Hac izdihamında ölenlerden 11'i Türk

Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA'nın haberine göre, İçiÅŸleri Bakanlığı'nın açıklamasında, izdihamda 11 Türk'ün de hayatını kaybettiÄŸi, ölenlerden 58'nin nereli olduÄŸunun henüz belirlenemediÄŸi kaydedildi.Â

Açıklamada ölen Türklerin kimlikleri verilmedi. Açıklamaya göre, izdihamda hayatını kaybedenler arasında 54 Endonezya, 36 Pakistan, 13 Mısır, 11 Hindistan, 10 Cezayir, 10 BangladeÅŸ, 8 Sudan, 7 Fas, 5 Çin, 4 Yemen, 3 Sri Lanka, 2 Suriye, 2 Somali, 2 Afganistan, 2 Suudi Arabistan, 1 Tunus, 1 Umman, 1 Myanmar, 1 Nijerya, 1 Çad ve 1 Kamerun vatandaşı bulunuyor.Â

DİYANET: 9 TÜRK HACI ÖLDÜ

Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkan Yardımcısı Mehmet Görmez, Hac Ä°daresi Merkezi'nde düzenlediÄŸi basın toplantısında, Mina'nın Cemarat bölgesindeki ÅŸeytan taÅŸlama sırasında yaÅŸanan izdihamda 9 Türk hacının öldüğünü açıkladı.Â

Görmez, hayatını kaybeden Türk hacılardan 3'ünün Diyanet, 3'ünün Simge Turizm organizasyonuyla Suudi Arabistan'a geldiÄŸini, diÄŸer 3 kiÅŸinin ise üç aylık umreye gidip Hac için Mekke'de kalanlardan olduÄŸunu belirtti. Åžeytan taÅŸlamada hayatını kaybeden Türk hacıların isimleri şöyle:Â

Ahmet Sabit (Aksaray - Diyanet Nevşehir 1. kafile 2. grup), Saniye Akkurt (Aksaray - Diyanet Nevşehir 1. kafile 4. grup), Selim Tekingündüz (Bingöl - Diyanet Diyarbakır 12. kafile 2. grup), Tefrike Atlı, Mehmet Çeliker ve Nevruz Kamerkale (üç aylık umreye gidip kalanlar), İsmail İzci (Edirne- Simge Turizm), Cevriye İzci (Edirne-Simge Turizm), Hanife Uçaner (Uşak-Simge Turizm).

''İNSAN CANI DAHA ÖNEMLİ''

Görmez, hayatını kaybeden hacıların yakınlarına baÅŸsaÄŸlığı dilediÄŸi basın toplantısında, ''Gönül ister ki Hac'ın en sembolik ibadeti olan ÅŸeytan taÅŸlamayı gerçekleÅŸtirirken insanlar ÅŸeytana taÅŸlanmasın'' dedi.Â

Bir insanın canının bu ibadetten daha önemli olduÄŸunu vurgulayan Görmez, ''Siz izanlıyken yeÅŸil yapraÄŸa, karıncaya dokunamıyorsunuz. Ä°badetin bu kısmını gerçekleÅŸtirirken insanların ayaklar altında ezilmesi üzüntü verici'' diye konuÅŸtu.Â

Görmez, kafile baÅŸkanlarının tüm uyarılarına raÄŸmen, sevap açısından en uygun saat olduÄŸu gerekçesiyle hayatını kaybeden Türk hacıların bireysel hareket ettiklerini kaydetti.Â

Görmez, Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı organizasyonuyla kutsal topraklara gelen hacılardan kafilesiyle irtibatı kopan 12 Türk hacıdanhaber alınamadığını da bildirdi.Â

ÖLÜ SAYISI 251'E ÇIKTI

Mina'da, hacı adaylarının ÅŸeytan taÅŸlaması sırasında meydana gelen izdihamda ölenlerin sayısı 251'e yükseldi.Â

Suudi Arabistan SaÄŸlık Bakanlığı sözcüsü Halid El Murgalani, izdihdamda yaralananlardan 7'sinin dün gece hayatını kaybettiÄŸini ve ölü sayısının 251'e çıktığını söyledi.   Â

DİYANET: ÖLEN TÜRK BİLGİSİ BİZDE YOK

Öte yandan Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı ve Türkiye Seyahat Acenteleri BirliÄŸi (TÃœRSAB) yetkilileri, izdihamda ölenler arasında, kendi organizasyonlarıyla hacca gelen Türklerin bulunduÄŸuna iliÅŸkin olarak ÅŸu ana kadar kendilerine bilgi gelmediÄŸini bildirdiler.Â

Mekke'deki Anadolu Ajansı muhabiri Necati KeleÅŸ'in görüştüğü yetkililer, hacı adaylarının kafileler halinde Mina'daki ÅŸeytan taÅŸlamanın yapıldığı Cemarat bölgesine getirildiÄŸini ve bu hacılar arasında can kaybı olmadığını söylediler.Â

Yetkililer, ancak bölgeyi bildiğini söyleyerek bireysel hareket eden ve Suudi Arabistan'da yaşayan Türklerin izdihamda kalmış olabileceğine dikkati çektiler.

FACÄ°A HER YIL TEKRARLANIYOR

Yaklaşık 2 milyon hacı adayının akın ettiği Mekke'de bir hac mevsimi daha aşırı kalabalığın yarattığı izdiham nedeniyle büyük bir faciayla noktalandı. Mina'daki şeytan taşlama sırasında meydana gelen izdihamda 251 hacı ezilerek yaşamını yitirdi.

