduklarını biliyoruz. Fidye falan istemediklerini söylüyorlar ama ne istediklerini söylemiyorlar. Arabulucularla görüşmeye çalışıyoruz ama nihai bir yanıt ababilmiş değiliz.

Peşmergelerin şimdi kontrolü ele aldıkları yerlerden çekilmeyeceklerine dair endişeleri olanlar var, buna katılıyor musunuz? Özellikle Kerkük konusunda...

Hayır... Böyle bir endişem yok. Kürtler için Arap bölgelerini almaları mantıklı değil. Herkesin korkusu IŞİD.

ABD ya da Türkiye’den beklentiniz nedir?

Destek istiyoruz, ama bölgemizde yabancı asker olmasına taraftar değiliz. Kentlerde değil ama yerleşimin olmadığı yerlerde IŞİD’ın üslerine hava operasyonları düzenlenebilir. Siyasi, lojistik desteğe ihtiyacımız var ama yabancı askere değil.

YABANCI IŞİD GELDİ YERLİ IŞİD’E BIRAKTI

IŞİD’in güçlenmesinden dolayı yabancı ülkeleri ya da komşularınızı da sorumlu görüyor musunuz?

Elbette...

Suriye’den farklı olarak Irak’taki IŞİD’ın daha çok yerel savaşçılardan oluştuğu tespitine katılıyor musunuz?

Iraki bir IŞİD var ama asıl güç yabancılardan oluşuyor. Başlangıçta Musul’a gelenler yabancılardı, kent düşünce yabancılar yerlerini Iraki IŞİD’a bırakıp gitti.

İran ya da dışarıdan başka bir Şii grup duruma müdahale ederse bunun etkileri ne olur?

Durumu daha karmaşık hale getirir ve mezhebi bir boyut kazandırır. Korkarım ki o zaman tüm Sünniler IŞİD’e katılırlar.