Suudilerin aldığı geniş güvenlik önlemleri sayesinde haccın ilk iki günü kazasız atlatıldıktan sonra, yetkililer şeytan taşlama törenleri için her ülkenin hacı adaylarına ayrı saatler ayırdılar. Buna göre Türk hacı adaylarının taşlama saati, dün 16.00-24.00 arasıolarak belirlendi. İzdihamın meydana geldiği saatte ise İranlı hacı adayları şeytan taşlama görevini yerine getiriyordu.

BÜYÜK PANİK ÇIKTI

Arife günü Arafat'a çıktıktan sonra, burada bir gün kalıp ‘‘vakfe’’ye duran hacılar, gece yarısı Müzdelife üzerinden Mina'ya şeytan taşlamaya geçtiler. Şeytan taşlama töreni sırasında yaşanan izdiham, simgesel olarak Büyük Şeytan'ın bulunduğu ikinci katta itiş kakışla başladı. Bazı hacı adaylarının ayaklar altında kalıp ezilmesi üzerine panik büyüdü. 244 kişi orada, 7 kişi ise daha sonra kaldırıldığı hastanelerde can verirken, helikopterler sütunun üzerine doğru alçalarak kalabalığı yatıştırmaya çalıştı. TSİ 08.00 sularında başgösteren izdiham yaklaşık 27 dakika sürdü. Feci olay nedeniyle şeytan taşlama yaklaşık 2.5 saat süreyle durduruldu ve ölen hacıların cesetleri kamyonlara yüklendikten sonra hacı adayları şeytan taşlamaya devam ettiler.

SOÄžUTUCULU KAMYON

Bir gün içinde 2 milyon kişinin Büyük Şeytan'a yedi adet taş atması gerektiği için olay yerinde geniş güvenlik önlemleri alınmıştı. Mina bölgesinde olası bir faciayı önlemek için 10 bin polis yerleştirilmişti. Olay üzerine 2 bin ulusal muhafız da bölgeye intikal ettirildi. Olayın ardından cesetler, ikinci kata çıkan soğutuculu kamyonlara kepçelerle yüklendi. Yaralılar ise onlarca ambulansla hastanelere yetiştirildi. Ölen hacılardan kalan elbise ve eşyalar kamyonlara yüklenerek olay yerinden götürüldü.

Şeytan taşlama alanının alt katında da büyük bir izdiham olduğu görüldü. Bu izdihamın boyutu, simgesel şeytan taşının bulunduğu yerde yüzlerce ihram, terlik ve şemsiye gibi kişisel eşyaların yerlere saçılmış olmasından belli oluyordu.

Daha önceki yıllarda meydana gelen izdihamlarda ölen ya da yaralananların sayısını izleyicilere duyurmayan Suudi televizyonu ilk defa olaydan saatler sonra bütün ayrıntılarıyla izdiham haberine yer verdi. Hac Bakanı İyad Medeni, panik ve izdihamda ölen hacıların hangi milletlerden olduğunu açıklayacak bilgiye sahip olmadığını, ancak ölenlerin büyük bölümünün illegal hacılar olduğunu söyledi. Bakan Medeni, ölenlerin hac kaydı bulunmayan, sadece umre yapmak için Mekke'ye gelip sonra şeytan taşlamaya giden yabancılarla yine hac kaydı yaptırmamış Suudi vatandaşları olduğunu öne sürdü.

ÇOĞU İRANLI VE SUUDİ

Şeytan taşlama sırasında çıkan izdihamda yaşamını yitiren 244 hacının çoğunluğunu İranlı ve Suudi hacılar oluşturuyor. İzdihamda 244 kişi de yaralandı ve hastanelere kaldırıldı. Suudi yetkililer, ölen hacıların çoğunluğunun kayıt yaptırmayan ‘‘illegal hacılar’’ olduğunu bildirdi.

En büyük hac faciaları

Hac tarihindeki en büyük facia 2 Temmuz 1990 günü meydana geldi. Yine şeytan taşlama gününde yaşanan faciada Mina'daki tünelde sıkışıp izdihan sonucu can veren 1462 hacı arasında 426 Türk vatandaşı da vardı.

4 Aralık 1979: Haremi Şerif Camii'ni işgal eden, Suudi iktidarına muhalif bir Sünni mezhebine üye 75 kişiyle güvenlik kuvvetleri arasında çıkan çatışmalarda, eylemcilerin tümü ve çok sayıda güvenlik görevlisi öldü.

31 Temmuz 1987: Ayetullah Humeyni'nin ‘‘Haccı politikleştirin’’ çağrısı üzerine, Mekke'de her yıl düzenlenen ve ABD'yi hedef alan ‘‘Kafirlerden uzaklaşma’’ gösterisine katılan İranlı hacılara, Suudi güvenlik güçleri ve bedevi aşiret üyelerinin müdahalesi sonucu çıkan çatışmada, çoğunluğu İranlı hacılar olmak üzere 402 kişi öldü, 649 kişi yaralandı.

9 Temmuz 1989: Mekke'de iki bomba patladı, 1 hacı öldü, 16 kişi yaralandı. Suudi Arabistan, olaydan İran destekli terörist grupları sorumlu tuttu.

2 Temmuz 1990: Tünelde çıkan izdihamda, 426'sı Türk, 1462 hacı sıkışarak, ezilerek öldü. Ölenlerin çoğu Malezya, Endonezya ve Pakistanlı hacılardı.

23 Mayıs 1994: Şeytan taşlama sırasında çıkan izdihamda çoğunluğu Endonezyalılardan oluşan 270 hacı ezilerek öldü. Ölenlerden 7'si Türk'tü.

15 Nisan 1997: Mekke'de bulunan Mina'daki Melik Abdülaziz Köprüsü civarında çıkan yangında, çoğunluğunu Endonezyalılar'ın oluşturduğu 343 kişi öldü.